Çandır Kalesi

Kale Mersin merkez ilçelerden Toroslar ilçesi kırsal alanında ve 37°01′K 34°37′D koordinatlarında yer alır. Mersin'e 40 kilometre uzaklıkta olup, Ayvagediği beldesi doğusunda bir masa dağ üzerindedir. Aynı isimdeki köy ise kalenin güneyindedir.

474 ve 491 yılları arasında hüküm süren ve çeşitli karışıklıklarla uğraşmak zorunda kalan Doğu Roma imparatoru Zeno 475 yılında başkentten kaçıp, geçici bir süre için Paperon adlı bir kaleye saklanmıştı. Bu kalenin Çandır kalesi olduğunu düşünülmektedir. Çok stratejik bir noktada kurulmuş olan kale sonraki yüzyıllarda da kullanıldı ve 12. ve 14. yüzyıllar arasına Kilikya Ermeni Krallığının en önemli kalelerinden biri oldu. Kalenin önemi İç Anadolu'ya ve doğudaki Namrun'a giden yolları denetleyen konumundan kaynaklanıyordu. Kale daha sonra sırasıyla Karamanoğulları, Memluklar ve Osmanlılar eline geçmiştir.[1]

Kele blok olarak yükselen bir masa dağ üzerine kurulmuştur. 1125 metre rakımında olan kale dağın sıra dışı şekli sayesinde çevreden yüksektedir ve ayrıca burç inşa etmeye gerek görülmemiştir.Kaleye 172 basamaklı dar bir merdiven ile çıkılmaktadır. Merdivene paralel olarak uzanan eğimli platform muhtemelen eşya nakli amacıyla kullanılmaktaydı. Ayrıca güneybatı tarafta doğal bir su kaynağına inen merdiven kalıntıları vardır. Geniş bir alana yayılan kale içinde çok sayıda bina öreni vardır. Bunlardan en önemlisi 1251 yıla tarihlenen kilise örenidir.

Kale ziyarete açıktır. Orman Genel Müdürlüğü kalede yangın gözetleme kulesi kurmuştur.