Q
Türki alfabeler içerisinde Tatarca’da ve Azerice´de kullanılır. Anadolu Türkçesindeki gırtlağa yakın olarak çıkarılan kalın K harfini gösterir. Örneğin: Qomşu (Komşu)... Bazı Türki dillerde ise yine kalın K sesine yakın olarak gırtlaktan çıkarılan kalın bir G sesini karşılar. İç Anadolu ve Doğu Anadolu ağızlarında yaygın olarak kullanılır. Azerbaycan Türkçesinin resmi harflerinden birisidir. Arapçadaki Kaf (ق) harfini karşılar. Örneğin: Qadın (Kadın) sözcüğünün okunuşu "Gadın" şeklindedir. Baştaki G sesi gırtlaktan ve kalın bir tonla söylenir. Kimi lehçelerde ise ve bu sese oldukça yakın olan kalın gırtlaksı bir K sesi olarak okunur ve söylenir (Ⱪ, Ķ). Başkurtça'daki Ҡалын (Kalın) sözcüğünün çevirisi Qalın olarak yapılır ve okunuşu Qalın (Kalın/Galın) biçimindedir. Celadet Ali Bedirhan’ın standart Kürtçe alfabedesinde, sessiz küçükdil ünsüzünün sesini (kalın <i>k</i>’yı) vermek için kullanılır. Baştaki K sesi gırtlaktan ve kalın bir tonla söylenir. Tunus ve Cezayir Arapçasında Türkçedeki gırtlaktan söylenen G harfine benzeyen bir sesi karşılamak için üç noktalı ڨ harfi kullanılır.
Latin alfabesi Qq harfi | |
Q | q |
Q | q |
Qq Türk alfabesinde bulunmayan bir harftir.
Batı dillerinde
Genel olarak K sesi vermesine rağmen birçok dilde kendisinden sonra U harfi gelmesi gerekir. Bu durumda ise [[[kʷiː]]] sesi verir. Mesela Latincedeki qui ile cui arasındaki fark da bu şekilde açıklanabilir. Azerice'de kalın bir G sesi vermek için kullanılır. Bunun haricinde Arnavutça'da da kullanımından sonra K sesi gelmesi gerekmez. Harfin adı Türkçe olarak Ku veya Kü şeklinde söylenebilir. Türkçede günlük kullanımda Q yaygınlık kazanmamıştır.Lazca da bulunur.
Ayrıca bakınız
ISO temel Latin alfabesi | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aa | Bb | Cc | Dd | Ee | Ff | Gg | Hh | Ii | Jj | Kk | Ll | Mm | Nn | Oo | Pp | Rr | Ss | Tt | Uu | Vv | Ww | Xx | Yy | Zz | |
Özel işaret almış Q harfi
Ɋɋʠ
tarih • paleografi • türetimler • diyakritik • noktalama • rakamlar • harf listesi |