Pipo
Pipo, tütün içmeye yarayan, ahşap, taş, metal, cam, kil benzeri malzemeden yapılan gereçtir.
Günümüzde genellikle briar veya lületaşı gibi malzemelerden yapılmaktadır. El yapımı iyi bir pipo oldukça yüksek fiyatlardan alıcı bulabilir.
Pipolarda özel olarak harmanlanmış, belirli nem oranına sahip tütün karışımları kullanılır.
Yapı
Geleneksel bir pipo, içine tütün konularak tutuşturulan yanma haznesi ve ebonit veya benzeri maddelerden yapılan ağızlıktan oluşur. Klasik pipoda ağızlığın pipo gövdesine bağlandığı kısmın ucunda yanma sırasında ortaya çıkan su buharını yoğuşturmak ve dumanı bir miktar soğutmak için genellikle alüminyum ya da pirinçten yapılma bir filtreleme elemanı bulunur.
Günümüzde üretilen pipolarda yoğuşturucu yerine balsa ağacından yapılma ahşap ya da karton kılıflı, içinde aktif karbon bulunduran filtreler kullanılır. Bu tür filtreler piponun yapısına göre 4–9 mm gibi kalınlık 30–35 mm gibi uzunluklarda üretilir. Aktif karbon veya balsa filtre kullanımı tütün içiminin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini bir miktar azaltır.
Balsa filtreler %90 civarı koruma sağlar daha çok bu filtre tercih edilir.
Tütünün yanması ile açığa çıkan dumanı içinde su bulunan bir kaptan geçirmek sureti ile filtre eden nargile benzeri çok parçalı pipolar da mevcuttur.
Tarihçe
Tütün içmek için kullanılan ilk pipo benzeri gereçler MÖ 1500'lerde Amerika kıtası yerlileri tarafından kullanılmıştır. Yerliler için tütün içimi daha çok törensel amaçlıydı. Barış çubuğu adını verdikleri pipo benzeri gereçler özel toplantılarda kullanılırdı. Avrupalıların Amerika kıtasına ayak basmalarından sonra eski kıtaya gelen tütün kısa sürede yaygınlaştı. 16. yüzyılda tütün bitkisi eski kıtada da üretilmeye başlanmıştı. Bu dönemlerde tebeşir taşından yapılan pipolar ile tütün içilmesi özellikler gemiciler arasında çok yaygındı.
Sağlığa etkileri
Diğer tüm tütün tüketim biçimleri gibi pipo içiminin de sağlığa zararlı olduğu kesindir. Bulundurduğu nikotin maddesinin bağımlılığa yol açtığı klinik olarak kanıtlanmış olan pipo; dil, dudak ve gırtlak kanserinin de tetikleyicisi olabilmektedir. Tütünün yanması sonucu açığa çıkan duman karbonmonoksit, kadmiyum, siyanür, kloroform, DDT ve Etanol içermediği halde astım, nefes darlığı ve en önemlisi anfizeme yol açmaktadır. Birçok ülkede tütün ürünleri üzerine 'hastalıklara yol açabilir' uyarısı konulması zorunludur ve topluma açık yerlerde kullanılması yasaktır.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Smoking pipe ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |