Paolo Renier
Paolo Renier (d. 21 Kasım 1710 - ö. 13 Şubat 1789), 1779-1789 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan sondan bir önceki dükadir.
Paolo Renier | |
---|---|
Paolo Renier portresi Ressam: A. Longhi yak.(1779) | |
| |
Venedik Cumhuriyeti Doçesi (119.) Doge di Venezia | |
Hüküm süresi |
14 Ocak 1779 – 13 Şubat 1789 10 yıl 30 gün |
Önce gelen | IV. Alvise Mocenigo |
Sonra gelen | Ludovico Manin |
Doğum |
21 Kasım 1710 Venedik |
Ölüm |
13 Şubat 1789 (yaş: 78) Venedik |
Defin | San Nicolò da Tolentino Kilisesi, Venedik |
31 Aralık 1778'da IV. Alvise Giovanni Mocenigo'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 14 Ocak 1779'da tahta çıktı. 10 yıl 29 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'luk saltanatından sonra 13 Şubat 1789'de Venedik'te öldü.
Venedik Cumhuriyetinin son "doçe"'sindan bir önceki olan doçelik döneminde en önemli olaylar Venedik Cumhuriyeti sınırları dışında olup Fransız Devrimi'ne nedenlerin Fransa'da gelişmesidir ve Paolo Reiner'in Şubat 1789'da ölümünden sonra bu devrim 14 Temmuz 1789'da Paris'lilerin Bastille Hapishanesine hücumları ile ortaya çıkacak ve Venedik Cumhuriyeti'nin 1797'de sona ermesine neden olacaktı.
"Doçe" olmadan önce
Paolo Renier Venedikli Andrea ve Elisabette Morosini'nin oğlu idi. Ailesi çok zengindi ve Venedik'te yuksek tabakadan eski politik elit aileleriden biriydi. Tarih, antik Yunanca ve Latince dilleri ve felsefe üzerinde çalışmalar içeren bir klasik eğitim aldı. Kendinin tercüme ettiği Eflatun'un felsefe eserlerinde ele alınan idareci sınıfının sanki yeni olarak ortaya çıkmış Venedikli temsilcisi gibiydi. Çok iyi bir konuşmacı, çok inadırıcı bir hatip ve kurnaz ve başarılı politik stratejist idi. Onu bilenler onun çok kolayca taktikler bulup hiç zorluk çekmeden bunları uygulandığını belirtmişlerdir. Politik kariyere bir "reformcu" görüşü ile İtalya'da bulunan "Liberte Muratori" adlı farmason cemiyeti üyesi olarak başladı. İlk uğraşı Venedik Cumhuriyeti'nin en yüksek siyasi kurulu olan Onlar Konseyi'ne bağlı devlet sırlarının saklanmasını ve ortaya çıkartılmamasını sağlamak için kurulmuş olan "Devlet'in Üç Soruşturucu" kurulunun olağanüstü yetkilerini kısıtlamaya çalışmak şeklinde oldu.
Sonra kendine dış ülkelerde elçilik görevleri verilmeye başlandı. Bu görevlerin ilkini alır almaz reformcu fikirlerini değiştirdi. Eski reformcu yoldaşlarına sırtını dönerek daha tutucu olarak görülmeye başladı. Paolo Renier Venedik Cumhuriyeti adına Avusturya İmparatorluğu nezdindeki Viyana elçisi ve Osmanlı Devleti nezdindeki İstanbul elçisi oldu. Bu elçilikleri sırasında da tekrar yeni servet edindiği görüldü. Bu yeni servetine nedenin yeni mansıplar satması ve dış ülkelerle dış ticaret için büyük rüşvetler alması olduğu kabul edilmektedir.
Paolo Reiner Venedikli yüksek tabakadan ailelerden birine mensup Guistina Dona adında bir kadın ile ilk evliliğini yapmıştır. Bu evlilikten 5 çocuğu olmuştur. Fakat karısı erkenden öldüğü için dul kalmıştır. Sonra bir varyete dansözü olan Giovanna Margherita Dalmet'i metres olarak almıştır. Bu kadın Venedik yüksek tabakasından değildi ve bu tabakanın mensuplarının isimlerinin işlendiği "Altın Kitap"'ta ismi tescil edilmemişti. Fakat Reiner sonra bu kadınla evlendi. Paolo Reiner Doçe olur olmaz bu ikinci karısının Altın Kitap'da tescilli bir Venedik soylusu asıllı olduğu iddiasını savunması gerekti. Gizli polis kayıtlarına göre, yeni Doçe olunca karısını yüksek tabaka mensubu ve Altın Kitap'a tescil edilmesi gerektiğini anlamıştı ve 300 kişiye rüşvet vererek onların yeminiyle karısının Altın Kitap'a isminin tescil edilmesini sağlamıştır.
"Doçe" olma dönemi
14 Ocak 1779'da yapılan "doçelik seçmen koleji" oylamalarında mevcut 41 oydan 40'ını alarak Venedik Cumhuriyeti "doçe"'lik tahtına geçti. Bazı kişiler tarafından sevilmeyip hatta nefret edildiği için suikast tehdidi mektupları almakta idi ve makamından her ayrılışında yüksek sayıda koruma ve gayet sıkı koruma tedbirleri uygulanması gerekmekteydi. Venedik halkına kendini sevdirmek için epeyce harcamalar yapmak zorunda kaldı. Bu harcamaları finanse etmek için de devlet memuriyetleri için mansıp satmaya başladı. 1780'de reformcular bu mansıp satmanın durdurulmasını istediler. Kariyerine eski bir reformcu olarak başlayan Reiner Doçe olunca eski reformcu müttefiklerinden ayrılmıştı. Bu reformculara aldırmamak ve onları dinlememekle yetinmedi ve onların tutuklanmalarını sağladı.
Venedik etrafındaki sığ denizde, denizde şiddetli fırtınalar olduğu zamanlar sular yükselip şehrin meydan ve sokaklarının sular altında kalmasına yol açmaktaydı. Bunları önlemek için ilk defa Paola Renier hükûmet döneminde "mürazzi" denilen deniz duvarlarının yapılmasına başlanmıştır.
Yine Paolo Reinier döneminde Venedik birçok prestijli devlet adamını şehre misafir olarak karşılamıştı. Bunlar arasında Papa Vİ. Pius, Rusya Çar'ı I. Paul ve İsveç Kralı III. Gustav bulunmakta idi.
1786'de Reiner'in "doçe"lik döneminde Alman yazarı Goethe İtalya Seyahati adlı eserini yazmak için Venedik'e gelip bir müddet kaldı ve sonra İtalya seyahatine devam etti.
1785-1786'da gücünü çok kaybetmiş olan Venedik Donanması bir filo halinde son defa bir deniz harp seferi için Venedik'ten ayrıldı. Bu donanma filosuna Angelo Emo komuta etmekteydi. Bu filonun hedefi Osmanlı Devleti'ne resmen bağlı olan ama gayet bağımsız olarak Akdeniz'de korsanlık faaliyetleri gösteren Cezayir, Tunus ve Libya'lı korsanlara karşı güç gösterisi yapmaktı. Bu nedenle bu donanma Güney Akdeniz'de bazı korsan yatağı olan limanlarını top ateşine tuttu.
Ocak 1789'da Doçe gayet ciddi bir hastalığa yakalandı ve yatağa düştü. 13 Şubat 1789'da hayata gözlerini yumdu. Tam bu sırada Venedik'te geleneksel karnaval eğlenceleri yapılmaktaydı. Halkın eğlencelerine bir engel teşkil etmemek için Doçe'nin ölümü haberi gecikme ile halka açıklandı; Paolo Reiner'in öldüğü haberi halka ancak 2 Mart'ta ilan edildi. Doçe'yi sevmeyen büyük bir halk grubu karnaval kıyafetlerini tekrar giyinip Doçe'nin ölümünü sevinçle kutladılar. Onun aleyhine yeni alaycı şarkılar bestelenip söylendi ve yeni hicivci sone şiirleri yazılıp yayımlandı.
Cesedi "San Nicolo da Tölentino Kilisesi"'nde gömülmüştür ve kilise içindeki mezarı üstünde sadece tek bir kitabe yazılı mermer mezar taşı bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Dış kaynaklar
- Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
- da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca)
- Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: IV. Alvise Mocenigo |
Venedik Doçesi 1779 – 1789 |
Sonra gelen: Ludovico Manin |