PJAK
PJAK tam adı ile Kürdistan Özgür Yaşam Partisi (Kürtçe: Partiya Jiyana Azad a Kurdistanê), İran ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt milliyetçisi silahlı örgüt.[2] PJAK; Türkiye,[3][4] İran, [5] Amerika Birleşik Devletleri[6] ve Japonya tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.[7] Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) üyesi olduğu Kürdistan Topluluklar Birliği'nin (KCK) üyesidir.
PJAK Partiya Jiyana Azad a Kurdistanê (Kürdistan Özgür Yaşam Partisi) | |
---|---|
| |
![]() | |
Kuruluş | 2003-günümüz |
Lider(ler) | Hacı Ahmedi |
Amaç | İran'da bağımsız Kürt devleti kurmak. |
Etkin bölgeler | Irak ve İran |
İdeoloji |
Apoculuk[1] Kürt milliyetçiliği Komünizm Demokratik Konfederalizm |
Durum | Türkiye Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri ve İran tarafından terör örgütü ilan edilmiştir. |
İran'da bulunan askeri hedeflere ve sivillere karşı silahlı eylemler yapan örgüt, 2003 yılında Hacı Ahmedi adlı kişi tarafından kurulmuştur. İdeolojisi, demokratik konfederalizm ve Kürt milliyetçiliğidir.[2]
İran resmî haber ajansı İRNA'nın haberine göre, 12 Ocak 2009 tarihinde İran'ın baskılarına daha fazla direnemeyen PJAK'ın "Türkiye, İran, Suriye ve Irak'a yönelik faaliyetlerine son verdiği" iddia edilmiştir.[8] Bu iddialara karşın PJAK'ın günümüzde hâlen eylemlerine devam ettiği belirtilmektedir.[9]
Finansal kaynakları
![](../I/PJAK_fighters.jpg.webp)
İran Hükümeti, PJAK'ın Amerika Birleşik Devletleri'nden maddi ve askeri destek aldığını savunuyor. ABD basınında yer alan bazı haberlere göre, ABD ordusu PJAK ile irtibat kurup İran hakkında istihbarat topluyor.[10] Alınan bilgiler karşılığında PJAK'a para verildiği, örgütün de bu parayla silah ve casus temin ettiği iddia ediliyor.[10] ABD Vatanseverlik Yasası'nın (Patriot Act) X. başlığına göre ABD ordusunun verilen paranın hangi amaçta kullanıldığını araştırması gerekmiyor.[10] Pentagon ise PJAK'a destek verildiğinden haberdar olmadığını savunuyor.[11]
Doğu Kürdistan Savunma Birlikleri
Doğu Kürdistan Savunma Birlikleri (Kürtçe: Yekîneyên Parastina Rojhilatê Kurdistan) veya Kürtçe adından kısaltılarak YRK, İran'da faaliyet yürüten PJAK'ın silahlı kanadı.[12][13]
İran'da askeri hedeflere karşı silahlı eylemler yapan örgüt, 2004 yılından bu yana İran askerleri ile çatışmalar yaşamaktadır.[14][15][16][17]
YRK'nin kadın milislerden oluşan Kadın Savunma Güçleri (Kürtçe: Hêzên Parastina Jinê; HPJ) kadın örgütlenmesi de mevcuttur.[18][19]
Kadın Savunma Güçleri
Kadın Savunma Güçleri (Kürtçe: Hêzên Parastina Jinê) veya Kürtçe adından kısaltılarak HPJ, PJAK'ın kadın koludur.[20]
Örgüt, Geneva Call adlı sivil toplum örgütünün çağrısı ile 2015 yılında diğer Kürt örgütler ile bir araya gelerek çatışmalarda çocukları kullanmayacaklarını beyan ettikleri anlaşmaya imza atmıştır.[21]
Kaynakça
- "They share leadership, logistics and allegiance to Abdullah Ocalan, the P.K.K. leader imprisoned in Turkey, "In Iraq, Conflict Simmers on a 2nd Kurdish Front", 23 Ekim 2007 tarihli The New York Times". 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2015.
- American Foreign Policy Council (30 Ocak 2014). The World Almanac of Islamism: 2014. Rowman & Littlefield. s. 173. ISBN 9781442231443.
- T.C. Dışişleri Bakanlığı 2 Kasım 2007 tarihli basın açıklaması 24 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., URL erişim tarihi: 12 Haziran 2008.
- Arif Keskin, 'PJAK: PKK'nin Bölgedeki Yeni Misyon Arayışı' (PDF dosyası)
- (İngilizce) İran Dışişleri Bakanlığı 11 Eylül 2007 tarihli basın açıklaması 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., URL erişim tarihi: 12 Haziran 2008.
- ABD, PJAK’ı terörist örgüt ilan etti 8 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NTVMSNBC, 5 Şubat 2009, URL erişim tarihi: 5 Şubat 2009.
- "Party for a Free Life in Kurdistan, Kurdistan Free Life Party, Partiya Jiyana Azad a Kurdistane". Japonya Adalet Bakanlığı. Erişim tarihi: 30 Ocak 2021.
- Terör Örgütü PJAK Pes Etti TRT Haber. Erişim: 12 Ocak 2009
- PJAK militanları Serdeşt’teki eylemin görüntülerini yayınladıKaynak: PJAK militanları Serdeşt’teki eylemin görüntülerini yayınladı 6 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 30 Haziran 2016.
- (İngilizce) How to Handle the Kurds 24 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Time Dergisi, 25 Ekim 2007, URL erişim tarihi: 12 Haziran 2008.
- (İngilizce) Iranian Raises Possibility of an Intrusion Into Iraq 4 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The New York Times - a Pentagon spokesman, Lt. Col. Jonathan Withington, said, "I am not aware of any support being provided" to Pejak - 10 Eylül 2007, URL erişim tarihi: 12 Haziran 2008.
- YRK (East Kurdistan Defense Units) killed 9 iranian soldiers and kurdish traitors 7 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 7 Kasım 2016.
- Doğu Kürdistan Savunma Birlikleri kuruldu.
- Ferris, J., & Self, A. (2015). Dead Men Tell No Lies 17 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 7 Kasım 2016.
- Partlow, Joshua. "Shelling Near Iranian Border Is Forcing Iraqi Kurds to Flee". The Washington Post. 1 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2016.
- Helo Meriwan ve Bawer Piranşar anıldı 7 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 7 Kasım 2016.
- Tehran faces growing Kurdish opposition 30 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 7 Kasım 2016.
- Ünver, H. A. (2016). Schrödinger's Kurds: Transnational Kurdish Geopolitics in the Age of Shifting Borders, Journal of International Affairs, 69(2), 65.
- "Iran: a Kurdish armed movement commits not to use children in hostilities". Geneva Call (İngilizce). genevacall.org. 30 Nisan 2015. 6 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2016.
- Ünver, H. Akin. "SCHRÖDINGER'S KURDS: TRANSNATIONAL KURDISH GEOPOLITICS IN THE AGE OF SHIFTING BORDERS." Journal of International Affairs 69.2 (2016): 65.
- "Iran: a Kurdish armed movement commits not to use children in hostilities". Geneva Call (İngilizce). genevacall.org. 30 Nisan 2015. 6 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2016.
Dış bağlantılar
- Sabah Gazetesi: İran PJAK liderini yakaladı
- PJAK.eu 7 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.