Merkezcil kuvvet
Merkezcil kuvvet, dairesel hareket sırasında cismi yörüngede tutan kuvvettir. Merkezcil kuvvet, hız vektörünün büyüklüğünü değiştirmez ancak yönünü değiştirir. Bu yüzden bir merkezcil ivme oluşur.
Klâsik mekanik |
---|
Dallar Statik · Dinamik / Kinetik · Kinematik · Uygulamalı mekanik · Gök mekaniği · Sürekli Ortam Mekanikleri · İstatistiksel mekanik |
Formüller
|
Temel kavramlar Uzay · Zaman · Hız · Sürat · Kütle · İvme · Yerçekimi · Kuvvet · İmpuls · Tork / Moment / Moment (fizik) · Momentum · Açısal momentum · Eylemsizlik · Eylemsizlik momenti · Gözlemci çerçevesi · Enerji · Kinetik enerji · Potansiyel enerji · İş · Sanal iş · D'Alembert ilkesi |
Konular Rijit cisim · Rijit cisim dinamiği · Euler denklemleri (rijit cisim dinamiği) · Hareket · Doğrusal hareket · Newton'un hareket yasaları · Newton'un evrensel kütle çekim yasası · Euler'in hareket yasaları · Hareket denklemleri · İvmeli referans çerçevesi · Eylemsiz referans çerçevesi · Yalancı kuvvet · Düzlemsel hareket mekaniği · Yerdeğiştirme (vektör) · Bağıl hız · Sürtünme kuvveti · Basit harmonik hareket · Uyumlu salınım · Titreşim · Sönümleme · Sönüm katsayısı Dönme hareketi Dairesel hareket · Düzgün dairesel hareket · Düzgün olmayan dairesel hareket · Dönen referans çerçevesi · Merkezcil kuvvet · Merkezkaç kuvveti · Merkezkaç kuvveti (Dönen referans çerçevesi) · Tepkisel merkezkaç kuvveti · Coriolis kuvveti · Sarkaç · Teğet sürat · Dönme sürati · Açısal ivme · Açısal hız · Açısal frekans · Açısal yerdeğiştirme |
Merkezcil kuvvetin yönü, merkezcil ivmenin yönüyle aynı yani merkeze doğrudur ve çizgisel hıza diktir. (bu sebepten hızın büyüklüğü değişmez)
Kaynakları
Merkezcil kuvvet, diğer kuvvetlerden bağımsız bir kuvvet değildir. Herhangi bir kuvvet, eğer dairesel harekete sebep olup merkezcil ivme yaratıyorsa merkezcil kuvvet olur. Örneğin
- Bir gezegenin etrafında dönen bir uyduya etki eden merkezcil kuvvet kütleçekim kuvvetidir.
- Bir ipin ucuna bağlı halde döndürülen taş için merkezcil kuvvet ipin gerilmesidir.
- Manyetik alanda dairesel hareket eden bir elektronun merkezcil kuvvveti, Lorentz kuvvetidir.
- Viraj dönen arabanın içindeki kişiye etki eden merkezcil kuvvet, kişiyle koltuk arasındaki sürtünmedir.
Formülü
Merkezcil ivmenin büyüklüğü:
Newton'ın ikinci yasası uygulanırsa:
- v: çizgisel hız, r, dönme yarıçapı
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.