Fildamı Sarnıcı

Fildamı Sarnıcı veya Hebdomon Sisterni (Yunanca: κινστέρνη τοῦ Ἕβδομου kinsterni tou Evdhomou), Bizans'ın altın çağı 5-6. yüzyıllarda yapıldığı tahmin edilen, Osmaniye Veliefendi'deki Fildamı, Bizans İstanbul'unun dört büyük açık sarnıcından bir tanesidir.

Fildamı'nın yukarıdan görüntüsü

Fildamı Sarnıcı

Fildamı Sarnıcı'nın İstanbul'daki konumu.

Fildamı adının tam olarak nereden geldiği bilinmemekle beraber Bizans'ın altın çağı olan V-VI. Yüzyıllarda yapıldığı tahmin ediliyor. Bizans'ın son dönemlerinde, ordu ve saraya ait fillerin barındırılmış olduğundan dolayı böyle bir ismin konduğu fikri gerçeğe en yakın rivayet olarak kabul edilmiştir. Sarnıç duvarlarının nişlerle beraber kalınlığı 7 metre, yüksekliği ise 11 metredir. Duvarlar aşağıdan yukarıya doğru 7 sıra taş, 7 sıra tuğla kuşak şeklinde örülmüştür. Tuğla kuşaklarda beşer tuğla sırasından oluşturulmuştur. Osmanlılar döneminde, burada ordu ve saraya ait fillerin barındırılmış olduğu fikri ağırlık kazanmıştır. Bizans açık sarnıçlarının günümüze kadar gelmiş en çarpıcı ve en sağlam örneğini oluşturan 127.00 m x 76.00 m uzunluklarındaki Fildamı'nın Bakırköy'deki Magnaura ve Jucundianae saraylarına, bunun yanında Veliefendi hipodromu ve Çırpıcı çayırlarının bulunduğu yerde kurulan Bizans ordugahına su sağladığı düşünülmektedir.[1]

Uzun bir zaman Bornovalı ailesinin mülkü olarak kaldıktan ve bostan olarak kullanıldıktan sonra kamulaştırılarak 1996 yılından itibaren içerisinde konser ve etkinlikler (açık hava sineması) düzenlenmeye başlanan Fildamı bir gösteri merkezi olarak kullanılmaya başlandı. Yaklaşık 12,000 izleyici kapasiteli olan sarnıç, arka arkaya düzenlenen konserlerde birçok yerli ve yabancı grubu ağırladı.[1] The Blues Brothers, Roger Glover, Dream Theater gibi dünyaca gruplara ev sahipliği yaptığı gibi Haluk Levent, Tarkan, Teoman, İbrahim Tatlıses başta olmak üzere birçok yerli sanatçıları da konuk etmiştir. Ama 2003 yılına kadar devam eden bu konserler bir anda kesildi ve Fildamı eski sessizliğine döndü. Konserlerin kaldırılmasına ilk neden olarak müziğin titreşiminin yapının duvarlarına zarar verdiği gösterildi. Başka iddialar da Veliefendi'deki atların sesten rahatsız olduğu üzerineydi.

2003 yılında Eğitim Gönüllüleri Vakfı'na verilen Fildamı'nda vakıf istediği projeyi gerçekleştiremediği için aynı yıl Bakırköy Belediyesi Gençlik Merkezi'ne (BAGEM) verilmiş ve gençler burada ramazan şenliklerini düzenlemişlerdir. Sonra, Ocak 2004'te bir defa daha el değiştirip Bakırköy Belediyesi'ne bağlandı.