Balıkesirspor

İdmanyurdu kadrosunun, 1920'li yıllarda çekilmiş bir fotoğrafı.

 

İdmangücü futbolcularının bir kısmının, 1920'li yıllarda çekilmiş bir fotoğrafı.

Balıkesir'de ilk spor faaliyetleri, 1918 yılında Çalışma Derneği'nin kurulması ile başlamıştır. 1920 yılında Çalışma Derneği bünyesinde İdmanyurdu kulübü kurulmuş, arkasından İdmanbirliği ve 1925 yılında ileride adı İdmangücü olarak değişecek olan Sanatkaran kulüpleri kurulmuştur. Daha sonrasında bu üç kulüp, Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı'na katılmıştır.[4]

1938 yılında, İdmanbirliği, İdmangücü ve İdmanyurdu birleşerek Tekspor kulübünü kurmuştur.[4] Yeni kulüp, bir süre sonra dörde bölünmüştür.[5]

Balıkesirspor logosunun öncülü olan Karesi PD SK logosu.

1965 yılında, her ilden bir takımın profesyonel liglerde mücadele etmesi kararı verilmiş ve Balıkesir Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüğü'ne de bir yazı gönderilmiş ve daha sonrasında, dönemin Balıkesir Milletvekili Fenni İslimyeli aracılığıyla Bandırma'da Balıkesir Bandırmaspor adıyla bir takım kurulmuş ve 1965-66 sezonunda, o zamanki adıyla 2. Lig'e katılmıştır.[6]

Bir yıl sonra, Balıkesir'de "Balıkesirspor"un kurulmasına karar verilmiş ve Futbol Federasyonu'na başvurulmuştur. Fakat federasyon, aynı ilde iki takım olamayacağına karar vererek başvuruyu reddetmiştir. 1965-1966 yıllarında dönemin Balıkesir Belediye Başkanı Hüseyin Baştuz başkanlığında birçok toplantı yapılmış ve Ankara'ya bir heyet gönderilmesi kararlaştırılmıştır.[6]

6 Haziran 1966 tarihinde Balıkesirspor, kırmızı-beyaz renklerle kurulmuş ve ilk başkanı, aynı zamanda belediye başkanı da olan Hüseyin Baştuz olmuştur. Federasyon ile yapılan uzun görüşmeler sonucunda, takımın profesyonel liglere alınması kararı verilmiştir. Bu karar verildikten sonra, şehirde para toplama kampanyası düzenlenmiş ve dönemin parasıyla 1 milyon TL'nin üzerinde para toplanmıştır. Bunun sonucunda Balıkesirspor, özellikle İstanbul takımlarından birçok futbolcu transfer ederek kadrosunu kurmuş, takımın başına da Şükrü Ersoy'u getirmiştir.[6] 13 Ağustos 1967 tarihinde Balıkesirspor ile Beşiktaş, Balıkesir'de bir hazırlık maçı yapmış ve 1-1 berabere kalmışlardır.[7]

Balıkesirspor, 1967-68 sezonunda ilk sezonunu yaşamış, 20 Ağustos 1967 tarihinde oynanan ilk resmî maçında da Malatyaspor'u deplasmanda 3-1 yenmiştir.[8] Balıkesirspor'un tarihindeki resmî maçlarda atılan ilk golünü ise, bu maçta Kadir Gürsoy kaydetmiştir.[9] Kırmızı-beyazlılar, üst sıralarda mücadele ettiği sezonu 3. sırada bitirmiştir. Balıkesirsporlu futbolcu Nevzat Kırceylan da sezonu 17 golle tamamlayarak 2. Lig Beyaz Grup Gol Kralı unvanını elde etmiştir.[8]

Takım, ertesi sezona Abdullah Matay teknik direktörlüğünde başlamış ve 1968-69 sezonunu 36 puanla 8. sırada tamamlamıştır.[10] 1969-70 sezonunda Balıkesirspor, ligde 49 puan toplayarak lider Boluspor ile aynı puana sahip olmuş, averaj farkıyla ligi 2. bitirmiştir.[11] Bu sezonda, son hafta Tarsus İdman Yurdu ile oynayan Boluspor'un bu maçta şike yaptığı iddia edilmiş[12] ve Mersin Bölge Müdürü Edip Burhan da iddiaları doğrulamıştır.[13]

1970-71 sezonuna "Baba Recep" lakaplı Recep Adanır'ın teknik direktörlüğünde başlayan Balıkesirspor, sezonu Giresunspor'un ardından 2. sırada tamamlamıştır.[14] Ertesi sezona teknik direktör değişikliğiyle başlayan takım, sezon sürerken Arif Dökel'in ayrılmasıyla beraber Necdet Oran yönetimine girmiştir. Bu sezonu 30 puanla tamamlayan Balıkesirspor, Beyaz Grup'ta 8. sırayı almıştır.[15] Kırmızı-beyazlılar, 1972-73 sezonuna daha önce de bu takımda teknik direktörlük yapmış olan Suat Mamat ile başlamıştır. Bu sezonda takım, iç sahada hiç kaybetmemesine rağmen deplasmanda da hiç galibiyet alamamış ve grubunu 5. sırada tamamlamıştır.[16] Sonraki sezonda Balıkesirspor, Tamer Güney yönetiminde ligi, küme düşecek olan son 2 takıma yakın bir pozisyonda, 12. sırada bitirmiştir.[17]

Balıkesirspor, 1974-75 sezonuna Rıdvan Kösemihal teknik direktörlüğünde başlamıştır. Kırmızı-beyazlılar, ligin bitimine bir hafta kala Konya İdman Yurdu'nu 3-0 yenerek şampiyonluğu garantilemiştir. Balıkesirsporlu futbolcu Özer Umdu, sezonu 2. Lig Beyaz Grup Gol Kralı olarak bitirmiştir. Sezon boyunca kendi sahasında hiç kaybetmeyen takım, o zamanki adıyla Türkiye 1. Futbol Ligi'ne yükselmiştir.[18]

Balıkesirspor'un ilk logosu.

Kırmızı-beyazlılar, şimdiki adıyla Süper Lig olan Türkiye 1. Futbol Ligi'ndeki ilk ve tek sezonuna Candemir Berkman teknik direktörlüğünde başlamıştır. Takım, ligin ilk yarısında özellikle kendi sahasında aldığı sonuçlarla, ilk yarıyı 4. sırada tamamlamıştır. Teknik direktör Berkman, ilk yarı sonrasında hedeflerinin ilk 10 sıra içerisinde yer almak olduğunu açıklamıştır.[19] Fakat Balıkesirspor, ikinci yarıda art arda aldığı kötü sonuçlardan sonra küme düşmeme mücadelesi vermeye başlamıştır. Ligde Galatasaray'ı mağlup eden, Beşiktaş, Fenerbahçe ve Trabzonspor ile berabere kalan takım, kendi sahasında da 15 maçta sadece 1 yenilgi almasına rağmen; içinde Beşiktaş'ın da olduğu küme düşme mücadelesini Ankaragücü ile birlikte kaybetmiştir.[20]

1. Lig'den düştükten sonra Bal-Kes, teknik direktörlüğe Selahattin Torkal'ı getirmiştir.[21] Bu sezonu 8. sırada tamamlayan takım, ertesi sezonu başarısız bir şekilde, küme düşme hattının sadece 1 sıra üzerinde bitirmiştir.[22] 1978-79 ve 1979-80 sezonlarında da orta sıralarda yer alan Balıkesirspor[23][24], 1980-81 sezonunda da sondan üçüncü sırada yer almıştır.[25] 1981-82 sezonunda, takımın başına üçüncü kez gelen Rıdvan Kösemihal yönetiminde kırmızı-beyazlılar, 2. Lig B grubunu 4. sırada bitirmiştir.[26] 1982-83 sezonunda son haftaya kadar küme düşmeme mücadelesi veren takım, son hafta Altınordu'yu yenerek kümede kalmıştır.[27] Balıkesirspor, 1983-84 sezonunu da küme düşme hattının yakınlarında bitirmiştir.[28] Ertesi sezona 4-1'lik Göztepe galibiyetiyle başlayan kırmızı-beyazlılar, ilk 7 haftada namağlup bir şekilde ilk sırada yer almış, fakat daha sonrasında alınan kötü sonuçlarla 3. Lig'e düşmüştür.[29]

Balıkesirspor, 1985-86 sezonu sonunda 3. Lig'e düşmüştür. 6 sezon boyunca 3. Lig'de mücadele ettikten sonra, 1991-92 sezonu sonunda 3. Lig 7. Grup şampiyonu olmuş ve 2. Lig'e yükselmiştir. 1995-96 sezonunda Yükselme Grubu'na kalmış, ekstra Play-Off maçlarında Kardemir Karabükspor'a 2-1 yenilerek 1. Lig'e (şimdiki Süper Lig) yükselme şansını kaybetmiştir.

2013-14 sezonundaki Süper Lig'e çıkış kutlamaları.

Kulüp, 1996-97 sezonunda yeniden 3. Lig'e, 2000-01 sezonunda ise amatör lige düştü. Amatör ligde 5 sezon oynadıktan sonra 2005-06 sezonunda tekrar 3. Lig'e döndü. 2009-10 sezonunda 2. Lig'e çıkan takım; 2011-12 sezonunda play-off oynamış, 2012-13 sezonunda da 2. Lig Beyaz Grup şampiyonu olarak yeniden 1. Lig'e yükselmiştir. 2013-14 sezonunu 2. olarak tamamlayarak 38 yıl aradan sonra Süper Lig'e çıkmış, böylece 9 sezonda 4 lig yükselme başarısı göstermiştir. 2014-15 sezonunda Süper Lig'i son sırada tamamlayan kırmızı-beyazlılar, yeniden 1. Lig'e düşmüştür. 2015-16 sezonunda ligi 6. bitirerek play-off hakkı elde etmiş, ancak yarı finalde elenmiştir. Süper Lig'den düştükten sonra ekonomik sıkıntılar yaşayan kulübe FIFA ve TFF tarafından transfer yasağı[30] ve puan silme cezası[31] gibi yaptırımlar uygulanmıştır. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'nin toplu konut şirketi BALTOK bu dönemde kulübe sponsor olmuş[32], 2017-18 ve 2018-19 sezonlarında futbol takımı liglerde "Balıkesirspor Baltok" adıyla boy göstermiştir. 2018-19 sezonu bitimindeyse BALTOK ile yapılan sponsorluk anlaşması sona ermiş olup, kulüp Balıkesirspor adıyla yoluna devam etmektedir.

Balıkesirspor, kurulduğu tarihten beri Atatürk Stadyumu'nu kullanmaktadır. Atatürk Stadyumu, 1950 yılında inşa edilmiş[33], 1973 ve 2010 yıllarında yenilenerek kapasitesi yükseltilmiştir. Ayrıca, Temmuz 2013'te stadyumda ışıklandırma çalışmalarına başlanmış ve Ocak 2014'te çalışmalar bitirilmiştir.[33] Stadyumun kapasitesi 13.732 kişidir.

• 
  Atatürk Stadyumu'nun giriş kapısı.
• 
  Stadyumdan bir görüntü.

Balıkesirspor, antrenmanlar için Ali Hikmet Paşa Spor Tesisleri'ni kullanmaktadır. 1978 yılında inşa edilen tesiste, 3 sentetik çim ve 1 çim saha 1 toprak saha bulunmaktadır.[34]

Balıkesirspor'un kulüp binası, Ali Hikmet Paşa Spor Tesisleri'nin yanında yer alan Balıkesirspor Tesisleri'nde bulunmaktadır.

Balıkesirspor takımı, Ali Hikmet Paşa Spor Tesisleri uygun olmadığında, antrenmanlar için Kurtdereli Spor Salonu, İsmail Akçay Atletizm Pisti ve şehirdeki halı saha tesislerini kullanmaktadır.

Balıkesirspor taraftarları, ilk olarak 1980'li yıllarda bir isim altında organize olmuştur. İlk olarak "Özbalkesler" taraftar grubu kurulmuş ve kısa bir süre aktif olmuştur. Özbalkesler grubunun faaliyetleri bitince, bir dönem taraftar grubu konusunda boşluk doğmuştur. Bu durum üzerine, "66 Gençlik" yapılanması kurulmuş ve faaliyetlerine başlamıştır. Daha sonrasında, bu grup da aktif etkinliği bırakmıştır. 66 Gençlik, etkinliği bıraktıktan sonra, uzun bir süre tribünlerde yapılanma bulunmamıştır. 2003 yılında, "10KolikleR" grubu kurulmuştur. 10Kolikler grubu, faaliyetlerine devam etmektedir. Ayrıca, 2014 yılında "1966 Balıkesirspor Taraftarlar Derneği" kurulmuştur.

Özbalkesler

Balıkesirspor taraftarının ilk yapılanması olan Özbalkesler grubu, 1984-85 sezonunda kurulmuştur. Özbalkesler, kurulduğu sezon Balıkesir'de oynanan Kayserispor maçında, kırmızı-beyaz kartonlar ile sırasıyla "Canımız, Kanımız, Bal Kes" yazılı bir mozaik hazırlayarak, Türkiye'deki ilk tribün koreografilerinden birini sergilemiştir. Ayrıca grup, Balıkesirspor için birçok marş bestelemiştir.

Özbalkesler grubu, adı nedeniyle bir kısım taraftar ve kulüp başkanı tarafından tepki görmüştür. Ayrıca grup, transferler konusunda dönemin yönetimiyle bir anlaşmazlık yaşamıştır. Balıkesirspor'un 3. Lig'e düşmesinin ardından, 1986 yılında Özbalkesler faaliyetini sonlandırmıştır.[35]

66 Gençlik

Özbalkesler grubunun faaliyetleri sonlanınca, bir dönem Balıkesirspor tribünlerinde yapılanma olmamıştır. Bu durum üzerine, 1989 yılında 66 Gençlik grubunun kurulması kararlaştırılmıştır. Grup, 1988-89 sezonu ikinci yarısında faaliyete başlamıştır. Balıkesir'den birçok deplasmana giden 66 Gençlik grubu, 1992-93 sezonunda Balıkesirspor taraftarlarının kurduğu derneğe katılmış, faaliyetlerine dernek bünyesinde devam etmiştir.[36]

10KolikleR

66 Gençlik faaliyeti bıraktıktan sonra, uzun bir süre tribünde herhangi bir oluşum bulunmamıştır. 2003 yılında, Balıkesirspor amatör ligdeyken, 10KolikleR taraftar grubu kurulmuştur. Tribünlerde hâlen faaliyetlerine devam eden grubun üniversite, lise, il ve ilçe yapılanmaları vardır.

1966 Balıkesirspor Taraftarlar Derneği

Balıkesirspor taraftarları, 2013 yılında dernek yapılanması için çalışmalara başlamış ve 2014 yılında 1966 Balıkesirspor Taraftarlar Derneği'ni kurmuştur.

Balıkesirspor'un ezelî rakibi Bandırmaspor'dur. İki takımın taraftarları arasında gerginlik bulunmaktadır. Bandırmaspor dışında, aynı ligde mücadele ettiği takımlar ile de rekabetler yaşamıştır.