Armut

Armut, gülgiller (Rosaceae) familyasının Amygdaloideae alt familyasında sınıflanan Pyrus cinsine ait ağaç nitelikli bitki türleriyle, bu türlerden bazılarının yenilebilir meyvelerinin ortak adı. Her iki yarıkürenin ılıman iklim kuşağı ülkelerinde yetiştirilen armut, dünyanın en önemli meyve ağaçlarından biridir. Armut ağacı tepeye doğru genişleyen ve olgunlaştığında 13 m'ye ulaşan boyuyla elma ağacından daha uzun ve daha diktir.

Armut
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida
(iki çenekliler)
Takım: Rosales
Familya: Rosaceae (gülgiller)
Alt familya: Amygdaloideae
Cins: Pyrus
L.
Türler

Türler için metne bakınız.

Armut, genellikle bir yaşındaki anaç armut fidanları üzerine aşılama ya da çelikleme yoluyla üretilir. Armut ağaçları oldukça uzun ömürlüdür (50-75 yıl) ve iyi bakılıp budanmazsa boyları iyice uzar. Dikildikten 4-7 yıl sonra meyve vermeye başlayan bir armut ağacı 8-10 yaşlarındayken 25–50 kg meyve verebilir.

Türler

Batı Avrupa, Kuzey Afrika ve tüm Asya'da doğal olarak yetişen armutun dünyada yaklaşık 30 türü vardır:

  • Badem yapraklı armut (Pyrus amygdaliev)
  • Pyrus anatolica
  • Duchesse d'Angoulême (fransız armut türü)
  • Pyrus austriaca
  • Pyrus balansae
  • Huş yapraklı armut (Pyrus betulifolia)
  • Pyrus boissieriana
  • Pyrus bourgaeana
  • Beyaz armut (Pyrus × bretschneideri)
  • Pyrus bulgarica
  • Pyrus calleryana
  • Pyrus × canescens
  • Pyrus caucasica
  • Avrupa armutu (Pyrus communis)
  • Pyrus × complexa
  • Pyrus cordata
  • Cezayir armutu (Pyrus cossonii)
  • Pyrus dimorphophylla
  • Ahlat (Pyrus elaeagrifolia)
  • Pyrus fauriei
  • Pyrus gharbiana
  • Pyrus glabra
  • Pyrus hakkiarica
  • Pyrus hondoensis
  • Pyrus × hopeiensis
  • Pyrus kawakamii
  • Pyrus koehnei
  • Pyrus korshinskyi
  • Pyrus lindleyi
  • Pyrus × lecontei
  • Pyrus mamorensis
  • Kar armudu (Pyrus × nivalis)
  • Pyrus oxyprion
  • Afgan armudu (Pyrus pashia)
  • Pyrus persica
  • Pyrus × phaeocarpa
  • Pyrus pseudopashia
  • Pyrus pyraster
  • Pyrus pyrifolia
  • Pyrus regelii
  • Pyrus sachokiana
  • Söğüt yapraklı armut (Pyrus salicifolia)
  • Pyrus salvifolia
  • Pyrus serikensis
  • Pyrus × serrulata
  • Pyrus × sinkiangensis
  • Pyrus syriaca
  • Pyrus taiwanensis
  • Pyrus turcomanica
  • Pyrus ussuriensis
  • Pyrus xerophila
  • Pyrus × uyematsuana
  • Pyrus yaltirikii

Dünya üretimi

En çok armut üreten 10 ülke — 11 Haziran 2008
Ülke Üretim (ton) Dipnot
 Çin5F
 İtalya840516
 ABD799180
 İspanya537400
 Arjantin520000F
 Güney Kore425000F
 Türkiye349420
 Japonya325000F
 Güney Afrika325000F
 Hollanda224000F
Şablon:Ülke veri World 20105683 A
No symbol = official figure, P = official figure, F = FAO estimate, * = Unofficial/Semi-official/mirror data, C = Calculated figure A = Aggregate (may include official, semi-official, or estimates);

Source: Food And Agricultural Organization of United Nations: Economic And Social Department: The Statistical Devision25 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Fotoğraflar

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Armut ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Armut ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.