Ali Sabri

Ali Sabri (d. 1920 - ö. 3 Ağustos 1991, Kahire) (Arapça: على صبرى, IPA: [ˈʕæli ˈsˤɑbɾi]), Türk kökenli Mısırlı asker ve devlet adamı.

Ali Sabri
على صبرى
Ali Sabri ve Cemal Abdül Nâsır, 1966.
Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı
Görev süresi
1 Ekim 1965 - 20 Mart 1968
Başkan Cemal Abdünnasır
Yerine geldiği Enver Sedat
Yerine gelen Hüseyin el Şafii
Görev süresi
30 Ekim 1970 - 2 Mayıs 1971
Başkan Enver Sedat
Yerine gelen Mahmud Fevzi
Mısır Başbakanı
Görev süresi
Eylül 1962 - 29 Eylül 1965
Başkan Cemal Abdünnasır
Yerine geldiği Cemal Abdünnasır
Yerine gelen Zekeriya Muhiddin
Genel İstihbarat Müdürü
Görev süresi
1952-1955
Yerine geldiği Zekeriya Muhiddin
Kişisel bilgiler
Doğum 30 Ağustos 1920
Ölüm 3 Ağustos 1991 (71 yaşında)
Kahire, Mısır
Partisi Hür Subaylar Hareketi
Mesleği Asker, Siyasetçi
Dini İslam
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Mısır
Branşı Mısır Silahlı Kuvvetleri
Rütbesi Mareşal

Yaşamı

Ali Sabri, Türk asıllı bir Mısırlıdır.[1] Annesi Devlet Şemsi ve babası Abbas-Balig Sabri Türk-Çerkes kökenli bir aileden gelmekteydi. Türk-Çerkes kökenli aileler o dönemin Mısır'ında imtiyazlı bir sınıfa mensuptular. Ali Sabri de eski dönem milliyetçilerden, eski mebus ve Arabi Paşa'nın maddi destekçilerinden Ali Şemsi Paşa'nın torunuydu. Dedesi Arabi Paşa Ayaklanması sonrasında hapsedilmiş, kefaletle sebest kalması ardından ise meclisteki görevini ölene kadar sürdürmüştü. Sabri ayrıca Vafd Partisi'nin kurucularından, birçok bakanlık görevini üstlenmiş ve merkez bankası gibi çalışan Mısır Ulusal Bankası'nın başkanlığı yapmış Ali Şemsi Paşa'nın yeğeniydi.[2] Baba tarafından büyük amcası Muhammed Faizi Paşa, Hidiv II. Abbas Hilmi devrinde Evkaf Nezareti görevini yürütmüştü. Bir erkek ve bir kız kardeşi olan Ali Sabri, iyi bir eğitim almış ve yoğun olarak Kahire'nin üst sınıfından insanların yaşadığı Maadi mahallesinde büyümüştür. Tenis ve yüzme sporlarıyla ilgilenen Sabri aynı zamanda üç dil bilmekteydi.

3 Ağustos 1991'de Kahire'de öldü.

Siyasi hayatı
Soldan sağa: Cemal Abdünnasır, Enver Sedat, Ali Sabri ve Hüseyin el Şafii (en sağda), 1968.

Hür Subaylar Hareketi içinde yer alan ikinci kuşaktandır. Genel İstihbarat Müdürlüğü'nün 1955-1957 arasında başında bulundu. Cemal Abdül Nâsır'ın yakın adamlarından olsan Sabri, 1957'den 1962'ye kadar Başkanlık İşlerinden Sorumlu Bakan olarak görev yaptı.[3] Eylül 1962'den 29 Eylül 1965'e kadar Mısır Başbakanı olarak görev yaptı ve Nâsır'la çalışan ilk başbakan oldu. 1970'te Nâsır'ın ölümüne kadar cumhurbaşkanı danışmanı olarak hizmet etti.

Cemal Abdünnasır'ın ölümünden sonra en güçlü başkan adaylarından birisiydi. 1970'te Enver Sedat'ın cumhurbaşkanı seçilmesi sonrası önemli görevler üstlenmesi bekleniyordu ve cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atandı. Fakat 1971'de görevinden alındı ve Sovyetler Birliği yanlısı politika izleyerek Sedat'ı devirmeye çalışmakla suçlandı. 25 yıl hapse mahkûm edildi. Enver Sedat'ın "Devrimi Düzeltme" hamlesi sırasında suçlandı ve bazı mallarına el konuldu. 1981'de serbest bırakıldı. Sosyalist görüşlere sahip olmasına rağmen üst sınıftan gelen birisi olduğu için eleştirildi.

Dış Kaynaklar
  • Harris M. Lentz, "Heads of States and Governments Since 1945", Routledge, 2013.

Kaynakça
  1. Goldschmidt, Arthur (2000). Biographical dictionary of modern Egypt. Lynne Rienner Publishers. s. 171. ISBN 1-55587-229-8.
  2. Privileged for Three Centuries: The House of Shamsy Pasha, Elias Press, Cairo, 2011
  3. "Enver Sedat ve muhalifleri" (PDF). 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2016.
Siyasi görevi
Önce gelen:
Cemal Abdünnasır		 Mısır Başbakanı
1962–1965		 Sonra gelen:
Zekeriya Muhiddin
Önce gelen:
Enver Sedat		 Mısır Cumhurbaşkanı Yardımcısı
1965–1968		 Sonra gelen:
Hüseyin el Şafii
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.