Volga
Volga[1] ya da İdil (Rusça: Волга, Tatarca: İdel, Ətil, Çuvaşça: Atăl) Avrupa'nın en uzun nehridir. Rusça Volga adı Fince kökenli "valkea" beyaz demektir, Baltık dillerinde Valgõ denir. Anlamı ak sular, beyaz nehir. Uzunluğu yaklaşık 3500 km olan Volga, Moskova ile Sankt-Peterburg arasındaki Valday tepelerinden doğar. Deniz seviyesinden 28 metre aşağıda olan Hazar Denizi'ne dökülür. Valday tepelerinde bulunan birçok göl ve bataklıklardan gelen kaynak kollarının birleşmesiyle meydana gelen Volga, Rjev'den itibaren ulaşıma elverişli bir halde akar. Moskova Kanalı'yla birleştiği yerden sonra genişliği 230 metre'yi bulur. Bundan sonra nehirde düzenli bir ulaşım sağlanır. Volga'nın Yatağı üzerinde beş adet baraj bulunur. Bu barajlardan Volgograd Baraj Gölü'ndeki santral, dünyanın belli başlı hidroelektrik tesislerinden biridir.
| Volga | |
|---|---|
 | |
| Kaynak | sol Kama Nehri sağ Oka Nehri |
| Ağız | Hazar Denizi |
| Havza ülkeleri | Volga Havzası Rusya |
| Uzunluk | 3500 km |
| Kaynak rakımı | 225 m |
| Ağız rakımı | -29 m |
| Debi | 8,060 m³ |
| Havza alanı | 1,380,000 km² |
Bundan sonra Don Nehri'ne 72 kilometre yaklaşır ve iki nehir arasında açılan bir kanal vasıtasıyla Azak ve Hazar denizleri arasında ulaşım sağlanır. Hazar Denizi'ne 50 km kala 200'den fazla kola ayrılarak Volga Deltası meydana gelir. Bu deltanın genişliği 100 km'den fazladır.
Volga Havzası, 1.360.000 km²'lik bir alanı kaplar. Aynı zamanda Rusya'nın nüfusunun büyük bölümü bu havzada yaşar. Bölge ulaşıma elverişlidir.
Volga, kışın üç ayında donar. Bu zaman zarfında da nehirden karayolu olarak faydalanılır. Volga'nın kıyılarında Rusya'nın önemli limanları ve ticaret merkezleri yer almaktadır. Bunlardan en önemlileri Nijniy Novgorod, Kalinin, Kazan, Kuybişev ve Volgograd (Eski adıyla Stalingrad)'dır. Orta Çağ'dan beri bir ticaret yolu olan Volga, bugün hala önemli bir ulaşım yoludur.
Avrupa Hun İmparatoru Attila'nın ismi bazı görüşlere göre İtil'den gelmektedir.[2]
Not
- Türk Ansiklopedisi, CİLT XXXIII, 1984, s. 319. (yazarı: Cevat R. Gürsoy)
- Golden, Peter Benjamin (1992). An introduction to the History of the Turkic peoples: ethnogenesis and state formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. s. 90. ISBN 9783447032742. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2020.