VIII. Davit
VIII. Davit (Gürcüce: დავით VIII) (d. 1273 - ö. 1311), Bagrationi Hanedanına mensup Gürcü Kralı. Moğol İmparatorluğu işgalinde 1293 – 1311 yılları arasında tahta çıkmıştır
Hayatı
Gençliği ve tahta çıkışı
Moğollar tarafından idam edilen II. Demetre’nin en büyük oğludur. İlhanlı hükümdarı Gaykhatu tarafından 1293 yılında İlhanlı ordusuyla katıldığı Anadolu seferlerindeki askeri başarılarından ötürü ödül olarak Moğol boyunduruğundaki Gürcü Krallığının yönetimini ona verilir. Kendisinden önce iktidarda olan kuzeni II. Vakhtang gibi ülkenin sadece doğu kısmında hüküm sürdü. Batıdaki Gürcü toprakları ise İmereti Krallığı olarak 1259 yılından beri Moğollardan bağımsız olarak varolmaktaydı.
Moğollarla ilişkiler
Kral VIII. Davit, 1295 yılında İlhanlı sarayındaki iç savaş sırasında Baydu Han’ı destekler. Ancak Baydu öldürülüp yerine Mahmud Gazan Han geçince zor durumda kalır. Gazan Han, Gürcü kralın başkenti Tebriz’e gelmesini emreder. Babası II. Demetre’nin benzer bir çağrı sonucu idam edildiğini bilen kral bu emri reddeder ve savaş hazırlıklarına başlar. Gürcü topraklarına bir ordu gönderen Gazan Han Gürcüleri cezalandırmak için ülkeyi yakar ve yıkar. Moğollardan destek alan Osetler Şida Kartli bölgesine saldırarak Liakhvi Geçidini işgal ederler. Mtiuleti Dağlarına çekilen ve çok zor şartlarda savaşan VIII. Davit gerilla savaşıyla Tsikare’de büyük bir Moğol ordusunu mağlup etmeyi başarır. Bu gelişmeler üzerine Gazan Han 1299 yılında, krallığının geçersiz sayıldığını ve yeni kralın V. Giorgi olduğunu ilan eder.
İsyancı kral
Moğollar tarafından tahta getirilmiş olsa da küçük yaştaki V. Giorgi’nin egemenliği sadece başkent Tiflis’de geçerlidir. Yıllar sonra yeniden iktidara gelecek olan ülkesini birleştirerek Moğol egemenliğinden kurtaracak olan V. Giorgi’nin yerine Gazan Han, isyancı kral VIII. Davit’in kardeşi III. Vakhtang’ı 1302 yılında tahta geçirir. Moğollarla iş birliği halindeki yeni kral, Moğollara başkaldıran kardeşinin üzerine yürüse de başarılı olamaz. İki kardeş yenişemeyince ateşkes ilan edilecek ve VIII. Davit eş kral olarak ve Alastani Prensi olarak tanınacaktır[1]. VIII. Davit Moğolların düşmanı Memlûkler ile iyi ilişkiler içine girecek, Bizans İmparatorluğunun da aracılığıyla Kudüs’deki Gürcü Ortodoks Kilisesine ait manastırlar ve kiliseleri 1305 yılında restore ettirecektir.
Sonrası
III. Vakhtang’ın 1308 yılında ölmesiyle beraber yeniden ülkenin başına geçer. 1311 yılında ölünce yerine oğlu VI. Giorgi geçse de yeni kral iki yıl sonra henüz küçük yaşta ölecektir.
Kaynakça
- Moğolların o dönemdeki öncelikleri Memlûkler ile sürmekte olan savaştır. Bu yüzden birbirleriyle savaş halinde olan eşit güçteki iki kralın varlığı, Gürcü topraklarındaki Moğol egemenliğinin sürmesi için biçilmiş kaftandır.