Salata

Salata, genellikle sebze veya meyvelerden oluşan sade karışım ya da üzerine yoğurt ya da sos dökülmesiyle hazırlanan ve yemeklere eşlik eden yiyecek karışımı. Kimi zaman içine et ya da peynir gibi yiyecekler de konulur. Mevsimine ve yapıldığı yöreye özgü sayısız çeşidi yapılır. Antik Çağda Romalılar, Yunanlar ve Farslar yeşillikleri karıştırarak karışık salata benzeri bir yemek yapmaktaydı.[1][2]

Yeşil salata tabağı.
Karışık salata
Karışık salata

Arka yapı

Et yemeğin yanında servis edilen basit bir salata'da pişmemiş yeşillik dışında pişmiş sebzelerle de kullanılabilir. Tarhun, maydanoz, frenk maydanozu, frenk soğanı, menekşe, hodan ve geyik otu gibi taze otlar ve çiçekler dışında jülyen kesilmiş pancar, katı yumurta, trüf, salata sosuna batırılmış sarımsaklı ekmek kabukları ve kornişon gibi malzemeler de salataya garnitür olabilir.[3]

Basit salatalar için hazırlanan soslar genel olarak vinaigrette tarzı soslardır. Yağ dışında şarap sirkesi, hardal, tuz ve biber içerir. Bu basit vinaigrette sosun birçok çeşidi vardır:[3]

İsmi Kullanıldığı salatalar Sosun malzemeleri
Domates suyu Kabak, patates, yer elması Kaynatılarak azaltılmış taze domates suyu, yağ, sirke, tuz, biber
Domuz yağı Yaban hindiba, kırmızı lahana, mısır salatası, karahindiba Domuz pastırmasından yağ, tuz, biber, ısıtılmış sirke
Gasconne Hindiba, escarole Ezilmiş sarımsak, yağ, sirke, tuz, biber, sarımsaklı ekmek kabukları
Hamsi Kereviz, hindiba, pişmiş sebze 2 ezilmiş hamsı filetosuna yağ, sirke ve karabiber eklenir
Hardal kreması Jülyen kesilmiş kereviz, hindiba Hardal, krema, limon suyu, tuz, biber
Hint Pişmiş sebze Yağda kavrulmuş soğan, köri tozu, yağ, limon suyu, ezilmiş sarımsak, tuz, biber
Krema Lahana, marul Krema, şarap sirkesi veya limon suyu, tuz, biber
Marseillaise Hindiba Ezilmiş sarımsak, yağ, sirke, tuz, biber
Gasconne salata sosuna benzer
Kırmızı biber Kereviz, pişmiş sebze Fırında pişirilmiş soğan, yağ, sirke, tuz, toz kırmızı biber
Rémoulade Her salataya yakışır Uç ufalanmış yumurta sarısı, yağ, sirke, tuz, biber

Adlandırma

Türkçedeki salata kelimesi İtalyanca salata (> insalata) kelimesinden dilimize geçmiştir[4] ve köken olarak Latince sal («tuz») kelimesine dayanır.

Salata çeşitleri
  • Ahtapot salatası
  • Akdeniz salatası
  • Arnavut salatası
  • Bahar salatası
  • Biber salatası
  • Börülce salatası
  • Brokoli salatası
  • Çoban salatası
  • Domates salatası
  • Enginar salatası
  • Erişte salatası
  • Fasulye salatası
  • Güz salatası
  • Havuç salatası
  • Hindiba salatası
  • Ispanak salatası
  • Kabak salatası
  • Karides salatası
  • Kavun salatası
  • Kereviz salatası
  • Kırmızı lahana salatası
  • Kırmızı pancar salatası
  • Kış salatası

Kaynakça
  1. Lynne Olver. "TheFood Timeline: history notes--salad". 29 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020.
  2. "salad-recipe.net". 3 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 June 2020.
  3. Montagné, Prosper. The New Larousse Gastronomique. s. 787.
  4. Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu yayınları:549, onuncu baskı 2005, sayfa: 1688
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.