Millet İttifakı
Millet İttifakı,[1] kısa adıyla MİLLET, Türkiye'de 2018 genel seçimlerine katılmak için oluşturulan bir seçim ittifakıdır. İttifak, 5 Mayıs 2018 tarihinde dört muhalif parti Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), İYİ Parti, Saadet Partisi (SP) ve Demokrat Parti (DP) tarafından resmen başlatıldı.[2] Millet İttifakı'nın kurucu partileri ortak bir çatı altında meclis seçimlerine hazırlanırken, ittifaktaki her bir partinin cumhurbaşkanlığı seçimi için kendi adayını aday göstermesi kararı alındı.
Millet İttifakı | |
---|---|
Kısaltma | MİLLET |
Liderler |
Kemal Kılıçdaroğlu (CHP) Meral Akşener (İYİ Parti) Gültekin Uysal (Demokrat Parti) |
Kuruluş tarihi |
5 Mayıs 2018 12 Aralık 2018 (yeniden kuruluş) |
Kapanış tarihi | 4 Temmuz 2018 |
İdeoloji |
Parlamentarizm Anti-Erdoğanizm Atatürkçülük Liberal milliyetçilik Sekülerizm Liberal demokrasi Pro-Avrupacılık Bölüngü: Sosyal demokrasi Liberal muhafazakarlık Ulusal muhafazakârlık |
Siyasi pozisyon |
Geniş kapsamlı taraf Bölüngü: Merkez soldan merkez sağa |
TBMM |
174 / 584 |
Büyükşehir Belediye Başkanlıkları |
11 / 30 |
İl Belediye Başkanlıkları |
9 / 51 |
İlçe Belediye Başkanlıkları |
194 / 922 |
Belde Belediye Başkanlıkları |
51 / 386 |
İl Genel Meclisleri |
164 / 1.251 |
Belediye Meclisleri |
4.736 / 20.498 |
|
2017 anayasa referandumu ve ardından yapılan anayasa değişiklikleri zemininde kurulan Millet İttifakı, başkanlık sistemine geçişe karşı "hayır" kampanyası yürüten ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hükümetine karşı olan grupları bir araya getirmekteydi.[3] Bu nedenle Millet İttifakı, 20 Şubat 2018 tarihinde kurulan hükûmet yanlısı Cumhur İttifakı'na[4] rakip olarak görülmekteydi.
Tarihçe
Nisan 2017'de Türkiye'nin siyasi sistemini bir parlamenter sistemden cumhurbaşkanlığı sistemine dönüştürme konusunda anayasa değişikliği referandumu yapıldı. Referandum, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ile muhalif Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) tarafından desteklendi. Referandum sonucu ülkenin sistem değişikliğine geçişini etkin bir şekilde tetikledi. Bu arada, ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi, Meral Akşener gibi MHP muhalifleriyle birlikte, anayasa değişikliklerine karşı güçlü bir muhalefet oldu. AK Parti ve MHP daha sonra 2018 genel seçimlerine birlikte katılabilmek için seçim öncesi ittifakların oluşumunu kanunlaştırması üzerine, muhalif grupların da bir ittifak kurma olasılığı hakkında spekülasyonlar ortaya çıktı. Birkaç tur müzakereden sonra 5 Mayıs 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi; Meral Akşener tarafından yeni kurulan İYİ Parti'nin yanı sıra, meclis dışındaki Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile seçim ittifakı kurulduğunu duyurdu. Demokrat Parti genel seçimlere İYİ Parti çatısı altında katıldı, cumhurbaşkanlığı seçiminde ise aday çıkarmayarak Meral Akşener'i destekledi.
%33,9 oy oranı yakalayan ittifak, seçim sonrasında dağıldı.[5][6]
12 Aralık 2018 tarihinde CHP ve İYİ Parti, 2019 yerel seçimlerinde işbirliği yapmak amacıyla yaptıkları görüşmeler sonucunda 21 büyükşehir ile bazı il ve ilçelerde işbirliği yapma kararı aldı.[7]
İttifak
Kurucu üyeler
İsim | İdeoloji | Pozisyon | Lider | TBMM | ||
---|---|---|---|---|---|---|
CHP | Cumhuriyet Halk Partisi | Atatürkçülük ve sosyal demokrasi | Merkez sol | Kemal Kılıçdaroğlu | 144 / 600 | |
İYİ Parti | İYİ Parti | Türk milliyetçiliği ve Atatürkçülük | Merkez ve Merkez sağ[8] | Meral Akşener | 42 / 600 | |
SAADET | Saadet Partisi | Millî Görüş ve İslamcılık | Aşırı sağ | Temel Karamollaoğlu | 2 / 600 | |
DP | Demokrat Parti | Liberal muhafazakârlık | Merkez sağ | Gültekin Uysal | 1 / 600 |
Şu anki üyeler
İsim | İdeoloji | Pozisyon | Lider | TBMM | ||
---|---|---|---|---|---|---|
CHP | Cumhuriyet Halk Partisi | Atatürkçülük ve sosyal demokrasi | Merkez sol | Kemal Kılıçdaroğlu | 135 / 584 | |
İYİ Parti | İYİ Parti | Türk milliyetçiliği ve Atatürkçülük | Merkez ve Merkez sağ[8] | Meral Akşener | 37 / 584 | |
DP | Demokrat Parti[9] | Liberal muhafazakârlık | Merkez sağ | Gültekin Uysal | 2 / 584 |
Seçim Sonuçları
Genel Seçimler[lower-alpha 1]
Seçim | Lider | Oy | Sandalye | ||
---|---|---|---|---|---|
# | % | Sıralama | # | ||
2018 | Kemal Kılıçdaroğlu Meral Akşener Temel Karamollaoğlu |
16.347.669 | 33,95 | 2. | 146 / 600 43 / 600 0 / 600 |
Yerel Seçimler
Seçim | Lider | Oy | Oyların Yüzdesi | Belediye Sayısı | Belediye Meclis Üyesi Sayısı |
---|---|---|---|---|---|
2019 | Kemal Kılıçdaroğlu Meral Akşener | 17.443.229 | %37,57 | 265 | 5.705 (%27,50) |
Notlar
|
Kaynakça
- "Turkish four-party alliance to sign agreement". Ahval News. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
- "4 parti birleşti! Millet İttifakı geliyor". Haberiniz. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
- "Turkish opposition joins forces for parliament vote". Al-Monitor. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.
- "Opposition parties agree to unite against People's Alliance in upcoming Turkish elections". Daily Sabah. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.
- "Seçim Sonuçları". haberler.com. 24 Haziran 2018. 24 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020.
- "İYİ Parti Sözcüsü Aytun Çıray: Millet İttifakı sona erdi". ntv.com.tr. 4 Temmuz 2018. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018.
- "Son Dakika... CHP ile İYİ Parti ittifak konusunda anlaşma sağladı". Milliyet. 12 Aralık 2018. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2018.
- "Yeni rota merkez sağ". cumhuriyet.com.tr. 4 Ağustos 2019. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
- "Millet İttifakı'ndayız bir yere gitmiyoruz". 23 Ocak 2021. Erişim tarihi: 29 Ocak 2021.