Metodiya Andonov-Çento

Babası Pletvar köyünden iken annesi Lenişte'liydi. Çocukken, afyon haşhaş alanlarında çalıştı ve tütün topladı. Ergenlik döneminde mükemmel bir jimnastikçi olarak kabul edildi. 25 Mart 1930 tarihinde Novi Sad'da, Vasilka Spirova Pop Atanasova ile evlendi ve bugün Makedonya Cumhuriyeti'ndeki bir siyasetçi olan İliya Andonov-Çento'nun da aralarında bulunduğu dört çocuk babası oldu.

1938 Yugoslavya seçimlerinde, seçim sistemi ile seçilmesine rağmen yapılan bir manipülasyon nedeniyle milletvekili seçilemedi. 1939'da Pirlepe'deki İlinden Gösterileri'ni düzenlendiği gerekçesiyle Velika Kikinda'da hapsedildi. Ertesi yıl, Makedoncanın okul derslerinde kullanılması için çabaladı ve bu nedenle Bajina Bašta'da hapsedildi ve Yugoslavya Krallığı hükûmeti tarafından Sırp-Hırvatça dışında bir dilin kullanılmasını savunduğu gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırıldı. 15 Nisan 1941 tarihinde bir idam mangası tarafından vurulmadan hemen önce serbest bırakıldı.

Bulgaristan'ın Vardar Makedonyası'nın işgali sırasında, Bulgar yetkililerden işbirliği için bir davet aldıysa da bunu reddederek, Makedonya'nın özgürlüğüne kavuşmasını istedi. Onun içki dükkanı, Makedonya'daki komünist direnişin paravanı olarak kullanıldı ve bu da Bulgar makamlarının kendisini hapsetmesine yol açtı. 1944 yılında Makedonya Ulusal Kurtuluş Anti-Faşist Meclis Başkanı seçildi. Hedefi, yeni komünist Yugoslavya'da tamamen bağımsız bir Birleşik Makedon devleti veya kurucu bir cumhuriyet oluşturmaktı. İkincisi, Makedonya Cumhuriyeti'nin oluşumuyla gerçek oldu, ancak ilk cumhurbaşkanı olarak federal Yugoslav makamlarından cumhuriyet için daha büyük bir bağımsızlık istiyordu. Josip Broz Tito'nun Makedonya'daki temsilcisi Svetozar Vukmanović-Tempo ile iktidardaki Makedonya Komünist Partisi'nin lideri Lazar Kolişevski ile çatıştı.

Yeni Yugoslavya politikasına katılmayıp ve yetkililer tarafından bastırıldıktan sonra istifa etti. 1946 yılında Pirlepe'ye geri döndü, ama yine de tutuklanarak "tam bağımsız bir Makedonya" elde etmek için çalıştığı için 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

24 Temmuz 1957 tarihinde hapishanedeki işkence sonucunda hastalıktan öldü.

Metodiya Andonov-Çento Anıtı, Makedonya Meydanı, Üsküp

1991 yılında Makedonya Yüksek Mahkemesi, 1946'dan beri Çento'ya karşı alınan kararları iptal ederek itibarını iade etti. 1992'de ailesi ve takipçileri, Makedonya Hükûmeti aleyhinde tazminat davası açarak Çento Vakfı'nı kurdu. Vakfın gündemi, genç öğrencileri desteklemek, mahkeme sürecini kazanmaktır.