Melanom
Melanom, (Yunanca μέλας — melas, "koyu")[1], melanositlerden kaynaklanan malign (kötü huylu) bir kanser türüdür.[2] Melanositler koyu renkli bir pigment olan melanin üreten hücrelerdir ve cilt renginden sorumludurlar. Genellikle deride bulunurlar ancak bağırsaklar ve göz gibi vücudun diğer bölgelerinde de bulunabilirler. Bu yüzden Malign Melanom, melanosit içeren vücudun herhangi bir bölümünden kaynaklanabilir.
Melanom | |
---|---|
Malign Melanom | |
Uzmanlık | Onkoloji |
Melanom, diğer deri kanseri türlerine göre daha az görülür ancak erken teşhis edilmezse çok tehlikelidir. Deri kanserine bağlı ölümlerin büyük çoğunluğu (%75) melanom nedeniyledir.[3] Dünya genelinde yılda 160.000 yeni melanom vakası tespit edilmektedir. Kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür. Kadınlarda en sık bacaklarda görülürken erkeklerde en sık sırtta görülmektedir.[4] Beyaz ırkta; özellikle Kuzey Avrupalılarda daha sık görülür. Avustralya, Yeni Zelanda, Kuzey Amerika (özellikle Teksas ve Florida), Latin Amerika ve Kuzey Avrupa'da insidans oranı yüksektir.[5] bunun yanında paradoksal olarak güney İtalya ve Sicilya'da insidansı düşüktür.[6] Bu coğrafi yayılımın oluşmasında temel etken ultraviyole ışık maruziyeti ve nüfustaki deri pigmentasyon oranı düşüklüğüdür.[7][8][9]
Dünya Sağlık Örgütü raporuna göre her yıl dünya genelinde 48.000 kişi melanom ile ilişkili nedenlerden dolayı ölmektedir.[10]
Belirti ve Bulgular
Önceden var olan bir nevüste (ben) kaşıntı, kanama, ülserasyon, renk değişikliği, boyutlarında değişme malign melanom açısından şüphe uyandırmalıdır. Malign melanomun klinik değerlendirilmesinde ABCDE kuralı kullanılır:
- Asimetri (Asymmetry)
- Sınır düzensizliği (Border irregularity)
- Renk değişikliği (Color change)
- 6 mm'den büyük çap (Diameter)
- Renkli lezyonda değisiklik (Evolution)[11]
Sınıflama
Melanom aşağıdaki gibi sınıflandırılır:[12]
- Lentigo maligna
- Lentigo malign melanom
- Yüzeysel yayılan malign melanom
- Akral lentijinöz malign melanom
- Mukozal malign melanom
- Nodüler malign melanom
- Polipoid malign melanom
- Desmoplastik malign melanom
- Amelanotik malign melanom
- Yumuşak doku melanomu
Evreleme
Daha ayrıntılı kanser evrelemesi bilgisi TNM sayfasında mevcuttur.
Evrelemede en önemli faktör, tümör invazyonunun mikroskopik derinliğini gösteren "Clark seviyesi" ve "Breslow derinliği" dir
Melanom evreleri:.[13] 5 yıllık sağ kalım oranları:
Evre 0: Melanoma in situ (Clark Seviye I),% 99.9 sağkalım
Evre I / II: İnvaziv melanom, % 85-99 sağkalım
- T1a: Ülserasyon olmadan 1.00 mm altında primer tümörün kalınlığı ve mitoz <1/mm2:
- T1b: 1.00 mm'den az primer tümörün kalınlığı, ülserasyon var veya mitoz ≥ 1/mm2 ile
- T2a: 1,00-2,00 mm arası primer tümörün kalınlığı, ülserasyon olmadan
Evre II: Yüksek riskli melanom,% 40-85 sağkalım
- T2b: 1,00-2,00 mm primer tümörün kalınlığı, ülserasyon ile
- T3a: 2,00-4,00 mm primer tümörün kalınlığı, ülserasyon olmadan
- T3b: 2,00-4,00 mm primer tümörün kalınlığı, ülserasyon ile
- T4a: 4,00 mm'den büyük primer tümör kalınlığı, ülserasyon olmadan
- T4b: 4,00 mm'den büyük primer tümörün kalınlığı, ülserasyon ile
Evre III: Bölgesel metastaz,% 25-60 sağkalım
- N1: Tek pozitif lenf nodu
- N2: İki ya da üç lenf nodu pozitif VEYA bölgesel deri metastazı
- N3: Dört lenf nodu pozitif VEYA bir lenf nodu ve bölgesel deri metastazı
Evre IV: Uzak metastaz,% 9-15 sağkalım
- M1a: Uzak cilt metastazı, normal LDH
- M1b: Akciğer metastazı, normal LDH
- M1c: Diğer uzak metastaz VEYA yüksek LDH ile herhangi bir uzak metastaz
Uygun tedaviyle AJCC beş yıllık sağ kalım oranlarıdır
Kaynakça
- Özel
- μέλας 5 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
- "Drugs in Clinical Development for Melanoma". Pharm Med. 26 (3). 2012. ss. 171-183. 1 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2012.
- Jerant AF, Johnson JT, Sheridan CD, Caffrey TJ (Temmuz 2000). "Early detection and treatment of skin cancer". Am Fam Physician. 62 (2). ss. 357-68, 375-6, 381-2. PMID 10929700. 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2012.
- Cancer Research UK statistics team 2010 22 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- Parkin D, Bray F, Ferlay J, Pisani P (2005). "Global cancer statistics, 2002". CA Cancer J Clin. 55 (2). ss. 74-108. doi:10.3322/canjclin.55.2.74. PMID 15761078.
- "Documento annuale 2009. I nuovi dati di incidenza e mortalità. Periodo 2003–2005. [Annual Document 2009. The new data of incidence and mortality. 2003–2005]". Associazione Italiana Registri Tumori.
- Kanavy HE, Gerstenblith MR (Aralık 2011). "Ultraviolet radiation and melanoma". Semin Cutan Med Surg. 30 (4). ss. 222-8. doi:10.1016/j.sder.2011.08.003. PMID 22123420. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2012.
- Jemal A, Siegel R, Ward E; ve diğerleri. (2008). "Cancer statistics, 2008". CA Cancer J Clin. 58 (2). ss. 71-96. doi:10.3322/CA.2007.0010. PMID 18287387.
- Jost LM (Temmuz 2003). "ESMO Minimum Clinical Recommendations for diagnosis, treatment and follow-up of cutaneous malignant melanoma". Ann. Oncol. 14 (7). ss. 1012-3. PMID 12853340.
- Lucas, Robyn; McMichael, Tony; Smith, Wayne; Armstrong, Bruce (2006). Solar Ultraviolet Radiation: Global burden of disease from solar ultraviolet radiation (PDF). Environmental Burden of Disease Series. 13. World Health Organization. ISBN 92-4-159440-3.
- Kasper, D., Fauci, A., Hauser, S., Longo, D., Jameson, L. J., & Loscalzo, J. (2019). Harrisons Manual of Medicine, 20th Edition (20th ed.). McGraw-Hill Education / Medical.
- James, William D.; Berger, Timothy G.; ve diğerleri. (2006). Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology. Saunders Elsevier. ss. 694-9. ISBN 0-7216-2921-0.
- Balch C, Buzaid A, Soong S, Atkins M, Cascinelli N, Coit D, Fleming I, Gershenwald J, Houghton A, Kirkwood J, McMasters K, Mihm M, Morton D, Reintgen D, Ross M, Sober A, Thompson J, Thompson J (2001). "Final version of the American Joint Committee on Cancer staging system for cutaneous melanoma". J Clin Oncol. 19 (16). ss. 3635-48. PMID 11504745. 5 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2012.
- Genel
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Melanoma ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Curlie'de Melanom (DMOZ tabanlı)
- Melanoma ve melanositik hiperplazi: Atlas histopatologii guzów skóry (pl.wikibooks.org)
- İ.Ü. onkoloji enstitüsü, PDF
Sınıflandırma | |
---|---|
Dış kaynaklar |
|