Massagetler

Massagetler MÖ 6. yüzyıllarda Orta Asya'nın güney bölgelerinde Persler'in komşusu olan bir göçebe devlettir. Sakalar'ın batıya doğru göçüp bu bölgede devlet kurmalarının nedeni Eski Yunan'da yaşamış ünlü tarihçi Herodot'a göre Massagetlerin baskısıdır. Kimi kaynaklara göre Pers Hükümdarı Büyük Kiros'un da öldüğü Siriderya kıyısında yapılan savaş Sakalar'la değil Massagetler'le yapılmıştır.

MÖ 323'te Asya

Hazar Denizi ile Aral Gölünün doğusunda yaşadıkları söylenmektedir. Masagetlere Alan ve Harezm İranileri karışmışsa da menşei itibarıyla Türk oldukları ileri sürülmektedir.[1] Masaget adı "balık yiyenler" anlamında olduğu savunulmaktadır. MÖ 530 yılında Pers kralı Kirus'un seferi vesilesi ile daha iyi bilinen bu Masagetler Kraliçe Tomris kumandasında, Pers ordusunu mağlup ederek Kirus'un ölümüne sebebiyet vermişlerdi. Strabon ise Kirus'un savaşmış olduğu Massagetlerin büyük bir göçebe halk olduğunu veya konfederasyon olduğunu onlardan bir kısmının dağlarda, bir kısmının ovalarda, bir kısmının da bataklık ve adalarda yaşadıklarım anlatmaktadır. Massagetler balıkçı ve toplayıcı iptidai bir toplumdu. Pers Kralı Kirus MÖ 530/528'deki ölümünden, Bactria Grek Krallığının düşüşün kadar (tahminen MÖ 130) Batı Türkistan'daki en güçlü kurumsal güç Massaget konfederasyondu.[2]

Kökenleri

Massagetlerin kökenlerini kesin olarak ortaya koyacak bulgular bulunmamakla beraber kayda değer iki önemli yaklaşım bulunmaktadır.

İrani iddiası

Massagetlerin kökenlerinin İrani olduğuna dair görüşler ve iddialar bulunmaktadır.[3][4]

İrani dil konuşan toplulukların ağırlıklı olduğu fakat Turani unsurlarının da elde edilen kaynaklarla tespit edildiği bir konfederasyon iddiaları da bulunmaktadır.[5]

Türki iddiası

Öte yandan Ön Türk oldukları ve Ön Türk ilişiği olduğuna dair görüşler ve iddialar bulunmaktadır.[6][7][8][9][10][11]

Kaynakça
  1. Turk Tarihine Giris - Salim Cohce, s.25
  2. Turk Tarihine Giris - Salim Cohce, s.26
  3. Grousset, René. The Empire of the Steppes. Rutgers University Press, 1989, ISBN 0-8135-1304-9, s.547.
  4. Gershevitch, I.; Fisher, William Bayne; Boyle, John Andrew; Yarshater, Ehsan; Frye, Richard Nelson (1968). The Cambridge History of Iran. Cambridge University Press. p. 48. ISBN 9780521200912.
  5. Wilcox, Peter. Rome's Enemies: Parthians and Sassanids. Osprey Publishing, 1986, 0-85045-688-6, p. 9-15
  6. DURMUŞ, İ . "MASSAGETLER". Bilig (1996 ): 86-91
  7. MEMİŞ, Ekrem 1987 İskitlerin Tarihi. Konya Selçuk Üniversitesi Yayınları,s, 9-16
  8. TOGAN, A. ZekiVelidi 1987 "Sakalar (VI)", Belgelerle Türk Tarihi Dergisi. 23, 29- 34.
  9. BAKIR, A , ŞENOL, F . "AZERBAYCAN'IN GÖZBEBEĞİ BAKÜ ŞEHRİNE GENEL BİR BAKIŞ (ESKİ ÇAĞLARDAN ORTA ÇAĞ’IN SONUNA KADAR)". Genel Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi 2 (2020 ): 87-122
  10. Türkler, Cilt: 1 İLK ÇAĞ. YENİ TÜRKİYE YAYINLARI 2002 ANKARA. S: 963-970
  11. Massagettai",HERRMANN, Albert 1930 “Massagettai”, Paulys Real Encyclopâdie der Classischen Altertumsvrissenschaft XIV,2,2123-2129
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.