Mandalina

Mandalina (Citrus reticulata), ılıman iklimde yetişmekte olan Turunçgiller (Rutaceae) familyasına ait bir meyve türüdür. Turuncu, sarı renklerde olan mandalina, etli ve sulu bir yapıya sahiptir. Mandalina, portakala nazaran daha yumuşak olan kabuğu soyulduktan sonra yenebildiği gibi suyu sıkılarak da içilebilir.

Mandalina
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad Eudicots (İki çenekliler)
Klad Rosids
Takım: Sapindales
Familya: Rutaceae (Sedef otugiller)
Alt familya: Aurantioideae
Cins: Citrus
Tür: C. reticulata
İkili adlandırma
Citrus reticulata
Blanco

Tangerina, nova, kinnow, fremond, klausellina, robinson, okitsu, satsuma, ankor, klemantin, fortune, yerli, lee, fairchild marisol, minneola, ortanik, kara, ovari gibi çeşitleri vardır.[1].

Türkiye'de en çok Akdeniz'de, Ege bölgesinin kıyı kesimlerinde ve kısmen Karadeniz Bölgesinde yetiştirilir.

Etimoloji

Mandalina kelimesi, Türkçeye İtalyanca "mandarino" kelimesinden geçmiş, Batı kökenli bir sözcüktür.[2]. Bu sözcüğün kökeni de -geçmişte bazı Çinli devlet adamlarının giydiği sarı renkli kaftana atfen- Mandarin sözcüğüdür.[3]

İklim isteği

Tüm Turunçgiller gibi sıcağı sever. Ama özellikle Satsuma (Rize Mandalinası) gibi belirli türlerin soğuğa dayanıklılığı portakal, limon gibi diğer turunçgillerden daha yüksektir.[4]

Bu ağacın yetiştiriciliğinin yapıldığı yerde sıcaklıklar -3, -4 derecenin altına düşmemelidir. -9, -10 derecenin altına düşen sıcaklıklarda mandalina ağaçları donup ölebilir. Dayanamayacağı en yüksek sıcaklıklar ise, 45 derece ve üzeridir.

Dünyada mandalina üretimi
Mandalina Üretiminde İlk 10 Ülke (Temmuz 2016) (1.000 ton)[5]
Çin 20.000
Avrupa Birliği 2.917
Japonya 1.115
Fas 1.055
Türkiye 1.040
Amerika Birleşik Devletleri 839
Güney Kore 640
Tayland 375
Arjantin 450
İsrail 240
Diğer ülkelerin toplamı 255
Tangerines, mandarins, clementines
2011 Yılı İlk 10 Üreticileri (1.000 ton)
 Çin12.707
 İspanya1.584
 Brezilya1.004
 Japonya928
 Türkiye872
 İtalya852
 Mısır848
 Güney Kore680
 ABD470
 Pakistan515
diğer ülkeler4.016
Dünya24.580
Kaynak:
Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) [6]
  • Çiçek Yapısı
  • Ağaçtaki olgun meyveler
  • Meyveler

Kaynakça
  1. "Mandalina çeşitleri, turuncgiller.com". 28 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2011.
  2. TDK
  3. "mandarin." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  4. Turuncgiller hangi iklimde yetişir, bahce.biz
  5. http://www.fas.usda.gov/psdonline/circulars/citrus.pdf
  6. "Faostat". Faostat.fao.org. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2013.

Dış bağlantılar
  • FAO ('İngilizce)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.