Kubuntu
Kubuntu, Debian dağıtımını temel alan Ubuntu dağıtımının GNOME masaüstü ortamı yerine KDE masaüstü ortamını kullanan türüdür.
Kubuntu 20.04 "Focal Fossa" | |
Geliştirici(ler) |
Blue Systems[1], Canonical Ltd. ve topluluk katkıcıları[2] |
---|---|
İşletim sistemi ailesi | Unix tipi |
Paket yöneticisi | dpkg (Debian GNU/Linux Paket Yöneticisi) |
Son kararlı sürümü | 20.10 (22 Ekim 2020) |
Kaynak türü | Açık kaynak |
Lisans | Başta GPL ve diğer özgür yazılım lisansları |
Çekirdek türü | Monolitik (Linux çekirdeği) |
Güncelleme yöntemi | PackageKit ve/veya APT |
Platform desteği | IA-32, x86-64, lpia, ARM |
Kullanıcı_alanı | GNU |
Kullanıcı arayüzü | KDE Plasma Masaüstü |
Website | kubuntu.org |
Dil Sayısı | Çok dilli (55'ten fazla) |
KDE uygulamalarıyla beraber gelmektedir. Ubuntu projesinin bir parçasıdır ve aynı temeli kullanır. Kubuntu ve Ubuntu, ubuntu-desktop ve kubuntu-desktop paketlerinin yüklenmesiyle beraber çalışabilirler.
Kubuntu da Ubuntu ile eşzamanlı olarak altı ayda bir yeni sürüm çıkartır. Çevrimiçi olarak kendi sitelerinden ücretsiz indirilebilir.
Her iki sene de bir Uzun Süreli Destek (LTS) sürümü çıkmaktadır (20.04 şu anki LTS sürümü). LTS sürümleri 3 sene güncelleme desteğine sahiptir. Ara sürümler ise 9 ay desteklenmektedir.
En son kararlı sürüm 20.04 numaralı sürümdür.
İsmi
Kubuntu kelimesi aslen "Ubuntu"nun başına KDE'yi simgeleyen bir "K" harfi getirilmesiyle oluşturulmuştur. Ayrıca kubuntu Bemba dilinde "insanlığa doğru" anlamına gelir ve (kuu-BUN-tuu) şeklinde telaffuz edilir .
Kubuntu, aynı zamanda Mizo dilinde "arkadaşlık ruhu", Kirundi dilinde ise özgür anlamına gelir .
Özellikleri
Bakınız: Ubuntu'nun özellikleri
Kurulumun Ubuntu'dan farkı bulunmamaktadır. Aktif bir internet bağlantısı, güncellemeler için gereklidir. Kurulum sırasında internet bağlantısı şart değildir.
Güncel sürüm 19.10, Plasma 5.16.5 sürümüyle gelmektedir.
Paket Yöneticisi
Kubuntu Muon Yazılım Merkezini kullanmaktadır. Ancak depolardan Ubuntu'nun paket yöneticisi Synaptic de yüklenebilir. Synaptic paket yöneticisi kullanım açısından Kubuntu'nun eski paket yöneticisi olan Adept paket yöneticisine göre daha basit bir yapıya sahiptir.
(K)ubuntu .deb uzantılı Debian paket sistemini kullanmaktadır. Bu nedenle hemen hemen tüm .deb uzantılı paketler Kubuntu'ya yüklenebilir. Bu sayede aradığınız bir yazılımın paketini kolayca bulabilirsiniz. Kubuntu'da kullanılabilecek yazılım sayısı 60000'in üzerindedir.
Program yazanların büyük bir kısmı programlarını .deb uzantısı ile de paketlemektedir. Örnek olarak açık kaynak kodlu Jabbin isimli anında iletişim yazılımının .deb uzantılı paketi Kubuntu depolarında yer almazken, üretici sitesinde yer almaktadır.
Uygulamalar
Ubuntu, Gnome ile birlikte geldiği için Gnome'nin araçlarına sahiptir; aynı şekilde Kubuntu da KDE ile birlikte gelen yazılımları içermektedir.
Öte yandan bu yazılımlar sonradan rahatlıkla diğerine yüklenebilmektedir.
Ubuntu ile Kubuntu arasındaki uygulama karşılaştırmaları aşağıdaki tabloda verilmiştir:
Yazılım | Ubuntu | Kubuntu |
---|---|---|
Çekirdek | Linux Kernel & Ubuntu Core | |
Grafik | X.Org Server | |
Ses | PulseAudio | |
Çoklu Ortam | GStreamer | |
Masaüstü | Gnome | Plasma Masaüstü |
Birincil Araç Kiti | GTK+, Nux & Qt | Qt |
Tarayıcı | Firefox | |
Ofis | LibreOffice | |
E-posta & KBM (Kişisel Bilgi Yöneticisi - PIM) | Thunderbird | Kontact |
Sürümler
Görüntü | Sürüm | Sürüm Tarihi | Kod Adı | Alt Sürüm | Desteklenme | Özellikler | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
5.04 | 8 Nisan 2005[3] | Hoary Hedgehog | Array | 31 Ekim 2006 | KDE 3.4'ü içermekte olan ilk Kubuntu sürümü.Temel KDE programları ve bazı diğer açık kaynaklı programları içermekteydi; Amarok,Kaffeine ve Gwenview gibi.Kickstart uyumluluğu mevcuttu. | ||
5.10 | 13 Ekim 2005[4][5] | Breezy Badger | Colony | 13 Nisan 2007 | KDE 3.4.3 ve temel araçlar. Daha önce kullanılan Kynaptic paket yöneticisi yerine Adept paket yöneticisi eklendi. Ayrıca Sistem Ayarları, kcontrol benzeri KDE merkezi,KDE Bluetooth,USplash),OEM Desteği, GCC 4.0 da bu sürümle eklendi. | ||
6.06 LTS | 1 Temmuz 2006[6][7] | Dapper Drake | Flight | Temmuz 2009 (masaüstü) | CanlıCD ve Kurulum tek bir CD'de birleştirildi, dahili kurulum eklendi. İlk Uzun Dönem Destek sürümüydü. | ||
Temmuz 2011 (sunucu) | |||||||
6.10 | 26 Ekim 2006[8][9] | Edgy Eft | Knot | Nisan 2008 | KDE 3.5.5.Bu sürümle Digikam sayısal kamera aracı eklendi. Erişebilirlik özellikleri geliştirildi.Sistem Ayarları yenilendi; güç yöneticisi, dizüstü bilgisayar desteği ve ağ araçları geliştirildi[10] | ||
7.04 | 19 Nisan 2007[11] | Feisty Fawn | Herd | Kasım 2008 | İçe aktarım desteği, KVM,Kolay kod ve desteklenmeyen yazılım yüklemesi, Masaüstü efektleri, WPA desteği, PowerPC desteği resmen iptal edildi. | ||
7.10 | 18 Ekim 2007[12][13] | Gutsy Gibbon | Tribe | Nisan 2009 | KDE 3.5.8 ve Kernel 2.6.22 Nvidia ekran kartı sürücülerinin 100.14.19 sürümü ile uyumluluk sağlanarak en son nvidia ekran kartları kullanılabilir hale getirildi.KDE 4 Kasım 2008'deki sürüme kadar resmen Kubuntu'da yer almayacak . | ||
8.04 | 2008-04-24[14] | Hardy Heron | 2009-10[15] | İki sürümü bulunmaktadır: KDE 3.5 ve KDE 4.0 (Sadece topluluk destekli). Bu sürüm GNOME tabanlı Ubuntu'ya özellik sağlamayı amaçlar.[16] Bu otomatik yazıcı tespitini etkinleştirmek için system-config-printer'ın bir portu olan Qt ve Kaffeine içerisinde kolay video çözücü kurulumu, basit bir Compiz kurulum aracı ve Bulletproof X'in KDM içerine dahil edilmesini [17][18] ve bir VMware sanal makinesinde çalışırken fare imlecinin otomatik yakalanma ve serbest bırakılmasını içermektedir. | |||
8.10 | 2008-10-30 | Intrepid Ibex[19] | 2010-04-30[20] | Öntanımlı olarak KDE 4.1.2 masaüstü ortamı, Linux 2.6.27, Xserver 1.5, Adept Yöneticisi 3, KNetworkManager 0.7, KWin masaüstü efektleri, çeşitli Kubuntu araç bütünleştirilmesi. | |||
9.048 Nisan 2013 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi | 2009-04-23 | Jaunty Jackalope | 2010-10 | Öntanımlı olarak KDE 4.2.2 masaüstü ortamı, kernel 2.6.28, Xserver 1.6, KPackageKit, Adept'in yerini aldı,[21] implementation of the ext4 filesystem, faster boot time.,[22] Community Supported PowerPC images added [23] | |||
9.10 | 2009-10-29 | Karmic Koala | 2011-04-28 | Öntanımlı KDE 4.3.2 masaüstü ortamı, GRUB 2, init sistemi Upstart'a yönlendirildi, kernel 2.6.31 | |||
10.04 LTS | 2010-04-29 | Lucid Lynx | 2013-05-09 | Uzun Sürüm Destekli sürüm. Güvenlik güncellemeleri masaüstü bilgisayarlar için üç yıl ve sunucular için beş yıl sağlanacaktır. Öntanımlı KDE 4.4.2 masaüstü ortamı, kernel 2.6.32, KPackageKit 0.5.4, Firefox KDE bütünleştirmesi, öntanımlı imleçsürer yapılandırma modülü. | |||
10.10 | 2010-10-10 | Maverick Meerkat | 2012-04 | KDE Yazılım Derlemesi 4.5. Daha hızlı oturum açma. Öntanımlı tarayıcı Rekonq oldu. Yeni bluetooth yığını. Pulseaudio dahil edildi. Kpackagekit kategoriler ile güncellendi. Netbook'lar için evrensel menü. Yükleyici Güncellendi. Masaüstü ve Netbook sürümlerinin birleşimi (otomatik tespit). | |||
11.04 | 2011-04-28 | Natty Narwhal | 2012-10-28 | KDE SC 4.6, kernel 2.6.38, Phonon için GStreamer çoklu ortam arkaucu, GTK Oxygen teması, öntanımlı kurulumda oyunlar, UDisk'ler ve UPower, HAL'ün yerini aldı. | |||
11.10 | 2011-10-13 | Oneiric Ocelot | 2013-05-09 | KDE SC 4.7, çekirdek 3.0.3, kpackagekit, Muon Yazılım Merkezi ile yer değiştirdi, kubuntu düşük fat ayarı, OpenGL ES Destekli Masaüstü Efektleri, Kdepim 4.7.2[24][25] | |||
12.04 LTS | 2012-04-26 | Precise Pangolin | 2017-04 | Üçüncü Kubuntu Uzun Destekli Sürümü. KDE SC 4.8, çekirdek 3.2.0. | |||
12.10 | 2012-10-18 | Quantal Quetzal | 2013-04 | LibreOffice 3.6.2.2., Rekonq 1.1, KDE SC 4.9.2 | |||
13.04 | 2013-04-25 | Raring Ringtail | 2014-01[26] | KDE SC 4.10, Muon Suite 2, LibreOffice 4, İsteğe Bağlı Homerun çalıştırıcı, kurulum sonrası MTP desteği | |||
13.10 | 2013-10-17 | Saucy Salamander | 2014-07 | KDE SC 4.11.2, Muon Keşfet, Yeni Ağ Yönetim Aracı, kurulum sırasında kablosuz ağ seçme seçeneği, İki yerelleştirilmiş web sitesi ro.kubuntu.org (Romanya) ve tr.kubuntu.org (Türkiye) açıldı. | |||
14.04 LTS | 2014-04-17 | Trusty Thar | 2019-04 | KDE SC 4.13.0, LibreOffice 4.2.3.3. Varsayılan tarayıcı tekrar Firefox olarak değiştirildi. | |||
14.10 | 2014-10-17 | Utopic Unicorn | 2015-04 | KDE SC 4.14, KDE Plasma 5 | |||
15.04 | 2015-04-23 | Vivid Vervet | 2015-12 | KDE Plasma 5.2.2 varsayılan hale geldi. | |||
15.10 | 2015-10-22 | Wily Werewolf | 2016-06 | KDE Plasma 5.4.1, Firefox 41.0, LibreOffice 5.0. | |||
16.04 | 2016-04-21 | Xenial Xerus | 2019-04 | KDE Plasma 5.5, Firefox 45, LibreOffice 5.1 | |||
16.10 | 2016-10-13 | Yakkety Yak | 2017-07 | KDE Plasma 5.7.5, KDE Uygulamaları 16.04.3, KDE Frameworks 5.26.0, LibreOffice 5.2, Firefox 49, Linux Çekirdeği 4.8 | |||
17.04 | 2017-04-13 | Zesty Zapus | 2018-01 | KDE Plasma 5.9, KDE Uygulamaları 16.12.3, KDE Frameworks 5.31, LibreOffice 5.3, Firefox 52, Linux Çekirdeği 4.10 | |||
17.10 | 2017-10-19 | Artful Aardvark | 2018-07 | KDE Plasma 5.10, KDE Uygulamaları 17.04.3, KDE Frameworks 5.38, LibreOffice 5.4.1, Firefox 56, Linux Çekirdeği 4.13 | |||
18.04 | 2018-04-26 | Bionic Beaver | 2021-04 | KDE Plasma 5.12 LTS, LibreOffice 6.0 ve Firefox 59 | |||
18.10 | 2018-10-18 | Cosmic Cuttlefish | 2019-07 | KDE Plasma 5.13, KDE Uygulamaları 18.04.3, KDE Frameworks 5.50, LibreOffice 6.1.2, Firefox 63, Linux Çekirdeği 4.18 | |||
19.04 | 2019-04-18 | Disco Dingo | 2020-01 | KDE Plasma 5.15.4, KDE Uygulamaları 18.12.3, KDE Frameworks 5.56, Qt 5.12.2, Linux Çekirdeği 5.0, LibreOffice 6.2.2, Firefox 66 | |||
19.10 | 2019-10-17 | Eoan Ermine | 2020-07 | KDE Plasma 5.16.5, KDE Uygulamaları 19.04.3, KDE Çerçeveleri 5.62, Qt 5.12.4, Linux Çekirdeği 5.3, LibreOffice 6.3, Firefox 69 | |||
20.04 | 2020-04-23 | Focal Fossa | 2023-04 |
Temin etme yolları
Kubuntu'nun tüm sürümleri (LTS - Uzun Süreli Destekli veya Latest Release (en son sürüm)) Kubuntu indirme sayfasından indirilebilmektedir. İndirilen ISO dosyası yaklaşık 2.1 GB'dır.
Eskiden, ayrıca Ubuntu Türkiye Forumları üzerinden Kubuntu DVD paylaşımı yapabilmekteydi. Dileyen kullanıcılar bu alan vasıtası ile birbirleri arasında "ücret talep etmeden" CD paylaşımı yapmaktaydılar. Günümüzde; teknolojinin gelişimiyle bu uygulama terk edilmiştir.
Kaynakça
- http://www.kubuntu.org/news/kubuntu-to-be-sponsored-by-blue-systems
- https://launchpad.net/people/kubuntu-members
- "5.04 Sürüm Notları". 8 Nisan 2005. 14 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2007.
- "Ubuntu 5.10 dağıtımına başlandı". 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2006.
- "Ubuntu 5.10 sürüm notları". 14 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006.
- "Ubuntu 6.06 LTS dağıtımına başlandı". 11 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006.
- "Ubuntu 6.06 LTS sürüm notları". 25 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006.
- "Ubuntu 6.10 dağıtımına başlandı". 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2006.
- "Ubuntu 6.10 sürüm notları". 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006.
- "Kubuntu 6.10 dağıtımına başlandı". 10 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2007.
- "Ubuntu 7.04 dağıtımına başlandı". 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2007.
- "GutsyReleaseSchedule - Ubuntu Wiki". 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2007.
- "Introducing the Gutsy Gibbon". 12 Nisan 2007. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2007.
- "HardyReleaseSchedule". 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2007.
- KDE 3'ten KDE 4'e geçişten dolayı, Kubuntu Hardy, Ubuntu Hardy gibi Uzun Destekli Sürüm değildir: .
- Kubuntu Hardy Catchup – Ubuntu Wiki
- "Back from Release Event, Printer Magic, Compiz Settings". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013.
- "UDS". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013.
- "Next Ubuntu release to be called Intrepid Ibex, due in October". 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2008.
- ""Ubuntu 8.10 reaches end-of-life on April 30, 2010"". 15 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013.
- "Arşivlenmiş kopya". 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013.
- "JauntyJackalope/Alpha5/Kubuntu Introduction". 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2009.
- "Kubuntu 9.04 Release Announcement". 8 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013.
- "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013.
- https://wiki.kubuntu.org/OneiricOcelot/ReleaseNotes?action=show&redirect=OneiricOcelot%2FTechnicalOverview#Kubuntu
- "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2013.
Dış bağlantılar
- Kubuntu Resmi Sitesi24 Ağustos 2011 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi
- Kubuntu Türkiye Resmi Sitesi
- Kubuntuguide - Kılavuz (resmi olmayan), ipuçları, SSS ve yazılım kılavuzunun yardımı (İngilizce)