Kürt takvimi

Kürt takvimi veya Kürtçe takvim, Güneş sistemine dayalı 12 aydan oluşmaktadır. Yılın ilk günü Miladî takvime göre 21 Mart olan, 1 Newrozdur. Günümüzde kullanılan Miladi takvim ile arasında 20 günlük bir fark vardır.[1] Takvimin başlangıcı hakkında 2 görüş vardır; MÖ 612, ve MÖ 700, tarihi belgeler ve birçok araştırmacı MÖ 700 de görüş birliği beyan etmektedir.

Kürt Takviminde ayların günleri mevsim uzunluklarına göre düzenlenmiştir. Yılın ilk günü 01.01 Baharın başlangıcı olan ekinoksa denk gelmektedir. (21.03 Miladî)

Günümüzde miladi takvim ile birlikte bazı yerlerde kullanılmaktadır.[2]

Mevsimler

  1. Bihar (İlkbahar) 93 Gündür 31+31+31
  2. Havîn (Yaz) 92 Gündür 31+31+30
  3. Payîz (Sonbahar) 91 Gündür 30+30+31
  4. Zivistan (Kış) 89 Gün ve Yaklaşık 6 saattir. 30+30+29/30

Aylar

  1. 1.Kirmanci = 31 gün
  2. 2.Gulan = 31 gün
  3. 3.Cozerdan = 31 gün
  4. Pûşper = 31 gün
  5. Xermanan = 31 gün
  6. Gelawêj = 30 gün
  7. 1.Rezber = 30 Gün
  8. 2.Gelarêzan = 30 gün
  9. 3.Sermawez = 31 gün
  10. 1.Berfanbar = 30
  11. 2.Rêbendan = 30
  12. 3.Reşemî = 29 - 30

Aylar için isimler

21 Mar21 Nis22 May23 Haz24 Tem24 Ağu24 Eyl25 Eki23 Kas23 Ara21 Oca20 Şub
CêjnanGulanZerdanPuşperGelawêjXuweşanBaranXêzanSaranBefranBendanReşemang[3]
XakelêwGulanCozerdanPuşperGelawêjXermananRezberGelarêzanSermawezBefranbarRêbendanReşeme[4]
CêjnanGulanZerdanPerperGelawêjNûxuşanBaranXêzanSaranBefranBendanRemshan[5]
XakelêwBanemîrCozerdanPûşperGelawêjXermananRezberXezellwerSermawezBefranbarRêbendanReşemê[6]
XakelêwBanemerCozerdanPûşperGelawêjXermananRezberXezelwerSermawezBefranbarRêbendanReşeme[7]
XakelêwGulanCozerdanPûşperGelawêjXermananRezberGelarêzanSermawezBefranbarRêbendanReşeme[8]
NîskanGulanCozerdanTrîmêGelavîjKewcêrSermavizÇileyê Pa.SevbaAvdar[9]
NîsanGulanHêzîranTîrmehTebaxElûnÇiriya Pê.Çiriya Pa.Çileyé Pê.Çileyé Pa.SebatAdar[10]

Kaynakça

  1. Kurdistan Takvimi, Prof.Dr. Wirya ‘Umer Emîn, Aras Yayınları, Erbil
  2. "Diyarbakır'da belediyeden Türkçe-Kürtçe takvim". hurriyet.com.tr. 3 Ocak 2011. 6 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
  3. Interview with older Kurds from Southern Kurdistan in Exile
  4. Kurdish-Persian Dictionary, A. Sharafqhandi "Hejar Tehran, Iran. 1991.
  5. Kermanshahan and Its Ancient Civilization. Iraj Afshar. Tehran 1992.
  6. Historical Geography and Comprehensive history of Kermanshahan, M. ali Soltani. Vol. 2, Tehran. 1993.
  7. The Kurdish calendar published by Sérwe the Kurdish Cultural Journal, Wirmí 1995.
  8. The Kurds: A Concise Handbook, Mehrdad R. Izady, Taylor & Francis Publishers, Washington, D.C., 1992.
  9. Interview with older Kurds from Northern Kurdistan in Exile
  10. The Kurdish calendar published by PSK (Socialist party of Kurdistan) for year 2000 in Sweden.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.