Invincible (albüm)

Jackson, The Jackson 5 üyesi olduğu zamanlarda grup için şarkılar yazdı. Daha sonraları solo projelere yöneldi ve Off The Wall (1979) ve Thriller (1982) gibi bağımsız stüdyo albümleri kaydetti. Thriller, günümüzde hâlen dünyanın en çok satan albümü unvanına sahiptir ve Jackson'ın diğer projeleri arasında bu başarıyı elde eden olmamıştır.[2][3] Invincible'dan önce Jackson, 1997'deki Blood on the Dance Floor: HIStory in the Mix albümünden beri hiç yeni şarkı yayınlamamıştı. Ayrıca 1995'teki HIStory: Past, Present and Future, Book I'dan beri piyasaya çıkardığı ilk stüdyo albümüdür.[4] Invincible, Jackson'ın 'kariyerine dönüşü' olarak görülmektedir.[1]

Jackson, albüm için yeni parçalar kaydetmeye Ocak 1997'de başladı ve albümün çıkışından sekiz hafta önce "You Are My Life" parçasıyla kayıtları bitirdi.[5] Jackson, en az bir şarkıda bir rapçiye yer vermek istiyordu; ancak bunun 'tanınmış bir rapçi' olmasını istemiyordu.[5] Jackson'ın sözcüsü, ona, Fats adında New Jerseyli bir rapçi önerdi. İlk şarkıyı tamamladıktan sonra dinleyen ikili, birlikte bir şarkı daha kaydetmeye karar verdi.[5] Rodney Jerkins, Jackson'ın bu albümde önceki çalışmalarına göre farklı bir müzikal yönelim aradığını ifade etti ve bu yönelimi "daha sinirli" olarak tanımladı.[5] Jackson, Invincible'daki parçaların çoğunda yazar ve yapımcı olarak görev aldı. Jackson'ın yanı sıra albümün yapımına Jerkins, Teddy Riley, Andraeo "Fanatic" Heard, Kenneth "Babyface" Edmonds, R. Kelly ve Dr. Freeze ve yazımına Kelly, Fred Jerkins III, LaShawn Daniels, Nora Payne ve Robert Smith katıldı.[6]

Albüm, daha önce Dangerous ve Blood on the Dance Floor albümlerinde birlikte çalışmış olan Jackson ve Riley ikilisi arasındaki üçüncü iş birliğiydi. Invincible, Jackson'ın kaydettiği ve yayımladığı onuncu ve son stüdyo albümü oldu.[5] Albümün yapımı için otuz milyon dolar harcandığı bilinmektedir.[7] Invincible, Ocak 2001'de Norveç'in başkenti Oslo'da, neonazi bir grup tarafından bıçaklanarak öldürülen Afro-Norveçli, on beş yaşındaki Benjamin "Benny" Hermansen'e ithaf edildi.[8] Bu ithafın nedeni, Jackson'ın ve aynı zamanda Hermansen'in de bir arkadaşı olan Oslolu genç Omer Bhatti'dir.[8] Bu ithaf, albümde "Michael Jackson 'özel teşekkürlerini' sunar. Bu albüm Benjamin 'Benny' Hermansen'e ithaf edilmiştir. İnsanları derisinin rengine göre değil, karakterine göre yargılamayı unutmamamız gerek. Benjamin ... seni seviyoruz ... huzur içinde yat." şeklinde görünmektedir.[8] Albüm; ayrıca Jackson'ın büyük annesi Nicholette Sottile ile anne ve babası Joseph ve Katherine Jackson'a ithaf edildi.[8]

Invincible albümü R&B, hip hop, dans-pop, adult contemporary ve urban şarkılardan oluşmuştur.[9] Albümdeki on altı şarkıdan on dördü Jackson tarafından kaleme alındı. Albümün toplam uzunluğu yetmiş yedi dakika sekiz saniyedir. Şarkılar Jackson'ın kişisel tecrübelerini yansıtmakta ve şarkılarda aşk, paranoya, mahremiyetin işgale uğraması ve korkutucu durumlar konu edilmektedir.[9] Albüm, genel anlamda agresif şarkılarla balladlar arasında gidip gelmektedir.[10] Invincible albümü R&B tarzındaki "Unbreakable" ile açılmaktadır; ilk bölümün son dizesi tüm sözleri anlatmaktadır: "İçinde olduğum her şey ile/Hâlâ buralardayım".[9] 2002'de Vibe dergisine verdiği bir röportajda Jackson, "Speechless" şarkısını şöyle açıkladı:

"Privacy"de Jackson'ın kişisel deneyimlerinden yola çıkılmakta ve medya istilası ile magazin gazetelerinin yanlışlarından bahsedilmektedir.[9] "The Lost Children" tehlikedeki çocuklar hakkındadır.[9] Jackson, "Whatever Happens"da üçüncü kişinin ağzından konuşmaktadır. Şarkının sözlerinde "sarp bir gerilimin" içinde olmaktan bahsedilmekte ve iki kişinin içinde bulunduğu adı konmamış korkutucu bir durum anlatılmaktadır.[9] Invincible'da dört tane ballad bulunmaktadır; "You Are My Life", "Butterflies", "Don't Walk Away" ve "Cry".[9] "Cry", Jackson'ın "Man in the Mirror" şarkısına benzemekte ve birlikte dünyayı daha iyi bir yere getirmek hakkındadır.[1] "Butterflies" ve "Break of Dawn"ın sözleri "ışıl ışıl" ve dinleyicilere "akma" yeteneğine sahip olarak görülmektedir.[10] Bir öykü anlatılmakta olan "Threatened" şarkısı, "Thriller'ın dirilmişi" olarak kabul edilmektedir.[10] "You Are My Life" şarkısı aşık olmak hakkındadır ve bir dizede "Sen güneşsin, beni parlatıyorsun, yıldızlardan da çok." denmektedir.[10]

Jackson, albümlerinin haklarının hak sahiplerinden kendisine dönmesini bekliyordu. Böylece eski eserlerinin reklamını yapabilecek ve Sony'nin kârdan pay almasını önleyebilecekti. Jackson bunun yeni milenyumun başlarında olacağını umut ediyordu. Bununla birlikte sözleşmedeki bazı ayrıntılar ve çeşitli şartlara bağlı olarak, hakların geri dönüş tarihine hâlâ uzun yıllar vardı. Jackson bir araştırma yaptı ve sözleşmede kendisini temsil eden avukatın Sony'yi de temsil etmekte olduğu, dolayısıyla bir çıkar çatışması olduğu ortaya çıktı.[12] Jackson ayrıca başka çıkar çatışmaları konusunda endişeliydi. Birkaç yıldır Sony, Jackson'ın müzik kataloğunu almak için müzakere etmekteydi. Eğer Jackson'ın kariyeri ya da finansal durumu kötüye gitseydi, müzik kataloğunu satmak, finansal açıdan Jackson'ın yararına olacaktı. Buna bağlı olarak, Jackson'ın kariyerindeki başarısızlıktan Sony'nin kazancı olacaktı.[13] Jackson bu çatışmaları, sözleşmeyi erken sona erdirmek için bir sebep olarak kullanabilirdi.[12]

Invincible yayınlanmadan önce Jackson, Sony Music Entertainment başkanı Tommy Mottola'ya plak şirketinden ayrılacağını bildirdi. Sonrasında tüm single'lar, video klip çekimleri ve promosyonlar iptal edildi. Jackson, Temmuz 2002'de Mottola'dan "kötü" ve "ırkçı" olarak bahsetti ve Mottola'nın Afrikalı-Amerikalı sanatçıları desteklemediğini, hatta onları kendi çıkarları için kullandığını ifade etti.[7][12] Ayrıca Mottola'yı, meslektaşı Irv Gotti'ye "şişman siyah nigger" demekle suçladı.[14] Invincible'ın promosyonunu yeterli bir çabayla yapmayan Sony, iddiaları reddetti ve Jackson da Amerika Birleşik Devletleri'nde bir turne düzenlemedi.[15] Jackson, Sony'yi ve müzik sanayisini ırkçılıkla suçladı.[16]

Albümün promosyon haricinde yirmi beş milyon dolara mal olduğu bilinmektedir.[7][17] Albümü tanıtmak ve Jackson'ın solo kariyerindeki otuzuncu yılını kutlamak için Eylül 2001'de Madison Square Garden'da Michael Jackson: 30th Anniversary Special düzenlendi. Sanatçı, Invincible albümündeki şarkıları seslendirdi ve 1984'teki Victory Tour'dan bu yana birlikte sahne almadığı The Jackson 5 ile birlikte sahneye çıktı.[18] Britney Spears, Gloria Estefan, Usher, Whitney Houston, Marc Anthony, 'N Sync ve Slash de gecede sahne aldılar.[19] Konser, Kasım 2001'de iki saatlik bir yayınla CBS kanalında gösterildi.

Albümden üç single piyasaya çıktı; "You Rock My World", "Cry" ve "Butterflies". "You Rock My World", albümün ilk single'ı olarak Ekim 2001'de yayınlandı. Billboard Hot 100'e ilk onun içerisinden giriş yapan ve üç hafta boyunca ilk onun içinde kalan şarkı;[20] uluslararası alanda da başarılı oldu ve yirmi ülkenin listelerinde ilk beş ile ilk onun içerisine girmeyi başardı.[21] "You Rock My World" Fransa'da bir; Belçika, Danimarka, Finlandiya ve Norveç'te iki; İtalya'da üç; Avustralya'da dört ve İsveç ve İsviçre'de beş numaraya yükseldi.[21]

Albümün ikinci single'ı "Butterflies", Kasım 2001'de piyasaya çıktı. Billboard Hot 100 listesine on dördüncü sıradan giriş yaptı ve R&B/Hip-Hop listesinde beş hafta boyunca zirve ortağı olarak kaldı.[20] Üçüncü single "Cry", uluslararası listelerde ilk kırka girebildi. Şarkının en başarılı olduğu ülkeler sırasıyla on altı, otuz ve otuz birinci sıraya yerleştiği Danimarka, Fransa ve Belçika oldu.[22] "Heaven Can Wait", single olarak yayımlanmaksızın, aldığı radyo istekleriyle R&B/Hip-Hop listesine yetmiş ikinci sıradan giriş yapabildi.[20] "Unbreakable", albümün dördüncü single'ı olacaktı, ancak sonradan iptal edildi.[23] Şarkı daha sonra The Ultimate Collection adlı box sette yer aldı. "Speechless", promosyon single'ı olarak piyasaya çıktı, ancak dünya çapında hiçbir listeye giremedi.

Profesyonel değerlendirmeler
Eleştiri dereceleri
Kaynak	Derece
AllMusic	[1]
Entertainment.ie	[24]
Entertainment Weekly	(C-)[10]
The Guardian	[25]
The New York Times	(karışık)[26]
NME	[27]
Robert Christgau	(A-)[28]
Rolling Stone	[9]
Yale Daily News	(pozitif)[29]

Invincible, müzik eleştirmenlerinden genellikle olumlu yorumlar aldı. Yorumlarda en çok tekrarlanan argümanlardan biri, Invincible'ın, Jackson'ın en az seviyede etkileyici kayıtlarından biri olduğuydu, bunun sebebi de albümün uzunluğu olarak gösterildi. AllMusic yazarı Stephen Thomas Erlewine, albüme beş üzerinden üç yıldız verdi. Invincible'da bir "kıvılcım" olduğunu ve albümün "Jackson'ın Dangerous albümünden beri yaptığı kulağa iyi gelen ilk şey" olduğunu ifade etti.[1] Erlewine, albümdeki materyalin "Invincible'ı Jackson'ın ihtiyaç duyduğu geri dönüş hâline getirmeye yetmediğine ve zoraki şeyler yerine kulağa daha serbest gelen bir albüm olması gerektiğine - fakat bu albümün de Jackson'ın hala iyi pop yapabildiğini gösterdiğine" dikkat çekti.[1] Rolling Stone dergisinden James Hunter, albüme beş üzerinden üç yıldız verdi. Albümdeki şarkıları överken, bir yandan da sonlardaki ballad'ların albümü çok uzattığını belirtti.[9] Ayrıca Hunter, Jackson ve Riley'nin Invincible'ı "gerçekten etkileyici ve zekice bir şey hâline getirdiklerini ve Santana'nın tutkulu nidaları ile Lubbock'ın harika düzenlenmiş senfonik akınları gibi önemli ritimlere dinleyicilerin konsantre olmasını sağladıklarını" ifade etti.[9]

NME yazarı Mark Beaumont, albüme on üzerinden altı verdi ve "Invincible, amacına uygun ve gençleştirilmiş çok uzun bir geri dönüş albümü" dedi.[27] Robert Christgau, albüme "A-" verdi ve Jackson'ın müzisyen yeteneklerinin çoğunlukla unutulduğunu ifade etti, ancak albümün önceki Jackson albümleriyle karşılaştırıldığında çok uzun olduğuna dikkat çekti.[28] Christgau bazı sözleri "saldırgan" bulduğunu belirtirken; albümün ilk üç parçasını "yılın Rodney Jerkins"i olarak değerlendirdi ve bunun "aldatmaca olduğuna" inanmadığını söyledi.[28] Entertainment Weekly dergisinden David Browne, albüme "C-" verdi ve Invincible'ın "Jackson'ın Off the Wall'dan beri yeni eğilimler sunmayan ilk albümü" olmasının yanı sıra, "bir antoloji gibi geldiğini" ifade etti.[10] Invincible, 2002 Grammy Ödülleri'nde bir ödüle aday gösterildi. Ayrıca "You Rock My World", En İyi Pop Vokal Performansı - Erkek dalında bir ödüle aday oldu, ancak ödülü James Taylor'ın "Don't Let Me Be Lonely Tonight" adlı şarkısı kazandı.[30] Albüm Ekim 2001'de çıktığından, başka Grammy'ye aday olması mümkün olmadı.[31]

Albümün yayınlanmasından kısa süre sonra Billboard dergisi bir anket düzenledi. Ankete katılanların "büyük çoğunluğu" - 5.195 kişinin % 79'u - Invincible'ın Billboard 200 listesine birinci sıradan giriş yapmasına şaşırmadıklarını belirttiler.[32] Ayrıca % 44'lük kesim de Jackson'ın "hala Pop'un Kralı" olduğu görüşüne katıldı. % 35'lik bir kesim albümün liste başarısına şaşırmadıklarını, ancak Invincible'ın ikinci haftasında listenin zirvesine kalabileceğinden şüphe duyduklarını ifade ettiler.[32] Katılanların % 12'si Jackson'ın son altı yıllık kariyerinden dolayı albümün liste başarısına şaşırdıklarını belirttiler. % 9'luk bir bölüm ise, albümün çıkışından önceki negatif ışıktan ötürü albümün başarısına şaşırdıklarını ifade ettiler.[32] Aralık 2009'da, Billboard dergisi okurları albümü son on yılın en iyi albümü seçtiler.[33]

Invincible, Jackson'ın 1995'teki HIStory: Past, Present and Future, Book I albümünden beri yayınladığı ilk stüdyo albümüdür.[4] Albüm, piyasaya çıktığı hafta 363.000 kopya sattı ve 17 Kasım 2001'de Billboard 200 listesine birinci sıradan giriş yaptı.[4][34] Invincible, Jackson'ın Billboard 200'de bir numaraya yükselen beşinci[4] ve listeye zirveden giriş yapan dördüncü albümü oldu. Invincible'ın ilk hafta satışları iyi olmakla birlikte, ilk haftasında 391.000 kopya satan önceki albümü HIStory'nin altında kaldı.[4] Invincible, Billboard'un R&B/Hip-Hop listesinin dört hafta boyunca bir numarasında yer aldı.[35] Çıkışından sekiz hafta sonra, Aralık 2001'de beş yüz bin adetlik satış yapan Invincible, Recording Industry Association of America (RIAA) tarafından altın plak ile ödüllendirildi.[36] Albüm, aynı ay içinde bir milyonluk satış yakaladı ve platin plak kazandı.[36] 25 Ocak 2002'de ise albümün satış adedi iki milyona ulaştı ve ikinci kez platin plak aldı.[36]

Albüm uluslararası alanda da başarılı oldu. Albüm dünya çapında dokuz ülkede bir numaraya yükseldi; Almanya, Avustralya, Belçika, Birleşik Krallık, Danimarka, Hollanda, İsveç, İsviçre ve Norveç.[4][4][37] Ayrıca Avusturya, Finlandiya, İtalya, Kanada, Portekiz ve Yeni Zelanda'da ilk onun içine girmeyi başardı.[37] Albümün en düşük başarıyı elde ettiği ülke yirmi dokuzuncu sırada kaldığı Meksika oldu.[37] Albümün dünya çapında on üç milyon kopya sattığı bilinmektedir.[38] Bununla birlikte, Invincible'ın satışları Jackson'ın önceki albümlerine göre daha düşük oldu. Buna da büyük ölçüde promosyon eksikliği, turne yapılmaması ve plak şirketinin desteğini kesmesi neden oldu.[13] The Sydney Morning Herald'dan Bernard Zuel, 2003 sonunda albümün satışıyla ilgili olarak şunları yazdı:

Holly Valance ya da Delta Goodrem, dünya çapında beş veya altı milyon albüm satsalar Noel'in geldiğini düşünürlerdi. Michael Jackson, son yedi yılda ikinci albümü Invincible ile buna benzer bir şey yaptı ve sanayi ve medyadan başarısız damgası yedi. Bu adil mi? Elbette değil, çünkü Invincible'ın rakamları her yıl binlerce sanatçının yayımladığı albümlerin yüzde 95'inden daha iyi ve herkes için iyi bir emeklilik parası. Üstelik, bu başarısız etiketi sürekli olarak Jackson'ın 1982 çıkışlı 100 milyon kadar kopya satan Thriller ve 30 milyon kopya satan Bad albümleriyle karşılaştırılarak yapıştırılmaktadır. Yine de, 10 milyon albüm satmak birçok sanatçıyla karşılaştırıldığında hâlâ olağanüstüdür.[16]

2004'te Invincible, Billboard listelerine bir kez daha giriş yaptı. 4 Aralık 2004'te Billboard 200'de 154. sırada yer alan albüm,[39] aynı hafta R&B/Hip-Hop listelerine kırk sekizinci sıradan girdi.[39] Jackson'ın 25 Haziran 2009'da ölümünden sonra, müziğinin de popülerliğinde artış meydana geldi.[40] Invincible, 11 Temmuz 2009'da Billboard'un Digital Albums listesinde on iki numarada yer aldı.[41] Albüm, listede yaşanan en büyük dokuzuncu sıçramayı gerçekleştirdi.[41] Ayrıca, 18 Temmuz'da Billboard Catalog Albums listesinde dokuz numaraya ulaştı.[39] Amerika Birleşik Devletleri dışında ise; 19 Temmuz'da İtalya'da on sekiz[42] ve İsviçre'de seksen dört,[43] 25 Temmuz'da Avrupa'da altmış dört[44] ve aynı ay Meksika'da yirmi dokuz numaraya yükseldi.[45]

Uluslararası alanda albüm, çeşitli sertifikalar elde etti. Invincible, Birleşik Krallık'ta 300.000 adetlik satışla British Phonographic Industry'den platin plak kazandı.[46] International Federation of the Phonographic Industry (IFPI)'den İsviçre'de 40.000 kopya ile platin[47] ve Avusturya'da 15.000 kopya ile altın plak kazandı.[48] Invincible, Avustralya'da 140.000 adet kopya satışıyla Australian Recording Industry Association'dan iki kez platin plak ile ödüllendirildi.[49] Ayrıca, Arjantin'de 40.000 kopya ile Cámara Argentina de Productores de Fonogramas y Videogramas'tan altın plak aldı.[50]

Bilgiler albüm kitapçığından alınmıştır.[6]

Bibliyografya

• Invincible – Metacritic