Hemşince

Hemşince
Ana dili olanlar	Türkiye'de (Artvin), Gürcistan, Rusya
Konuşan sayısı	39.000- 44.000 [1] Ermenistan, Gürcistan, Rusya ve Orta Asya'da yaşayan Hristiyan Hemşinlilerin sayısının 200.000 civarında olduğu iddia edilmektedir.[2] (tarih gerekli);
Dil ailesi	Hint-Avrupa Dilleri; Ermenice Batı Ermenice Hemşince Hemşince;
Yazı sistemi	Ermeni alfabesi ve değiştirilmiş Türk alfabesi[3]
Dil kodları
ISO 639-1	hy
ISO 639-2	arm (B) hye (T)
ISO 639-3	–

Hemşince, Homşetsi (Հոմշեցի) ya da Homşetsi lizu ("Hemşin Dili") olarak da bilinen arkaik bir Ermenice lehçesi olup Batı Ermenice (İstanbul ağzı) içerisinde değerlendirilir.

Doğu Karadeniz'de kendilerini Hemşinliler olarak adlandıran kişilerce konuşulur.

Ermeni Soykırımı'ndan önce konuşulan Batı Ermenicesi lehçelerinden geriye bir tek 8 numaralı lehçe (turunç, Hamshen) kaldı

Hemşin lehçesi, Türkiye'de başta Artvin'in Hopa ilçesindeki Laz köyleri içinde kalan bazı köylerde yoğun olmak üzere Borçka ilçesi ve bazı muhacirlerce Batı Marmara'da dil adaları şeklinde konuşulur. Bunun dışında Ermeni Tehciri'nden sonra sürgüne giden Hemşinlilerce; Gürcistan'ın özellikle Gagra kentinde, Rusya'nın da Stravropol oblastında yaşayan halk tarafından konuşulur. Tahminî konuşucu sayısı birkaç yüz bindir. Türkiye'de 40 bin kadar insan tarafından konuşulur. Batı Hemşin veya Rize Hemşin olarak adlandırılan coğrafi bölgede yaşayan Hemşinliler tarafından da 19. yüzyıl başlarına kadar konuşulduğu, günümüzde ise Hemşince alıntı sözcükler sadece Türkçe konuşma içerisinde varlığını sürdürmektedir.[4] Yazımı için Türkiye'de Latin alfabesi, Rusya'da Kiril alfabesi ve Ermenistan'da araştırma mahiyetinde Ermeni alfabesi kullanılmaktadır. Hemşince, UNESCO'nun dil atlasında yok olma tehlikesi olan diller listesindedir.[5]

Kaynakça

1975 yılı köy nüfusu kayıtlarına göre anadili Ermenice 24.000, Türkçe olan 15-20.000 müslüman Hemşinli bulunmaktadır. P. A. Andrews, Ethnic Groups in the Republic of Turkey, Reichert, Wiesbaden, 1989, s. 130
http://www.yerkir.am/eng/?sub=news_arm&day=18&month=10&year=2005&id=19852
Bert Vaux, "Homshetsma, The language of the Armenians of Hamshen", Hemşin'de 2007'de H. Simonian tarafından düzenlendi
Uwe Blaesing, "Armenian in the Vocabulary and Culture of the Turkish Hemshinli", Hemşin'de 2007'de H. Simonian tarafından düzenlendi
Türkiye’de 15 dil tehlikede! - Haber Türk 27 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(21 Şubat 2012) 28 Haziran 2012 tarihinde erişildi.

Dış bağlantılar

"Hemşin, Hemşinli ve Hemşince Hakkında Her Şey"
"Hemşinli: Unutulan Karadenizli Ermeniler"
"Müslüman Hemşinli Ermeniler Hakkında Materyaller" 11 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hemşince örnekleri
Gertak (Gidiyoruz), Hemşince bir şiir, Türkçe çevirimiyle Hopa'nın Sesi
Grup Vova - Yar Yar (Hemşince) Şarkı Youtube 3 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] 1975 yılı köy nüfusu kayıtlarına göre anadili Ermenice 24.000, Türkçe olan 15-20.000 müslüman Hemşinli bulunmaktadır. P. A. Andrews, Ethnic Groups in the Republic of Turkey, Reichert, Wiesbaden, 1989, s. 130

[2] ttp://www.yerkir.am/eng/?sub=news_arm&day=18&month=10&year=2005&id=19852

[3] Bert Vaux, "Homshetsma, The language of the Armenians of Hamshen", Hemşin'de 2007'de H. Simonian tarafından düzenlendi

[4] Uwe Blaesing, "Armenian in the Vocabulary and Culture of the Turkish Hemshinli", Hemşin'de 2007'de H. Simonian tarafından düzenlendi

[5] Türkiye’de 15 dil tehlikede! - Haber Türk 27 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(21 Şubat 2012) 28 Haziran 2012 tarihinde erişildi.