Gülağaç

1957 yılında Ağaçlı olarak belediyesi kurulmuş, Aksaray'ın il olmasında sonra 1991 yılında da Ağaçlı olan adı Gülağaç olarak değiştirilerek ilçe haline getirilmiştir.ilçesinin tarihini ortaya koyan ayrıntılı bir çalışma bulunmamakla birlikte, bugüne kadar elde edilen arkeolojik bilgiler ışığında, bazı bulgular ortaya konmuştur. İlçemize bağlı Gülpınar, Demirci ve Saratlı kasabaları ile Kızılkaya (Aşıklıhöyük) ve Çatalsu (Güvercin kayası) köylerindeki kazılardan çıkarılan ve civarında bulunan kalıntılar ilçemiz tarihinin M:Ö 10000 yıla kadar uzandığını göstermektedir.

Cumhuriyetin ilk yıllarında, Aksaray, vilayet iken ve Aksaray'ın daha sonra ilçe olduğu dönemde Gülağaç, buraya bağlı bir köy durumunda bulunmaktadır.1957 yılında belde olan ilçenin o zamanki adı Ağaçlı olarak bilinmektedir. Aksaray 15/06/1989 tarih ve 3578 sayılı yasa ile il olunca Ağaçlı beldesi de aynı tarihte ilçe olan Güzelyurt'a bağlanmıştır. Gülağaç, 09/05/1990 tarih ve 3644 sayılı yasa ile, merkezi Ağaçlı kasabası olmak üzere ilçe statüsüne kavuşmuştur. Gülağaç 3 kasaba ve 8 köyü bulunurken 1996 yılında Niğde ilinden ayrılıp ilçeye bağlanan Sofular ve Bekarlar kasabaları ile mülki idareye esas olan son sınırlarına kavuşmuştur. Halen, ilçeye bağlı 5 kasaba ve 8 köy mevcuttur. Doğusunda Nevşehir iline bağlı Derinkuyu ilçesi; batısında Aksaray merkez ilçe; kuzeyinde Ortaköy ilçesi ve güneyinde Güzelyurt ilçesi bulunmaktadır

Bir bölgenin turizm faaliyetleri açısından cezbedici olabilmesi için doğal güzelliklere, insan yapımı sıra dışı yapılara, sosyokültürel değerlere ve çeşitli faaliyetlere sahip olması gerekmektedir. Anadolu'nun orta noktasında bulunan bölgenin doğu batı ve kuzey güney doğrultusunda tarih İpek Yolunun önemli kavşak noktasında konumlanması, bölgesel önemini ve turizm potansiyeli arttırmaktadır. Gülağaç bölgesinin tarihi ve turistik potansiyeli incelendiğinde, oldukça zengin bir altyapının olduğu görülmektedir. Giderken Nevşehir Yolu üzerinde hanlar, yoldan 5 km. içeride Saratlı ve Çatalsu’da ören yerleri, Gökçe’de kilise bulunmaktadır. Gökçe ve Çatalsu gölet kenarındadır. Gölette kuş gözetlemesi imkanı bulunmaktadır. Bu köyler ve yol üzerindeki köylerde turizm imkanları ile yöreye özgü kabak çekirdeği tanıtım imkanı bulunmaktadır

Halk gelenek ve göreneklerine oldukça bağlıdır. Düğün merasimleri ile dini ve milli bayram kutlamaları bir hayli görkemlidir. Türkiye'de sadece Gülağaç'ta görülen dini bayramlar kutlamaları vardır. Düğünlerde ananevi düğün yemekleri verilir, kına gecesi gelin alma merasimleri düzenlenir. Düğün sahibine komşuları da maddi ve manevi katkılarda bulunurlar. Misafirler en güzel şekilde ağırlanırlar.

Gülağaç'ın rakımı 1.170 m'dir.

Toplumsal ve Ekonomik Yapı

Gülağaç'ta toplumun çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla geçinmektedir. Ayrıca küçük çapta sanayi kolları, atölyeler, terziler, kunduracılar, hırdavatçılar, bakkaliyeler ve bakırcılar ve kasaplar bulunmaktadır. İlçenin ekonomisi tarıma (kabak çekirdeği, pancar, patates, tahılla) dayalı olmakla birlikte yaz döneminde yapılan çalışmalar ilçeye hareket getirmektedir

• Aksaray Valiliği 12 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Aksaray Belediyesi 18 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.