Belém do Pará Sözleşmesi

"Belém do Pará Sözleşmesi" ya da Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi, Cezalandırılması ve Ortadan Kaldırılması Hakkında Amerikalararası Sözleşme[1]

Belém do Pará Sözleşmesi
İmzalanma 9 Haziran 1994
Yer Belém do Pará/Brezilya
Yürürlük 3 Şubat 1995
Bitiş Süresiz
Taraflar Amerikan Devletleri Örgütü Üyeleri
Dil İngilizce, Fransızca, Portekizce, İspanyolca

Amerikan Devletleri Örgütü'nün, Amerikalararası Kadın Komisyonu (CIM) tarafından 9 Haziran 1994'te Brezilya'nın Belém do Pará kentinde düzenlenen bir konferansta kabul edilen bir insan hakları sözleşmesidir. Kadınlara yönelik her türlü şiddeti, özellikle cinsel şiddeti suç sayan, yasal olarak bağlayıcı olan uluslararası bir sözleşmedir.

Tarihi

1980'lerin sonlarında El Salvador, Haiti, Peru ve Latin Amerika'nın diğer birçok ülkesindeki resmi rejimlerde kadınlara yönelik şiddet olayları artmıştı. Latin Amerika'da (1978-1995) yaşanan demokratikleşme dalgasında birçok diktatörlük rejimi çökmüştür. Bu dönemde Latin Amerika'da yaşayan kadınlar kurulan sivil hükümetlerine kadınlara yönelik şiddete karşı sistematik bir tavır sergilemeri yönünde baskı yapmayı sürdürdüler.

1990 yılında Amerikalararası Kadın Komisyonu (CIM) tarafından taslak olarak hazırlanan sözleşme, daha sonra üye ülkelerin görüşleri neticesinde nihai haline getirilmiş, 9 Haziran 1994'te ise Brezilya'nın, Belém do Pará şehrinde Amerikan Devletleri Örgütü'ne taraf aktif üye 34 devletten 32'si tarafından onaylarak yürürlüğe girmiştir.

Sözleşme

Bu sözleşme Amerikan Devletleri Örgütü'nün 4 resmi dilinde yazılmıştır. Sözleşme dilleri; İnglizce, Fransızca, Portekizce ve İspanyolcadır.

Sözleşme, 5 ana bölüm, 25 maddeden oluşmaktadır.

  • Bölüm 1 : Tanımlar ve kapsam
  • Bölüm 2 : Korunan haklar
  • Bölüm 3 : Devletlerin sorumlulukları
  • Bölüm 4 : Koruma mekanizmaları
  • Bölüm 5 : Genel hükümler

Belém do Pará Sözleşmesi, kadına yönelik şiddetin ne olduğunu tanımlayarak, kadınların şiddetten uzak bir hayat yaşama hakkına sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Kadına yönelik şiddetin temel bir insan hakları ve özgürlükler ihlali olduğunu vurgulamaktadır. İster kamusal ister özel alanda, kadınların fiziksel, cinsel ve psikolojik bütünlüğüne yönelik şiddet ile mücadele etmek için bağlayıcı koruma mekanizmaları kurulması gerektiğini belirtmekte ve bu mekanizmaları tanımlamaktadır.[2]

Kadına yönelik şiddet
Konular
Öldürme
Cinsel saldırı ve tecavüz
Diğer türler
Uluslararası yasal tedbirler
İlişkili maddeler

Taraf devletler

2020 iribariyle Amerikan Devletleri Örgütü'ne üye 35 devletten (34 aktif üye) 32'si Belém do Pará Sözleşmesi'ni imzalamış veya kabul etmiştir.[3] Üye devletlerden Kanada, ABD ve üyeliği aktif olmayan Küba antlaşmayı imzalamamıştır.[4]

Oluşturulan mekanizmalar

Taraf devletlerin sözleşmenin yükümlülüklerine uymasını etkin bir şekilde izlemek için, sözleşmeye taraf devletler, 26 Ekim 2004 tarihinde Belém do Pará Sözleşmesi'nin takip mekanizması adlı, MESECVI olarak kısaltılmış bir ajans oluşturulmuştur. MESECVI, periyodik olarak sunulan ülke raporlarını inceler ve gerektiğinde Amerikalararası Kadın Komisyonu'na (CIM) tavsiyelerini sunmaktadır.[5]

Kaynakça
  1. "INTER-AMERICAN CONVENTION ON THE PREVENTION, PUNISHMENT AND ERADICATION OF VIOLENCE AGAINST WOMEN "CONVENTION OF BELEM DO PARA"". www.oas.org. 6 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020.
  2. "Convention of Belem fo Para". www.cidh.org. 6 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2020.
  3. OAS (1 Ağustos 2009). "OAS - Organization of American States: Democracy for peace, security, and development". www.oas.org (İngilizce). 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2020.
  4. "İmzalayan devletler" (PDF). 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2020.
  5. OAS (1 Ağustos 2009). "OAS - Organization of American States: Democracy for peace, security, and development". www.oas.org (İngilizce). 28 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2020.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.