Arnold Çikobava

Arnold Çikobava (Gürcüce: არნოლდ ჩიქობავა) (14 Mart 1898 - 5 Kasım 1985), Nikolay Marr'ın tartışmalı Yafetik teorisinin en aktif eleştirmenlerinden biri olarak tanınan Gürcü kafkasolog, dilbilimci, ve filolog.

Çikobava, Gürcistan'nın batısındaki Megrelya bölgesinin Saçikobavo köyünde doğdu. 1922'de Tiflis Devlet Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra 1926-1933 yılları arasında doçent ve 1985'teki ölümüne kadar profesör olarak çalışmıştır. 1933-1960 yılları arasında Kafkasya Araştırmaları Bölümü'ne, 1936 ve 1985 yılları arasında Tiflis Dilbilim Enstitüsü'nün İber-Kafkas dilleri bölümüne başkanlık etmiştir. 1950 ve 1952 yılları arasında Çikobava'nın başkanlık ettiği enstitüye onun adı verilmiştir. 1941'de Gürcistan Bilimler Akademisi'nin kurucu üyelerinden biri oldu ve 1950-1963 yılları arasında akademinin başkanlığını yaptı. Yaptığı çalışmalarla Sovyetler Birliği ve uluslararası kurumlarca verilen birçok ödül ve unvanın sahibi oldu.[1] Gürcüce sözlükler ve Kafkas dillerinin yapısı ve tarihi üzerine eserler yazdı.

Bununla beraber Çikobava'nın tanınması, Marr'ın ortaya attığı ve bir süredir Sovyet akademisyenler tarafından resmi bir ideoloji gibi benimsenen spekülatif dilbilim teorisine yönelik eleştirileriyle olmuştur. Marr'ın teorisine karşı olanların çoğu Sovyet yetkililerinin baskılarından dolayı sesini duyuramıyordu. Bununla beraber, Çikobava, Gürcistan Merkez Komitesi Birinci Sekreteri Kandid Çarkviani ile olan dostluğundan yararlanarak Marr'ın hipotezlerine yönelik eleştirilerine devam etmiştir. Sonunda raporunu Josef Stalin'e göndermiş; 1950'de bizzat Stalin ile tanışmıştır. Kısa süre sonra Stalin, ünlü Pravda dilbilim makalesinde Marr'ın teorisini kınamıştır (makalenin yazarı büyük olasılıkla Çikobava idi).[2][3]

Çikobava Tiflis'te 87 yaşında öldü. Tiflis Devlet Üniversitesi'nin arazisine gömüldü.

Kaynakça

  1. Mikaberidze, Alexander (ed., 2007), Chikobava, Arnold 28 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Dictionary of Georgian National Biography. Accessed on July 3, 2007.
  2. Dahrendorf, Ellen (2005), The Unknown Stalin, p. 205. I.B.Tauris, 1-85043-980-X.
  3. Smith, Graham (1998), Nation-building in the Post-Soviet Borderlands: The Politics of National Identities, p. 178. Cambridge University Press, 0-521-59968-7.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.