Alkin

Alkinler Hidrokarbon zincirinde en az bir tane karbon-karbon üçlü bağı içeren organik bileşiklerdir. Yapısında sadece bir tane karbon-karbon üçlü bağı bulunduran Alkinler homolog bir sıra oluştururlar ve CnH2n-2 n=2,3,4... genel formülüne sahiptirler.[1] En basit Alkin Etin(C2H2) dir. Alkinlerin yapısında en az karbon –karbon üçlü bağı bulunduğundan ve moleküldeki karbonlar bağlıya bileceği en fazla hidrojen atomunu bağlamadıklarından. Doymamış moleküller kategorisine girerler. İlk kez en basit Alkin , Asetilen İngiltere’nin en ünlü kimyacısı olan Humphry Dayn’in kuzeni olan Edmund Davy tarafından bulunmuştur.

Etinenin Üç Farklı Şekilde Gösterilmesi
Etinin Yapı Modeli
Alkinlerin en basiti olan Etin
Etinenin Top-Çubuk Modeli
Maviyle gösterilen Hidrojen atomlarıdır.
Etinenin Uzay-Dolgu Modeli
Maviyle gösterilen Hidrojen atomlarıdır.

Yapısında iki veya daha fazla karbon-karbon üçlü bağı içeren moleküller polinler diye adlandırılır. Halkalı yapı gösteren Alkinler, yani yapısında karbon-karbon üçlü bağı halkalı moleküller sikloalkinlerle sayılır ve armalı halkalı yapılar Arinler diye adlandırılır.

Homolog Seri

Yapılarında sadece bir tek karbon-karbon üçlü bağı bulunduran Alkinler homolog bir yapı oluştururlar. Aşağıdaki tabloda homolog bir yapı gösteren ilk 10 Alkin'nin genel formulü IUPAC adı verilmiştir.

Dallanmamış Alkinlerde IUPAC Adlandrılması
Genel FormülüIUPAC Adı
C2H2Etin
C3H4Propin
C4H6Bütin
C5H8Pentin
C6H10Heksin
C7H12Heptin
C8H14Oktin
C9H16Nonin
C10H18Dekin
C11H20Undekin

Kaynakça
  1. Siegfried Hauptmann: Organische Chemie, 2. durchgesehene Auflage, VEB Deutscher Verlag für Grundstoffindustrie, Leipzig, 1985, S. 256−257, ISBN 3-342-00280-8.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.