Ahizade Hüseyin Efendi

Ahizade Hüseyin Efendi (1572 - 1634), Osmanlı şeyhülislâmı. Osmanlı tarihinde idam edilen ilk Osmanlı şeyhülislâmı olarak bilinir.

II. Selim döneminin kazaskerlerinden Ahîzâde Mehmed Efendi'nin oğlu olan Ahizade Hüseyin Efendi, 1589’da mülâzım oldu. Birçok medresede müderrislik yaptı. Daha sonra kadılık mesleğine geçerek 1604-1632 yılları arasında Bursa ve İstanbul kadılığının yanı sıra Rumeli kazaskerliği görevinde bulundu. 1632'de sipahilerin ayaklanması ve Hâfız Ahmed Paşa’nın idamı ile sonuçlanan olaylar esnasında Şeyhülislâm Yahyâ Efendi görevinden alınarak şeyhülislamlık Ahîzâde Hüseyin Efendi'ye verildi.[1]

IV. Murad'ın 1634 yılında Bursa'ya giderken yoldaki karları temizletmediği gerekçesiyle soruşturma yapmadan İznik kadısını astırmasına tepki göstermesi, yaklaşık iki yıl şeyhülislamlık yapan Ahizade Hüseyin Efendi'nin sonu oldu. İznik kadısının öldürülmesi İstanbul'da duyulunca Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi bu olayı şiddetle eleştirdi. Ayrıca, padişah hakkında meclislerde olumsuz eleştirilerini sürdürünce bu eleştirinin cezası başta oğlu İstanbul kadısı Seyid Efendi ile Kıbrıs'a sürgün kararı oldu[2] ancak IV. Murad'ın öfkesi o kadar büyüktü ki sürgünle yetinmedi ve Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi'yi yarı yolda geri çevirterek bir kumsalda boğdurtarak öldürttü.[3] Cesedi bulunmaması için bir kumsala gömüldü. Ahizade Hüseyin Efendi'nin oğlu Seyid Efendi ise bindiği farklı gemi denize açılmış olduğundan dolayı kurtuldu. Bu olaydan sonra, ulemanın padişah korkusundan sağlıklı kararlar veremeyeceğinden endişelenilmiştir.

Popüler kültürdeki yeri

Muhteşem Yüzyıl Kösem adlı tarihi-kurgu dizisinde Metin Belgin tarafından canlandırılmıştır.

Ayrıca bakınız

Feyzullah Efendi

Kaynakça

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 1, s. 548.
Johann Wilhelm Zinkeisen, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 4, Yeditepe Yayınları, s. 109.
İlber Ortaylı, İstanbul'dan Sayfalar, Hil Yayınları, s. 57.

Osmanlı şeyhülislamları
15. yüzyıl	Molla Fenari Fahreddin-i Acemi Molla Hüsrev Molla Gürani Molla Abdülkerim Efendi Alâeddin Arabî Efendi Efdalzade Hamîdüddin Efendi
16. yüzyıl	Zenbilli Ali Efendi Kemalpaşazade Ahmet Şemsettin Efendi (İbn-i Kemal) Sadullah Sadi Efendi Çivizade Muhiddin Mehmed Efendi Abdülkadir Hamidî Çelebi Fenarîzade Muhyiddin Çelebi Ebussuud Efendi Çivizade Damadı Hamid Efendi Kadızade Ahmed Şemseddin Efendi Malûlzade Mehmed Efendi Çivizade Hacı Mehmed Efendi Abdülkadir Şeyhî Efendi Bostanzade Mehmed Efendi Bayramzade Zekeriya Efendi Hoca Sâdeddin Efendi Cafer Mustafa Sunullah Efendi
17. yüzyıl	Hocazade Mehmed Efendi Ebülmeyamin Mustafa Efendi Hocazade Esad Efendi Zekeriyazade Yahya Efendi Ahizade Hüseyin Efendi Ebusaid Mehmed Efendi Muid Ahmet Efendi Hacı Abdürrahim Efendi Bahai Mehmet Efendi Karaçelebizade Abdülaziz Efendi Hüsamzade Abdurrahman Efendi Memikzade Mustafa Efendi Hocazade Mesud Efendi Hanefi Mehmet Efendi Balizade Mustafa Efendi Bolevi Mustafa Efendi Esiri Mehmet Efendi Sunizade Seyit Mehmet Emin Efendi Minkarizade Yahya Efendi Çatalcalı Ali Efendi Ankaravi Mehmet Emin Efendi Debbağzade Mehmet Efendi Feyzullah Efendi Ebusaitzade Feyzullah Feyzi Efendi Sadık Mehmet Efendi İmam Mehmet Efendi
18. yüzyıl	Paşmakçızade Ali Efendi Yekçeşm Hüseyin Efendi Sadık Mehmet Efendi Ebezade Abdullah Efendi Mehmed Ataullah Efendi İmam Mahmud Efendi Mirza Mustafa Efendi Menteşzade Abdürrahman Efendi Ebu İshak İsmail Efendi Yenişehirli Abdullah Efendi Mirzazade Şeyh Mehmed Efendi Paşmakçızade Abdullah Efendi Damatzade Ebulhayr Ahmet Efendi Ebuishakzade İshak Efendi Dürri Mehmed Efendi Feyzullahzade Mustafa Efendi Pirizade Mehmed Sahib Efendi Hayatizade Mehmet Emin Efendi Seyit Mehmet Zeynelabidin Efendi Ebuishakzade Mehmed Esad Efendi Mehmed Said Efendi Seyyid Murtaza Efendi Abdullah Vassaf Efendi Damatzade Feyzullah Efendi Dürrizade Mustafa Efendi Mehmed Salih Efendi Çelebizade İsmail Asım Efendi Veliyyüddin Efendi Ebubekirzade Ahmed Efendi Pirizade Osman Sahib Efendi Mirzazade Seyit Mehmet Sait Efendi Şerifzade Seyit Mehmet Şerif Efendi Dürrizade Mustafa Efendi İvazpaşazade İbrahim Bey Efendi Salihzade Mehmet Emin Efendi Vassafzade Mehmet Esat Efendi Mehmet Şerif Efendi Seyit İbrahim Efendi Dürrizade Seyit Mehmet Ataullah Efendi İvazpaşazade İbrahim Bey Efendi Arapzade Ahmet Ataullah Efendi Dürrizade Seyit Mehmet Arif Efendi Müftizade Ahmet Efendi Mekkî Mehmet Efendi Seyit Mehmet Kamil Efendi Hamitzade Mustafa Efendi Seyit Yahya Tevfik Efendi Mustafa Aşir Efendi
19. yüzyıl	Sâmânizade Ömer Hulusi Efendi Salihzade Ahmed Esad Efendi Şerifzade Ataullah Mehmed Efendi Arapzade Mehmed Arif Efendi Dürrizade Abdullah Efendi Mehmed Zeynelabidin Efendi Mekkizade Mustafa Asım Efendi Çerkez Halil Efendi Yasincizade Abdülvehhab Efendi Ahmed Reşid Efendi Kadızade Mehmed Tahir Efendi Ahmed Arif Hikmet Bey Efendi Meşrepzade Mehmed Arif Efendi Mehmed Sadeddin Efendi Atıfzade Hüsameddin Efendi Mehmed Refik Efendi Hasan Fehmi Efendi Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi Turşucuzade Ahmed Muhtar Efendi Hasan Hayrullah Efendi Hasan Fehmi Efendi Hasan Hayrullah Efendi Kara Halil Efendi Uryanizade Ahmed Esad Efendi Bodrumlu Ömer Lütfi Efendi Cemaleddin Efendi
20. yüzyıl	Mehmed Ziyâeddin Efendi Mehmed Sahib Efendi Çelebizade Hüseyin Hüsnü Efendi Musa Kazım Efendi Abdurrahman Nesib Efendi Mehmed Esad Efendi Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi Ömer Hulusi Efendi Haydarizade İbrahim Efendi Mustafa Sabri Efendi Dürrizade Abdullah Beyefendi Medeni Mehmed Nuri Efendi

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.