Abdürrahman Arif

Abdürrahman Arif (عبد الرحمن عارف, d. 1916 veya 1918 Bağdat - ö. 24 Ağustos 2007, Amman) Iraklı siyasetçi. 16 Nisan 1966'dan 16 Temmuz 1968'e kadar Irak Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. Kısa süre de başbakan oldu. Sosyalizme karşı bir tutum sergilediğinden dolayı Abdülkerim Kasım tarafından sindirildi.

Abdül Rahman Arif El Cumaili
عبد الرحمن محمد عارف الجميلي
3. Irak Cumhurbaşkanı
Görev süresi
16 Nisan 1966 - 17 Temmuz 1968
Başbakan Abdürrahman el Bazzaz
Naci Talib
Kendisi
Tahir Yahya
Yerine geldiği Abdüsselam Arif
Yerine gelen Ahmed Hasan el Bekir
Irak Başbakanı
Görev süresi
10 Mayıs 1967 - 10 Temmuz 1967
Yerine geldiği Naci Talib
Yerine gelen Tahir Yahya
Kişisel bilgiler
Doğum 1916
Bağdat, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 24 Ağustos 2007 (91 yaşında)
Amman, Ürdün
Partisi Arap Sosyalist Birliği
Evlilik(ler) Faika Abdul-Mageed Faris Alanee
Dini Sünni İslam
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Irak
Branşı Irak Kara Kuvvetleri
Rütbesi General
Çatışma/savaşları 1958 Irak darbesi
Altı Gün Savaşı

Özgeçmiş

Arif, 1936'tan itibaren Bağdat'taki Asker Yüksek Okuluna gitti ve 1958'de erkek kardeşlerin daha genci Abdüsselam Arif , Abdülkerim Kasım ile beraber Irak ihtilalına katıldı. O, 1961 yılında Tank Kuvvetlerinin Tuğgeneralından ilk olarak vazgeçindi. Abdüsselam Arif ve Baas Partisi tarafından 1963 Kasım'ın düşmesinden sonra Silahlı Kuvvetlerinde yine önemli pozisyonda idi, Ramazan devrimindan sonra Generalların başı oldu.

Kardeşin temsilcisi olarak ve Cumhurî Muhafız Alayları yardımıyla Arif 1965 eylülünde Nasırcı bir hükûmet darbesini şiddetle yere serdi ama, 1966 Nisan ayında kardeşi ve başkan helikopter kaza içinde yaşamını kaybetti. 1966 temmuz ayında Arif Abd ar-Razzaq dairesinde Nasırcılar yeniden hükûmet darbesi yaptılar.

Abdül Rahman'ın Abdüsselam’ın ardılına seçiminin sivil başbakan Abdül Rahman al-Bazzaz tarafından üzerinde durduğuna rağmen bunu rakip eden çeşitli askerî liderlerinin uzlaşma ve mecburiyet çözümünü olarak bakmak gerektir. Onların baskılarının altında Arif sivil başbakandan vazgeçip Naci Talib’in liderliği altında Bazzaz’dan kürtlerle bariş ve otonomi görüşmelerini durduran askerî bir hükûmet çağırdı.

1967 Mayis Temmuz arasında başkan Arif başbakanın fonksiyonlarını da aldı ve bundan dolayı o da Altı Gün Savaşının arab mağlûbiyetine. Sirya’nın hava küvvetlerinin 50%ni, Mısır’ın hava küvvetlerinin 75%i ve Urdun’un hava küvvetlerinin 90%ı yerde yok edildiğinde zaman içinde havaya gittigi Irakî hava kuvvetleri saldirgan israelî avcı uçaklarını yakalayadı. Golan savaş hattında Sirya Irakî askerî liderler arasındaki rakiplik ve şüphe ise faciaya sürdü.

Arif, Askerlerin rüşvetçiliği ve hoşnutsuzluğu (Ramazan devriminden ittibaren muhalif olan) Baas Partisi ile beraber sahip olmadı – Arif’ler Baas partisine karşı esasta düşmanca değil olduğu için ve bu partisine doğru ayrıca diyaretsiz davranıyordu. Hâla Arif’in kardeşi tarafından destekleyen eski Baas Tahir Yahya’nın başbakana çağırması ve sadık albay Said Slaibi’nin Generala yükselmesi Arif egemenliği sağlamlaştıramadı ve sonunda da cumhurî muhafız alayları ona bıraktılar.

1968 yılında 17 Temmuz’da Arif hükûmeti deviren Baas subaylardan tutuklandı. Bir eski başbakan Ahmet Hasan el Bekir altındaki Devrimci Komut Meclisi iktidarı ele aldı.

1968 Kahire, soldan sağa: Cezayir Cumhurbaşkanı Bumedyen, Suriye Cumhurbaşkanı Atassi, Irak Cumhurbaşkanı Arif, Mısır Cumhurbaşkanı Abdünnasır ve Sudan Devlet Başkanı el-Azhari

Hükümet darbesi kan akıtmadan geçti. Arif evi içine getirildi, darbeciler ona kahve verip sürgüne uçuşundan önce biraz rahatlamaya sıkıştırdı. Gelecek gün Arif darbecilerle vedalaşıp Londra’ya uçtu.

İngiltere’de biraz barınak yıllardan sonra 1988 Arif, el Bekir’ın ardılı olan Saddam Hüseyin davetiyesine göre Irak’a döndü Bagdad’ta memursal emekli aylığı verildi. İhtiyar Arif’in, 1995 hâla başkan seçimlerinde Saddam Hüseyin’e tebrik ettiğinden ve manipüle eden bu seçimlere medyadaki el sıkışma ile belli bir meşruluğu verdiğinden rağmen bu aylık da 2003 Baas egemenliğinin devrilmesinden sonra ABD’den tayin edilen yeni hükûmet tarafından doğru olduğunu bildirdi.

24 Ağustos 2007 tarihinde, 2004’ten itibaren yaşadığı Ürdün'ün, Amman kentinde 91 yaşında öldü.

Dış bağlantılar

  • Munzinger-Archiv: Abdel Rahman Aref, Internationales Biographisches Archiv 37/1969 vom 1. September 1969

Kaynakça

  • Marion und Peter Sluglett: Der Irak seit 1958 - Von der Revolution zur Diktatur (Türkçe: „Irak 1958’den itibaren – devrimden diktatörlüğe kadar“). Suhrkamp Frankfurt 1991
  • The International Who´s Who 1988-89 (Türkçe: Uluslararası kim kimdir 1988-89). Fifty-Second Edition. Europa Publications Limited 1988 London
Siyasi görevi
Önce gelen:
Abdüsselam Arif
Irak Cumhurbaşkanı
1966 - 1968
Sonra gelen:
Ahmed Hasan el Bekir
Önce gelen:
Naci Talib
Irak Başbakanı
1967
Sonra gelen:
Tahir Yahya
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.