1963 Kıbrıs Anayasası değişikliği önerisi

1963 Kıbrıs Anayasası değişikliği önerisi, 30 Kasım 1963 tarihinde Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanı III. Makarios, Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası'nda siyasi kurumların yapılanması ve teşkilatlanma hakkındaki 13 maddelik bir değişiklik önerisinde bulundu. Kıbrıslı Türkler bu değişikliklerin kendi haklarını kısıtladığını belirtti.[1] Bu değişiklik süreci içerisinde Kıbrıs Türkleri bu öneriye karşı çıkmış, 1963-1964 Kıbrıs olayları'nın çıkmasına neden oldu ve sonunda Kıbrıslı Türklerin, Kıbrıs Cumhuriyeti'ndeki idarî ve siyasi yapılanmadan çekilmesine sebep oldu.[2]

Kıbrıs'ta Enosis ve Taksim Politikalarının Sonu kitabının yazarı Mehmet Hasgüler'e göre ada üzerinde Makarios'un bu değişikleri yapma gerekçesi olarak "Devletin iki karakterli toplum yapısını yıkarak, tek toplum yapılı karaktere, yani Helen karakterine bürünmek istemesiydi." diye belirtir.[3] Bu değişiklik önerileri Makarios'un kısa bir süre sonra yaptığı Türkiye ziyareti sırasında gündeme geldi.[4] Dönemin Türkiye başbakanı İsmet İnönü, değişikliğin yapılması hakkında herhangi bir açıklama dinlemeden reddetti.[5] Yunanistan Krallığı da daha sonradan anayasa değişikliği önerilerini katı bulduğunu söyledi ve eleştirdi.[6]