İtalyan Somalisi
İtalyan Somalisi (İtalyanca:Somalia Italiana), İtalya Krallığı'nın, 1889'dan, 1936'ya kadar bugünün Kuzeydoğu Afrika'da kurduğu ilk kolonidir. Ayrıca bu koloni, İtalyan Doğu Afrika kontrolünün ve İtalya'nın bu bölgede elde ettiği birçok sömürge ve bu bölgede kurduğu sömürge krallığının ilk adımıdır. Ve 1936'da İtalyan Doğu Afrika'sı kurulduğunda, yıkılış tarihi 1941'e kadar onun bir bölgesi olarak kalmıştır, 1941'de Britanya Somalisi bölgeyi ele geçirip 1949'a kadar kontrol altında tutmuştur. Ancak İtalya Birleşmiş Milletler sayesinde 1949'da Somali İtalyan Güven Bölgesi'ni oluşturmuştur ve Britanya Somalisi ilk sınırlarına dönmüştür. 1960 yılında ikisi bir referandum sayesinde birleşerek bugünkü Somali Federal Cumhuriyeti'ni oluşturmuşlardır.
Somalia Italiana İtalyan Somalisi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1889-1936 | |||||||||||
 İtalyan Somalisi sınırları. | |||||||||||
| Başkent | Mogadiscio | ||||||||||
| Yaygın diller |
İtalyanca Somalice Arapça | ||||||||||
| Hükûmet | Koloni | ||||||||||
| Kral | |||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||
• Kuruluşu | 1889 | ||||||||||
• Britanya Somalisi | 1941 - 1949 | ||||||||||
• Dağılışı | 1936 | ||||||||||
| Para birimi | İtalyan lirası | ||||||||||
| |||||||||||
.svg.png.webp)
| Somali tarihi |
|---|
 |
|
Antik Çağlar
|
|
Orta Çağ'dan Yeni Çağ'a
|
|
Yeni Çağ'dan Yakın Çağ'a |
Somali - İtalyan Antlaşmaları
1880'lerde, Afrika Boynuzu ile ilgili büyük Avrupa devletlerinin (Fransa Krallığı, Birleşik Krallık, İtalya Krallığı) çekişmesi artınca, İtalyanlar Somali'nin güneyi ve kuzeyinin bir kısmına, İngilizler Kuzey Somali'ye, Fransızlar ise Cibuti'nin tamamı, Etiyopya ve Eritre'nin bir kısmında sömürgeler elde etmişlerdir.
Sömürgelerin Kazanılması
İtalyanların sömürgeleri nasıl elde ettiğine bakacak olursak, öncelikle Avrupa devletleri Somali sultanlarıyla antlaşmalar imzalayarak toprakları özerk olarak kontrol etmeye başlamışlardır. Ardından, olayların iyice kızışmasıyla, 1888'in sonlarında bazı kabile şefleri ve Hobyo Sultanılığı'nın o zamanki lideri Thus İtalya Krallığı sömürgesi olmak istemiştir ve olmuştur. Ardından, Thus'un düşmanı Majeerten Sultanlığı'nın sultanı Sultan Boqor Osman ise Birleşik Krallık'a katılmıştır.
İtalyan Doğu Afrikası ve Britanya Somalisi
Ancak, İtalya'nın ele geçirdiği kabileler, Hobyo Sultanlığı ve daha önceden oluşturduğu toprak üstünlüğü ile kısa sürede bölgenin en güçlü kuvveti hâline gelmiştir ve bir süre sonra İtalyan Doğu Afrikası'nı kurmuştur, ancak bir süre sonra, İtalyan Doğu Afrikası'nın Etiyopya ve Eritre'deki kuvveti azalmış ve bölgedeki toprakların kaybetmiştir. Ele geçirilen Britanya Somalisi tekrar bağımsızlık kazanmıştır.
Somali İtalyan Güven Bölgesi ve Britanya Somalisi
Birleşik Krallık'ın Britanya Somalisi bağımsızlığına tekrar kavuştuktan sonra İtalyan Somalisi'nin tamamına hükmetmiştir ve İtalyan Somalisi'ni ortadan kaldırmıştır. Ancak, İtalyanlar, Birleşmiş Milletler sayesinde, İtalyan Somalisi'nin ilk topraklarını Somali İtalyan Güven Bölgesi olarak dokunulmaz ilân etmiştir ve Britanya Somalisi'ne ilk toprakları kalmıştır.
Somali Federal Cumhuriyeti'nin Kuruluşu
11 yıl sonra, 1960 yılında Somali İtalyan Güven Bölgesi ve Britanya Somalisi'nin bir referandum sâyesinde birleşmesi ile bugünkü Somali Federal Cumhuriyeti kurulmuştur.
İtalyan Yöneticiler
1888 yılından, 1908 yılına kadar, bölgeyi tek ve belli bir yönetici yönetmemiştir. İşte, 1908'den yok oluş tarihi 1941'e kadar İtalyan Yöneticiler ;
| Yönetim Aralığı (Tarih) | Yönetici | ||
| 1 | 1908 - 1910 | Tommaso Carletti | |
| 2 | 1910 - 1916 | Giacomo De Martino | |
| 3 | 1916 - 1919 | Giovanni Cherina Ferroni | |
| 4 | 1919 - 1923 | Carlo Ricci | |
| 5 | 1923 - 1928 | Cesare Maria De Vecchi (Erkek) | |
| 6 | 1928 - 1931 | Guido Corni | |
| 7 | 1931 - 1935 | Maurîzio Rava | |
| 8 | 1935 - 1936 | Rodolfo Graziani | |
| 9 | 1936 - 1936 | Angélo De Ruben | |
| 10 | 1937 - 1937 | Ruggiero Santini | |
| 11 | 1937 - 1939 | Francesco Saveno | |
| 12 | 1939 - 1940 | Gustavo Pesenti | |
| 13 | 1940 - 1941 | Carlo De Simoné |
Fotoğraf Galerisi
İtalyan Somalisi sınırları içinde, İtalyan Somalisi zamanında yapılmış binalar ve İtalyan Somalisi zamanında çekilmiş fotoğrafları...
Kaynakça
- Vikipedi - İtalyan Somalisi Maddesi
- Antonicelli, Franco. Trent'anni di storia italiana 1915 - 1945. Mondadori Editore. Torino, 1961.
- Tuccimei, Ercole. La Banca d'Italia in Africa, Presentazione di Arnaldo Mauri, Laterza, Bari , 1999.
- Hess, Robert L. Italian Colonialism in Somalia. Chicago Üniversitesi P. Chicago, 1966.
- Tripodi, Paolo. The Colonial Legacy in Somalia. St. Martin's P Inc. New York, 1999.
- Fitzgerald, Nina J. Somalia. Nova Science, Inc. New York, 2002.
- Lee Cassanelli, syf. 172
- Lee Cassanelli's Tour Book, syf. 175
- Colonization Game, 2004
- Ben-Ghiat, sf. 310