Çıldır Muharebesi
Çıldır Meydan Savaşı, 9 Ağustos 1578'de Osmanlı Devleti ile Safevi kuvvetleri arasında yapılan meydan savaşıdır.
| Çıldır Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1578-1590 Osmanlı-İran Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı Devleti |
 Safevî Devleti | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Lala Mustafa Paşa |
Tokmak Han | ||||||
| Güçler | |||||||
|
25.000 Safevi 7.000 Gürcü | |||||||
1555 yılında imzalanan Amasya Antlaşması'yla Safevi Şahı I. Tahmasp; Osmanlıların Kars, Iğdır, Revan (Erivan) ve Tebriz çevresindeki egemenliğini kabul etmişti.
23 yıl sonra antlaşma bozuldu ve bu bölgeler tekrar Safevilerin eline geçti. III. Murad tarafından sefer ile görevlendirilen Lala Mustafa Paşa, önce Erzurum'a geldi. Deveboynu'nda karargâhını kurdu. Bu sırada, Ardahan Sancakbeyi Abdurrahman, kendi üzerine düşeni yerine getirerek Çıldır Gölü'ndeki "Ağca Kalesi"ni fethetti. Bunun üzerine, sefere çıkan Tokmak Han komutasındaki yaklaşık 30.000 kişilik Safevi Ordusu ile Osmanlı ordusu Çıldır yakınlarında 9 Ağustos 1578'de karşılaştılar. Savaşta Osmanlı ordusu önemli bir zafer kazandı ve Aras boyu tekrar Osmanlıların eline geçti.
Zafer, Safevi direncini önemli ölçüde kırdı ve Gürcistan ile Azerbaycan'ın yolunu açtı. Çıldır Zaferi'nden sonra, 1582 yılında Tiflis üzerinden Safevîler tekrar saldıracaktır. Akıl almaz Tiflis Müdafaası'yla Safevîler tekrar yenildi. Bu yenilgiyle Safevîlerin saldırı gücü kalmamıştır. Bundan sonra Meşaleler Muharebesi olacaktır 1583 yılında; ve 1590 yılında Osmanlılar Hazar Denizi'ne ulaşacaktır.
Çıldır Zaferi'nden hemen sonra ayrıca Çıldır Eyaleti kuruldu. Arpalı, İmirhev, Pertekrek, Ardanuç, Çeçerek, Aspinze ve Ude sancaklarına sahip eyaletin ilk beylerbeyi Atabegli Mustafa (Minûçihr) Paşa oldu.