Zambak

Zambak, zambakgiller (Liliaceae) familyasının Lilium cinsinden genellikle soğan ile üreyen mevsimlik çiçekli bitkilerin adıdır. Zambakgiller familyasında bu cinse ait 110 civarında bitki türü vardır. Genellikle bahçe ve süs bitkisi olarak kullanılır, bazı soğanlı türleri de insanlar tarafından yenilebilir. Bu cinse ait zambak türü asıl zambaktır, isminde zambak geçen başka bitkiler de olmasına rağmen onlar diğer gruplara aittir. Zambak bitkisinin çiçekleri kimi ülke mutfaklarında besin olarak tüketilmektedir.

zambak
Lilium ciliatum
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad Monocots (Bir çenekliler)
Takım: Liliales
Familya: Liliaceae (zambakgiller)
Cins: Lilium
L.
Türler

Metne bakınız.

Tıbbi kullanımları

Geleneksel Çin tıbbında kullanıların listesi şunlardır: 野百合 Lilium brownii, 百合 Lilium brownii var. viridulum, 渥丹 Lilium concolor, 毛百合 Lilium dauricum, 卷丹 Lilium lancifolium, 山丹 Lilium pumilum, 南川百合 Lilium rosthornii, 药百合Lilium speciosum var. gloriosoides, 淡黄花百合 Lilium sulphureum[1][2]

Tayvan'daki zambakla ilgili resmi yayınlar listesi:

Lilium lancifolium Thunb., Lilium brownii var. viridulum Baker, Lilium pumilum DC.[3]

Kanpō 'da ya da Japonya'da uygulandığı gibi Çin tıbbında resmi Japon hükümeti pharmacopeia Nihon yakkyokuhō (日本薬局方) tarafından aşağıda listesi olan zambak soğanı türleri kullanılır (bilinen (geleneksel farmakolojik çevrelerde byakugō (ビャクゴウ 百合) olarak bilinen zambak soğanı) : Lilium lancifolium, Lilium brownii, Lilium brownii var. colchesteri, Lilium pumilum[4] Soğanlardan çıkan kabuklar kullanılır ve genellikle buharda pişirilir.[4]

Güney Kore'de tıbbi kullanım için resmi olarak listelenen lilyum türleri şunlardır: 참나리 Lilium lancifolium Thunberg; 당나리 Lilium brownii var. viridulun Baker;[5][6]

Türler

Tanınan bazı türler:

  • Lilium albanicum
  • Lilium amabile
  • Lilium amoenum
  • Lilium anhuiense
  • Lilium arboricola
  • Lilium auratum – Altın ışınlı Japon zambağı
  • Lilium bakerianum
  • Lilium bolanderi
  • Lilium bosniacum - Bosna zambağı
  • Lilium brevistylum
  • Lilium brownii
  • Lilium bulbiferumPortakal zambağı
  • Lilium callosum
  • Lilium canadenseKanada zambağı
  • Lilium candidumAk zambak
  • Lilium carniolicum
  • Lilium catesbaei
  • Lilium cernuum
  • Lilium chalcedonicum – Sarıklı zambak
  • Lilium ciliatum – Tüylü(Kirpikli) zambak
  • Lilium columbianum
  • Lilium concolor
  • Lilium dauricum
  • Lilium davidii
  • Lilium distichum
  • Lilium duchartrei
  • Lilium fargesii
  • Lilium floridum
  • Lilium formosanum
  • Lilium grayi
  • Lilium habaense
  • Lilium hansonii
  • Lilium heldreichii
  • Lilium henrici
  • Lilium henryi – Henry zambağı
  • Lilium huidongense
  • Lilium humboldtiiHumboldt zambağı
  • Lilium iridollae
  • Lilium jankae
  • Lilium jinfushanense
  • Lilium kelleyanum
  • Lilium kelloggii
  • Lilium lancifolium (L. tigrinum) – Kaplan zambağı
  • Lilium lankongense
  • Lilium ledebourii
  • Lilium leichtlinii
  • Lilium leucanthum
  • Lilium lijiangense
  • Lilium longiflorum – Paskalya zambağı
  • Lilium lophophorum
  • Lilium maritimum
  • Lilium martagon – Türk zambağı
  • Lilium matangense
  • Lilium medeoloides
  • Lilium medogense
  • Lilium michauxii – Carolina zambağı
  • Lilium michiganense – Michigan zambağı
  • Lilium monadelphum
  • Lilium nanum
  • Lilium neilgherrense
  • Lilium nepalense
  • Lilium occidentale
  • Lilium orientale
  • Lilium oxypetalum
  • Lilium papilliferum
  • Lilium paradoxum
  • Lilium pardalinum – Panter zambağı
  • Lilium parryi
  • Lilium parvum
  • Lilium philadelphicumOdun zambağı
  • Lilium pinifolium
  • Lilium pomponium
  • Lilium primulinum
  • Lilium pumilum – Kore zambağı
  • Lilium pyrenaicum
  • Lilium pyrophilum
  • Lilium regale – Regal zambağı
  • Lilium rhodopaeum
  • Lilium rosthornii
  • Lilium rubescens
  • Lilium saccatum
  • Lilium sargentiae
  • Lilium sempervivoideum
  • Lilium sherriffiae
  • Lilium souliei
  • Lilium speciosum – Japon zambağı
  • Lilium stewartianum
  • Lilium sulphureum
  • Lilium superbum
  • Lilium taliense
  • Lilium tianschanicum
  • Lilium tsingtaı

Galeri

  1. "中国药用植物 (据《中国植物志》全书记载分析而得)". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2014.
  2. "中国药用植物 (据《中国植物志》全书记载分析而得)". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2014.
  3. Taiwan Herbal Pharmarcopeia 28 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ministry of Health and Welfare
  4. "The Japanese Pharmacopoeia, 17th edition" (PDF). Japanese Ministry of Health. s. 1906. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2020. ; index 23 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. "백합". 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
  6. "Lilii Bulbus" (PDF) (Korece). 3 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2014.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.