Yunus Emre Oratoryosu

Eser üç temel bölüm ile ikinci ve üçüncü bölümler arasındaki bir ara bölümden oluşur. İlk iki bölüm beşer parça içerir. Birinci bölümde hayatı seven, ölümü düşünen ve hayatın ötesi konusunda hiçbir şey bilmediği için ağlayan Yunus Emre görülür. Yunus Emre ne yaparsa yapsın alın yazısını değiştirmek mümkün değildir ve ona boyun eğmekten başka yapacak bir şey yoktur.

İkinci bölümde Yunus Emre insanın, evrenin ve onların alın yazılarının yaratıcısı olan Tanrı'ya isyan eder. Fakat Yunus 'Emre'nin asıl benliği, onun hayata bağlı olan gönlünü sarsarak Tanrı'ya sığınmaya davet eder.

Ara bölümde aşkı bulmuş ancek henüz huzura kavuşamamış Yunus Emre gösterilir. İki parçadan oluşan üçüncü bölüm ise aşk içinde huzura kavuş­ muş, Dost'a ulaşmış ve son nefesini vermeye hazırlanmış Yunus Emre'nin şiirlerinden dizeler ve kıtalar alınarak oluşturulmuştur.

Saygun ilk büyük eseri olan Yunus Emre Oratoryosu'nu bestelemeye 1942 yılında başlamış, 1943 yılının Ocak ayında tamamlamıştır.[3] Eser ilk defa 25 Mayıs 1946'da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin Büyük Salonunda, bestecinin idaresinde Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası tarafından seslendirildi. Eserin önsözüne besteci şöyle yazmıştır:[3]

İngilizce, Fransızca, Almanca ve Macarcaya çevrilen oratoryo, yurtdışında ilk kez 1 Nisan 1947'de Paris'te Playel Salonu'nda Saygun'nun kendi yönetiminde Lomoreux Orkestrası ve St. Eustaohe korosu eşliğinde seslendirildi.[2] Eser 14 Kasım 1958′de New York'ta Leopold Stokowski yönetiminde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda, bir ay sonra Almanya'nın Potsdam kentinde Saygun'un yönetiminde seslendirildi;[2] sonraki yıllarda Budapeşte, Viyana, Bremen, Berlin, Vatikan, Moskova, Nur-Sultan’da yorumlandı[4][5].

ABD'de tekrar seslendirilmesi 54 yıl sonra 23 Nisan 2012 tarihinde New York'ta Lincoln Center'da, 25 Nisan 2012 tarihinde Washington'da olmak üzere, TÜRKSOY Senfoni Orkestrası ve 100 kişilik Jonathan Griffith Singers ile birlikte gerçekleşmiştir.[6]