Varna Haçlı Seferi

1 Ocak 1443'te Papa IV. Eugenius yeni bir Haçlı Seferi için fetva vermiştir. Mayıs başlarında "Türklerin kötü durumda oldupu ve onları Avrupa'dan çıkartmanın kolay olacağı" yönünde raporlar gelmişti. 1443'teki Palmiye Pazarı'nda toplanan Budin diyetinde Sultan II. Murad'a karşı savaş ilan edilmiştir ve genç hükümdar Hunyadi'nin komuta ettiği çoğunlukla Macarlardan müteşekkil 40 bin kişilik bir ordu Tuna'yı geçerek Sofya'yı ve Niş'i aldı.

Władysław, Hunyadi ve Branković komutasındaki haçlılar Ekim ortasında saldırıya geçti. Sultan Murad'ın çoğunlukla vergilerini ödeyebilmek için hasatlarını toplamak zorunda olan tımarlı sipahilerden müteşekkil ordusunu çabucak toplayamayacağını doğru bir şekilde tahmin ettiler. Hunyadi'nin 1441–42'deki kış seferlerinde edindiği tecrübe Macarlara avantaj kazandırmıştı. Ayrıca Macarlar, daha iyi sırhları sayesinde Osmanlı silahlarını kullanışsız kılıyordu. Murad, Rumeli'den gelen birliklerine güvenemiyordu ve Macar taktiklerine karşı gelmede güçlük yaşıyordu.[3]

Haçlılar, Niş Muharebesi'nde zafer kazanmış, Rumelili Kasım Paşa'yla yaveri Turahan Bey'i Sultan Murad'ı işgale karşı uyarmak için Sofya'ya kaçmaya zorlamıştı. Ancak o ikisi Haçlılar'ı yıpratmak için yollarındaki tüm köyleri ateşe vermiş, yakıp yıkma taktiği uygulamıştı. Sofya'ya vardıklarında Sultan'a şehri yakıp Osmanlı'nın daha küçük ordusunun o kadar dezavantajlı olmayacağı dağ geçitlerine çekilmesini tavsiye ettiler.

Kısa süre sonra ayaz çöktü ve 12 Aralık 1443'teki bir sonraki muharebe, İzladi Geçidi'nde karlar içerisinde yapıldı. İzladi Muharebesi'ne kadar Haçlılar, Edirne'ye doğru rotalarındaki iki şehir garnizonu dışında büyük bir Osmanlı ordusuyla karşılaşmamıştı.[4] En sonunda, İzladiye'de güçlü ve iyi konuşlanmış bir Osmanlı savunma kuvveti karşılarına çıkacaktı. Haçlılar yenildi. Ancak evlerine dönerken girdikleri Kunovica Muharebesi'nde kendilerini izleyen bir orduyu pusuya düşürüp Sultan Murad'ın damadı ve Çandarlı Halil Paşa'nın kardeşi Mahmud Bey'i esir aldılar.[3] Bu muharebeden 4 gün sonra Hristiyan ittifakı Ürgüp'e vardı. Đurađ Branković, III. Władysław'a ve János Hunyadi'ye müstahkem Sırp şehirlerinde kışlamalarını ve Osmanlı'ya karşı seferlerini 1444 baharında devam ettirmelerini teklif etti. Bu telkifi reddettiler ve geri çekildiler.[5] Ocak 1444'ün sonlarına doğru Władysław ve Hunyadi'nin orduları Belgrad'a,[6] Şubat'ta da kahraman gibi karşılandıkları Budin'e vardı.[7]

İzladiye Geçidi'ndeki muharebe hezimet de olsa, pusu Haçlılar'a Hıristiyanlar zafer kazanmış da evlerine muzaffer dönüyorlarmış gibi bir izlenim verdi. Kral da Kilise de bu izlenimi koruma telaşı içerisindeydi, o yüzden zafer haberlerinin yayılması ve mağlubiyet haberlerine mutlak surette karşı çıkılması yönünde talimatlarda bulundu..[3]

Sultan Murad'sa ordusunun güvenilmezliği yüzünden kızgın ve kederli dönmüştü. Turahan Bey'i ordunun eksikliklerinden ve Mahmut Bey'in esaretinden sorumlu tutatak hapse attı.[3]

Władysław Warneńczyk ve János Hunyadi'nin seferlerinin haritassı

Barışı en çok isteyenin II. Murad olduğu düşünülmektedir. Sultan'ın kız kardeşi, Mahmud Bey'in serbest bırakılması için ona yalvarmış, Sultan'ın eşi ve Branković'in kızı Mara Hatun da ayrıca baskıda bulunmuştur. 6 Mart 1444'te Mara Hatun babasına elçi göndermiş, tartışmaları Osmanlı'yla barış müzakerelerini başlatmıştır.[3]

24 Nisan 1444'te Kral Władysław'ın Murad'a gönderdiği mektupta elçisi Stojka Gisdanić'in Kral adına müzakere yapmak için tam yetkilerle kuşanmış bir şekilde Edirne'ye doğru yola çıktığını yazdı. Bir anlaşmaya varılır varılmaz Murad, kendi elçilerini anlaşmayla ve Macaristan'a yeminiyle gönderecek, Władysław da yemin edecekti.[3]

Tam aynı gün, Władysław, daha önce Osmanlı'ya karşı yazın yeni bir sefer düzenlemek için Kardinal Julian Cesarini'nin önünde ant içtiği Budin'de bir diyet meclisi daha topladı. Władysław'ın tahttaki hak iddiasının en güçlü destekçisi de ateşkese anlaştı, böylece yeni bir iç savaş tehdidini de bertaraf ettiler.[3]

1444 Temmuz'u ve Ağustos'u arasında önce Edirne'de, ardında Szeged'de anlaşma müzakereleri yapılmaktaydı. Ancak Haçlılar tamamen barış taraftarı değildi, özelllikle Cesarini seferlerin devam etmesini savunuyordu. Sonunda Kardinal, hem çatışmanın sürmesini, hem de anlaşmanın onayını sağlayacak bir çözüm buldu ve 15 Ağustos 1444'te Edirne-Segedin Antlaşması imzalandı.[3]

Anlaşmanın tüm kısa dönem şartları yerine getirilmeden önce Macarlar ve müttefikleri Haçlı Seferleri'ne devam etti. Anlaşma'nın tamamlanmasından kısa süre sonra emekliye ayrılan Murad'a tekrar Osmanlı ordusunun başına geçme çağrısı yapıldı. 10 Kasım 1444'te iki ordu, Karadeniz kıyısındaki Varna müstahkeminde yapılan Varna Muharebesi'nde çatıştı. Osmanlı, ağır kayıplarına rağmen mutlak zafer kazandı ve Haçlılar krallarını ve 15 binden fazla adamını kaybetti.[8] [9]