Taşkaracaören, Havza

Geç Roma dönemi eserinin bulunduğu çeşme

Mahallede, Erken Tunç Çağı, Orta Tunç Çağı, Demir Çağı ve Geç Roma yerleşimleri vardır.

Taşkaracaören'in kuzey-kuzeydoğu eteğinden Köy Deresi akmaktadır, doğusunda da bir çay vardır ve bu bölgede Taşkaracaören tepe denilen yerde yerleşme ilk olarak Prof.Dr. U.Bahadır ALKIM tarafından tespit edilmiş ve MÖ 3.000-2.000 Erken Tunç Çağı'na tarihlendirilmiştir.[2] Buluntular, Hitit dönemi öncesinden bugünlere mahallenin bulunduğu bölgede yerleşim olduğunu göstermektedir. TAY (Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri) projesi kapsamında mahallede pek çok kazı yapılmış ve höyükler tespit edilmiştir. 31 Ağustos 2003 yılında yapılan tespitlerde yerleşmenin yamaçları yapılaşma ve meyve bahçeleri için yapılan teraslama nedeniyle tahrip olmuştur.[3]

MÖ 7. yüzyılda Samsun'un İyonyalılarca kıyı kenti olarak kuruluşundan bir süre sonra, Havza ve bu bölge Miletliler'in etki alanına girmiş, daha sonra kafkaslardan gelen Kimmerler'in istilasına uğramış, yapılan savaşlar sonucunda ise, önce Persler hakimiyetine girmiş, Büyük İskender'in Anadolu'yu istilasından sonra Makedon İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir. MÖ 1. yüzyılda Roma hakimiyetine giren bölge, daha sonra Roma İmparatorluğu'nun bölünmesiyle, Doğu Roma İmparatorluğu'na dahil olmuştur. Mahallede özellikle Doğu Roma İmparatorluğu döneminden kalma eserler ve yunan kaya yazıtları bulunmaktadır.

Bu bölge, 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra Türk hakimiyetine girmiş ise de Haçlı Seferleri sonucu sık sık el değiştirmiştir. 13. yüzyılda Selçuklular'ın eline geçen bölge, Selçuklu Hanedanlığının çöküşünden sonra Canik Beylikleri'ne ve daha sonra da Osmanlı yönetimine geçmiştir.[4]

Köy, yapılarda kullanılan kesme taşları ile ünlüdür. Adı, buradan kaynaklanmaktadır. Eski adı Taşkaracaviran olan mahallede yakın zamana kadar taş ocakları mevcuttu. Buradan çıkarılan taşlar ülkemizin birçok bölgesinde kullanılmaktaydı.

Samsun iline 83 km, Havza ilçesine 19 km uzaklıktadır.

• Yerelnet