Türkiye'de iklim değişikliği

Türkiye'nin küresel ısınma katkıları neredeyse dünyanın yıllık %1i sera gazı emisyonu kadardır.[1]

Sel baskınlardan, Sinoptaki bu bölge de olduğu gibi, daha sık olduğu tahmin edildi.
fakat 2007 Kasım ayında dolu olan Büyük Menderes Nehri, 2100 a kadar ortalama akımın yarısını inebilir.
Ağrı Dağındaki buzullar yakın zamanda yok olacaktır
ve hamsiler Türkiye sularında daha fazla yüzemeyebilirler.
Zonguldak Turkiye'nin ilk kömür madeni bölgesinin üretimi durdurmak için yardımı ihtiyaç olacak.
Umut var: kuzeydoğudaki ağaçlara Anadolu ormanlaştırma tarafından yardım ediliyor olacak.

Sera gazı emisyonları
Ana madde: Türkiye’den sera gazı emisyonları

Türkiye'den yaklaşık üçte bir sera gaz emisyonu kömürden.[2] [3] Fosil yakıt tüketimi ve CO2 salımında geçmişe oranla daha hızlı bir artış olacak.[4]

Sera etkisi

Türkiye etkileniyor ve çok daha etkilenecek.

Sonuçlar

Sıcaklığın artması

Sera etkisi yüzünden 2070 yılına kadar ortalama sıcaklıklar 6 derece yükselebilir.[5] Sıcaklık, bir etüt göre en yüksek sıcaklık ve en alçak sıcaklık değerleri düştü.[6] Ama Türkiye’deki yıllık sıcaklıkların arttığı gerçeğidir.[7]

1950-2017 yılları arası için 77 meteoroloji istasyonunda yapılan araştırma sonucunda şu verilere ulaşılmıştır: Sıcak dönemlerde (ortalamadan daha sıcak 6 ardışık gün) artış, soğuk dönemlerde (ortalamadan daha soğuk 6 ardışık gün) kısalma görülmüştür. Soğuk dönem 28 istasyonda kısalmış, sıcak dönem 61 istasyonda uzamıştır. 1998'den itibaren soğuk dönemler belirgin olarak kısalmış ve ortalamaların altında gerçekleşmiştir. Sıcak dönemlerin %64'ü son 25 yılda görülmüştür. 2010 yılı yaz mevsimindeki sıcak hava dalgası hem ölçülen maksimum sıcaklıklar, hem de en uzun süreli sıcak hava dalgası olması ile dikkat çekmiştir[8].

Sağlık

Böbrek[9] ve diğer[10] hastalıklarını artırıyor.

Tarım

CO2 emisyonunda yaşanacak değişiklerin tarımsal gayri safi yurt içi hasıla üzerinde anlamlı ve negatif bir etkide bulunmaktadır.[11]

Deniz seviyesi artışı

İzmir, Kocaeli ve Mersin riskte. [12]

Buzulları

Son 40 yılda yarı yarıya azaldı.[13]

Şehirler

2050 den önce Bursa'nın havası Adana'ya, Gaziantep'inki Erbil'e, Adana'nınki ise Lefkoşa'ye benzeyecek. İstanbul Roma'ya, İzmir Adana'ya, Ankara ise Taşkent'e benzeyebilir.[14]

Olası çözümler ve alınabilecek önlemler

Resmi Kurumlar

Birleşmiş Milletler nezdinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İklim Değişliği Ulusal Odak Noktası olarak tanınmıştır. 2001 yılında Başbakanlığın 2001/2 sayılı Genelgesi ile kurulan İklim Değişikliği koordinasyon Kurulu (İDKK), 2013 yılında İklim Değişikliği ve Hava Yönetimi Koordinasyon Kurulu (İDHYKK) adıyla yeniden düzenlenmiştir. [15]

Gelecekteki Olası Etkileri

Bu senaryolara göre yapılan bilgisayar destekli simülasyon çalışmaları yapılmaktadır. HİDP (IPCC) A2 senaryosu baz alınarak yapılan bir çalışmada Türkiye'de 2071-2100 yılları arasındaki ortalama sıcaklıklar 1961-1990 yıllarının ortalamasına göre iç bölgelerde 5-6 oC, kıyı bölgelerinde ise 4-5 oC artış olacağı öngörülmüştür. [16] Bu derecede büyük bir artış ekolojik dengeleri oldukça olumsuz yönde etkiyebilecektir.

Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığınin İklim Değişikliği ve Hava Yönetimi Koordinasyon Kurulu Ulusal Seragazı Emisyon Envanter Sistemi yapar.[17] Paris Anlaşması imzalandı ama onaylanmadı.[18]

Din

2015 yılında İstanbul’da “İslam İklim Değişikliği Beyannamesi” yayıldı.[19]

Kaynakça
  1. "Türkiye için düşük karbonlu kalkınma yolları ve öncelikleri" (PDF). Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi, WWF-Türkiye. 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2016.
  2. "İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, EKONOMİ VE SAĞLIK AÇISINDAN TÜRKİYE'NİN KÖMÜR POLİTİKALARI" (PDF). 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2016.
  3. "Guardian'dan Madde 80 uyarısı, 'Türk Kömür Santralleri Teşvik için Sırada'".
  4. "10 grafikte BM İklim Değişikliği Konferansı ve Türkiye". 28 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2017.
  5. "Küresel ısınma dünyayı günden güne eritiyor". Hürriyet. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2016.
  6. "Temperature extremes: Europe is warming up, Turkey is cooling off". Center for Earth System Research and Sustainability. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017.
  7. "Küresel iklim değişikliği, Türkiye'nin iklimini nasıl etkiliyor?". 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2017.
  8. ERLAT, Ecmel; GÜLER, Hakan (2018). "TÜRKİYE'DE SICAKLIK EKSTREMLERİNİN SÜRELERİNDE GÖZLENEN DEĞİŞİM VE EĞİLİMLER (1950-2017)". Ege Coğrafya Dergisi. 19 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2019.
  9. ""Küresel ısınma böbrek hastalıklarını artırıyor"". TRT. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016.
  10. Türkiye’de İklim Değişimi ve Halk Sağlığı Raporu. www.tuba.gov.tr. Türkiye Bilimler Akademisi. Temmuz 2020.
  11. BAYRAÇ, H. Naci. "Türkiye'de İklim Değişikliğinin Tarım Sektörü Üzerine Etkileri" (PDF). ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ İİBF DERGİSİ. Cilt Nisan 2016.
  12. "Küresel Isınma 2 Derecede Sınırlansa Bile Türkiye'de 1,3 Milyon Kişi Etkilenecek". BİA Haber Merkezi. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2016.
  13. "Küresel Isınma Burnumuzun Dibinde: Türkiye'nin Buzulları Son 40 Yılda Yarı Yarıya Azaldı!". EVRİM AĞACI.
  14. "İklim değişikliği yüzünden 2050'ye kadar 'İstanbul Roma, Ankara Taşkent gibi olabilir'". BBC. 12 Temmuz 2019.
  15. "Sık Sorulan Sorular". T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2015.
  16. Demir, İsmail; Kılıç, Gönül; Coşkun, Mustafa (2008). Precis Bölgesel İklim Modeli ile Türkiye İçin İklim Öngörüleri: HaDAMP3 SRES A2 Senaryosu (PDF). Erişim tarihi: 7 Nisan 2015.
  17. "Seragazı Emisyon Envanteri, 2014". 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2016.
  18. "İslam İklim Değişikliği Deklarasyonu" (PDF). The Islamic Foundation For Ecology And Environmental Sciences. 4 Mart 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019.
  19. "Kur'an Perspektifiyle Çevre Etiği ve İklim Krizi". uskudar.edu.tr. Nihayet Dergisi. 4 Mayıs 2020. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.