Son Patron

Son Patron 1976 ABD yapımı dramatik dönem filmidir. Özgün adı The Last Tycoon dur. Türkçe basılı bazı kaynaklarda filmin adı Son Büyük Patron ve Son Büyük Adam olarak da geçmektedir.

Son Patron
The Last Tycoon
"Son Patron" (The Last Tycoon) filminin sinema afişi
Yönetmen	Elia Kazan
Yapımcı	Sam Spiegel
Senarist	Harold Pinter F. Scott Fitzgerald (roman)
Oyuncular	Robert De Niro Tony Curtis Robert Mitchum Jeanne Moreau Jack Nicholson Donald Pleasence Ray Milland
Müzik	Maurice Jarre
Görüntü yönetmeni	Victor J. Kemper
Kurgu	Richard Marks
Stüdyo	Academy Pictures Corporation Paramount Pictures
Dağıtıcı	Paramount Pictures
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Dram, aşk
Renk	Renkli (Technicolor) Siyah Beyaz Bölümleri var
Yapım yılı	1976
Çıkış tarih(ler)i	15 Kasım 1976, New York, ABD
Süre	123 dakika
Ülke	ABD
Dil	İngilizce
Diğer adları	Son Patron (Türkiye) Le dernier nabab (Fransa) Gli ultimi fuochi (İtalya) El último magnate (İspanya) Der letzte Tycoon (Almanya)

Actors Studio'nun da kurucusu olan İstanbul doğumlu, Rum asıllı Amerikalı yönetmen Elia Kazan'ın yönettiği filmin uyarlama senaryosunu Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İngiliz yazar Harold Pinter yazmıştır. Pinter senaryoyu F. Scott Fitzgerald'ın hayattayken bitiremediği ve ölümünden bir yıl sonra, 1941'de yayımlanan aynı adlı son romanından uyarlamıştır. Film Oscar Ödüllü yönetmen Elia Kazan'ın da son filmidir.[1]

Paramount Pictures adına filmin yapımcılığını, On the Waterfront (Rıhtımlar Üzerinde) filminde de yine Kazan'la beraber çalışmış olan Sam Spiegel yapmıştır. Özgün müziğini Maurice Jarre'ın bestelediği "The Last Tycoon"'un ünlülerden oluşan çok geniş bir oyuncu kadrosu vardır. Filmde rol alan başlıca oyuncular şunlardır: Robert De Niro, Tony Curtis, Robert Mitchum, Jeanne Moreau, Jack Nicholson, Donald Pleasence, Ray Milland, Dana Andrews, Peter Strauss, Morgan Farley, John Carradine, Seymour Cassel, Anjelica Huston ve Theresa Russell. Film aynı zamanda Robert De Niro ve Jack Nicholson'ı bir araya getiren tek filmdir.[2]

Dünyada daha çok Muhteşem Gatsby adlı eseri ile tanınan (o da birkaç kez sinemaya aktarılmıştı) F. Scott Fitzgerald'ın The Last Tycoon veya diğer adıyla The Love of the Last Tycoon adlı romanı Türkiye'de Tomris Uyar'ın Türkçesiyle Son Düş adıyla İletişim Yayınları'ndan çıkmıştı. Fitzgerald 1940 yılında ölünce üzerinde çalıştığı bu romanı yarım kalmıştı. 1941 yılında dağınık notlarını bir araya getiren yayımcısı romanı yazarın ölümünden sonra yayımlayabilmişti.[3]

1930'ların Hollywood'unu anlatan bu film Elia Kazan'ın sinema endüstrisine bir selâm duruşudur. Filmde hem Fitzgerald'ın hem de Kazan'ın çok yakından tanıdığı sinema dünyasının acımasız iç yüzü ortaya serilmektedir. Filmde Robert De Niro'nun canlandırdığı Monroe Stahr karakteri, gerçek hayatta MGM'in ünlü genç yapımcısı olan Irving Thalberg'den alınmıştır. 1936'da daha 37 yaşındayken ölen Hollywood'un 'harika çocuğu' Thalberg, sinemada sanatı ticari kazançtan daha önde tutmasıyla tanınıyordu ve türünün son örneklerinden biriydi.[4]

"The Last Tycoon" ünlülerden oluşan inanılmaz geniş kadrosuna rağmen tam bir fiyasko oldu, hem eleştirmenler nezdinde hem de gişede büyük bir başarısızlığa uğradı. Buna rağmen film 1977 yılında "en iyi sanat yönetimi" dalında Oscar'a aday gösterilmiş, başrol oyuncusu Robert De Niro ise İspanya'nın Barselona kentinde yapılan yarışmada Sant Jordi ödülüne layık görülmüştü.[5]