Sergi Cikia

Sergi Cikia (20 Ekim 1898 - 6 Aralık 1993), Gürcü Oryantalist ve Gürcü Türkolojisinin kurucusu.[1] 200'den fazla yazılı araştırması ve makalesi bulunan Cikia, Gürcistan Ulusal Bilimler Akademisi üyesidir.

Sergi Cikia
Kendi dilinde ismi სერგი ჯიქია
Doğum 20 Ekim 1898
Onogia, Samegrelo-Zemo Svaneti, Gürcistan
Ölüm 6 Aralık 1993 (95 yaşında)
Milliyet Gürcü
Vatandaşlık Rus İmparatorluğu
Sovyetler Birliği
Gürcistan
Mezun olduğu okul(lar) Tiflis Üniversitesi
Meslek Dilbilimci
Ödüller Kızıl Bayrak İşçi Nişanı
Lenin Nişanı
İvane Cavahişvili Madalyası

Hayatı

Cikia Tiflis Üniversitesi dilbilim bölümünde mezun oldu. 1927'de Türkoloji uzmanı olmak için Türkiye'ye geldi ve İstanbul Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde 2 yıl öğrenim gördü. Üniversitede Fuat Köprülü, Ali Ekrem, Hulûsi Bey ve Orhan Şaik Gökyay gibi hocalardan ders aldı. İstanbul'daki arşivlerde Türk dili ve tarihsel kaynaklar üzerinde çalıştı.[2] Türkçe üzerine yaptığı çalışmalara 1929-1936 yılları arasında Rusya'daki Türkoloji çevrelerinde devam etti. 1936'da Tiflis Üniversitesi Doğu Dilleri Bölümü başkanı seçilen Cikia, üniversitede Türkoloji dersleri veren ilk akademisyen oldu. 1945-1953 yılları arasında Tiflis Üniversitesi Doğu Bilimleri Fakültesi'nin ilk dekanlığını yaptı. 1960'da öldüğü tarihe kadar George Tsereteli Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nün Türkoloji bölümü başkanlığını icra etti.

Çalışmaları

Sergi Cikia, Türk filolojisi, Türk dillerinin diyalektolojisi, Türk dili tarihi, Türkçe tarihi kaynaklar, Türkçe-Gürcüce ilişkileri ve Türkçenin Doğu Anadolu ve Azerbaycan lehçeleri üzerine çalışmalarda bulundu. Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme'sindeki Gürcüce, Megrelce ve Lazca metinleri inceledi.[3] 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan'ı Gürcistan Vilayeti Büyük Defteri adıyla özgün metin, Gürcüce çeviri, inceleme ve açıklamalarla yayımladı.[4] Ayrıca Lazca-Türkçe ilişkilerini inceledi. Azerbaycan'daki okullar için Gürcüce ders kitapları derleyen Cikia, Gürcüce-Türkçe sözlükler hazırladı. Cikia, Gürcistan ve Sankt-Peterburg'da yayımlanan Türkçe okuma parçalarının yazarıdır.

Mirası

Tiflis'teki bir cadde Sergi Cikia'nın ardından isimlendirilmiştir. Sergi Cikia'nın hayatını anlatan Gürcü Türkolojisinin Kurucusu : Sergi Cikia isimli kitap, İa Duduçava tarafından yazılmış ve İlyas Üstüner tarafından Türkçeye çevrilmiştir.[5]

Kaynakça
  • Jangidze V., Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi, 11. Cilt, Tiflis, 1987. - s. 568.
  1. Milletlerarası münasebetler Türk yıllığı. Dış Münasebetler Enstitüsü, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Üniversitesi. 1994. s. 168. Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.
  2. Dil dergisi. Ankara Üniversitesi TÖMER. 1997. s. 82. Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.
  3. Türk dili: dil ve edebiyat dergisi, 625-630. sayılar. Türk Dil Kurumu. 2004. s. 540. Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.
  4. XIV. Türk Tarih Kongresi: Ankara, 9-13 Eylül 2002 : kongreye sunulan bildiriler, 3. cilt. Türk Tarih Kurumu. 2005. ISBN 9751618363. Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.
  5. "Gürcü Türkolojisinin Kurucusu : Sergi Cikia". kirmizikedi.com. Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.