Sabiha Gürayman

Sabiha Rıfat (Ecebilge) Gürayman (1910, Manastır - 4 Ocak 2003, İzmir), Türk inşaat mühendisi ve voleybolcu.

Türkiye’nin ilk kadın inşaat mühendisidir. Anıtkabir'in inşaatında kontrol şefi olarak görev yapmıştır. Fenerbahçe Spor Kulübü’nün ilk kadın voleybolcusudur.

Yaşamı
Sabiha Rıfat (Ecebilge) Gürayman 1929 yılı Şubat ayında, Fenerbahçe erkek voleybol takımı arkadaşlarıyla birlikte çekilmiş bir fotoğrafı

1910 yılında Manastır’da dünyaya geldi. İlköğrenimini Beşiktaş Esma Sultan İlkokulu'nda okudu. 1925’te Nişantaşı Kız Ortaokulu’nu bitirdi; ardından İstanbul Kız Lisesi’ne devam etti.[1]

1927’de Yüksek Mühendis Mektebi’ne (bugünkü İstanbul Teknik Üniversitesi) girdi.[2] O yıl ilk defa kız öğrenci alan okulun ilk kız öğrencisi idi. 1933 yılında bir diğer kız öğrenci olan Melek Hanım (Erbil) ile birlikte okuldan mezun oldu ve Türkiye’nin ilk kadın inşaat mühendisi unvanını aldı.

Üniversite yıllarında voleybol sporu ile ilgilenen Sabiha Rıfat Hanım, Fenerbahçe erkek voleybol takımının kaptanlığını üstlendi. (1928 veya 1929[3])

Çalışma hayatına Ankara Bayındırlık Müdürlüğünde başladı, daha sonra Bayındırlık Bakanlığı’na geçti. Ülkenin değişik yerlerinde birçok okul, hükümet konağı ve resmi binanın yapımında görev aldı. Anıtkabir'in inşaatının kontrol şefi Ekrem Demirtaş 29 Aralık 1945'te görevinden ayrılmasıyla bu pozisyona geçti ve inşaatın sonuna kadar bu görevi sürdürdü.[4] İnşaatı sırasında başmühendisliğini yaptığı Anıtkabir’in Hürriyet Kulesi’nde bir fotoğrafı sergilenmektedir[5]. Ankara'nın Beypazarı ilçesinde “Kemer Köprüsü”'nün inşaatında çalışması nedeniyle köprü yöre halkı nedeniyle “Kız Köprüsü” olarak isimlendirildi.[1]

1939 yılında yüksek mühendis Remzi Gürayman ile evlenen Sabiha Rıfat Hanım’ın çocuğu olmadı.

1963 yılında emekli olan Gürayman, 1993'te eşini kaybettikten sonra İzmir’e yerleşti. 4 Ocak 2003 tarihinde hayatını kaybeden Gürayman, Doğançay Mezarlığı’na defnedildi.[2]

Kaynakça
  1. "Sabiha (Rıfat) Gürayman, Kadinmuhendisler.org sitesi, Erişim tarihi:01.03.2012". 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.
  2. "Taylan Yıldırım, Türkiye'nin İlk Kadın İnşaat Mühendisi Öldü, 08.01.2003". 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.
  3. "Sabiha Rıfat Gürayman, Fenerinbahçesi Blogu, Erişim tarihi:01.03.2012". 12 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.
  4. Boran, Tunç (2011). Mekân ve Siyaset İlişkisi Bağlamında Anıtkabir (1938-1973) (Doktora tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü. ss. 149-150.
  5. İlk Kadın Mühendise Anıtkabir Onuru, Hürriyet Gazetesi, 29.12.2008

Konuyla ilgili yayınlar
  • Gönültaş, Güngör (23 Aralık 1973). "Türkiye'nin İlk Kadın Mühendisi Sabiha Rıfat'ın Anıları". Milliyet. s. 5.
  • Bahadır, Osman (19 Kasım 2010). "İlk Kadın Mühendislerimiz: Melek ve Sabiha Hanımlar". Cumhuriyet Bilim ve Teknoloji Eki. s. 12.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.