Muallimzade Zekeriya Efendi

Son dönem mütefekkirlerindendir. İskilip ahalisinden Muallim Bilal Efendi'nin ikinci çocuğu olarak dünyaya gelen Zekeriya Efendi ilk öğrenimini babasının gözetiminde mahalle mektebinde tamamlar. Eğitimine devam etmek için biraderi Mustafa Efendi ile beraber vilayet merkezine avdet eder. Muallimzade, vilayet merkezinde geçirdiği dört yılın ardından muhtelif vilayetlerde eğitimine devam edip, son olarak dönemin ilim merkezi olan İstanbul'a gider. Çok küçük yaşta çıktığı bu yolda, bazı ilimlerde ihtisas yapmak için İstanbul'a ulaştığında Muallimzade Zekeriya Efendi henüz 18 yaşındadır.

İstanbul'a varır varmaz, günümüz üniversite seviyesinde, eğitimine kaldığı yerden devam eden Muallimzade, riyaziye, hendese, iktisat, ilm-üs siyaseh, tarih, fıkıh, akaid, hadis, siyer, hitabet gibi alanlarda ilim tahsil eder. Tasavvuf ile tanışması da bu vakittedir. Tasavvufla tanışmasından bir süre sonra Yahya Efendi, Aziz Mahmud Hüdayi ve Nasuhi tekkelerinin müdavimlerinden biri haline gelir. Birçok sohbet ve zikir meclisine iştirak eder. Tasavvufun simgelerinden ney ile de ilgilenir ve Cerrahi Tekkesi üstadlarından ney dersi ikmal eder.

Yine rivayet olunur ki uzun yıllar evlenmemiş bu durum çevresinde rahatsılık ve alay konusu olmuştur. Ancak yaşı 110 kadar iken evlenip bu yaştan sonra da 7 çocuk sahibi olmuş, takriben 160 yaşlarında ölmüştür.

Muallimzade Zekeriya Efendi'nin günümüzde mevcut olan bir eserine rastlanamamaktadır. Ancak, gençlik yıllarında kaleme aldığı şiirlerinin olduğu bilinmektedir. Zekeriya Efendi, yazdığı bu şiirlerinde Muallimzade mahlasını kullanmış, ve daha sonra da bu isimle anılır olmuştur. Rivayete göre Muallimzade Zekeriya Efendi, kendisini yad eden herkesten şu duayı etmelerini istemiştir:"Ahiri ve akıbeti hayrola"

Orta Anadolu Evliyaları 29. Cild, 1. Baskı, 2004, Türkiye Gazetesi Yayınları