Merkez Sarıkaya, Yıldızeli

Merkez Sarıkaya köyü, Sivas’ın Yıldızeli ilçesine bağlıdır. Resmi kaynaklarda Yıldızeli’nin kuruluş yılı 1639 olarak gösterilmektedir. Ancak bölgede tarihin çok eski dönemlerinden itibaren yerleşimler olduğu bilinmektedir. Anadolu’da ilk uygarlıkların kuruluşundan Makedon, Bizans, Selçuklu, beylikler ve Osmanlı dönemlerine kadar, bu yörenin bir “geçiş bölgesi” olarak “sürekli iskana tutulduğu” görülür. Köyün kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak köy büyüklerinin beyanlarına göre, köyün 200 yıl kadar önce kurulduğu tahmin edilmektedir. Gül(Kul) Yakup olarak bilinen, tanınmış, cemlerde deyişleri söylenen halk aşığının 150 yıl önce köyde yaşadığı bilinmektedir. Köyün kuzey yönünde, Merden yolu üzerindeki tarlaların ortasında tek, büyük bir kaya kütlesi bulunmaktadır. Bu kayanın meteor mu, su çekilmesi-çözülme yoluyla ortaya çıkmış bir kaya mı olduğu hakkında kesin bilgi yoktur. Merkez Sarıkaya, adını, köyün kuzeyinde yer alan bu tek “sarı” kayadan almıştır. Şarkışla’ya bağlı bir köy ve Yozgat’a bağlı bir ilçenin de “sarıkaya” adını taşıması karışıklığa yol açtığından kaymakamlığa verilen bir dilekçeyle köyün adı “merkez sarıkaya” olarak değiştirilmiştir. Köyün ilk yerleşimi, bugün “Ayınözü” denilen, köyün güneyinde bulunan yaylanın eteklerinde, ırmak kenarı boyunca uzanan bölgededir. Köyün yaşlıları, bu bölgede daha önce bir Ermeni köyünün kalıntısı olduğunu anlatmaktadırlar. Göç sonucu olan ilk yerleşimde yedi hane bulunduğu söylenmektedir (“Eskiköy”). Bugünkü köy alanına göre daha ılıman ve verimli bir bölge olan Aynözü’nden neden yeniden göç edildiği hakkında açık bilgi yoktur. Ancak, gerek ilk yerleşimde, gerek sonradan yapılan göçlerde, çok eski dönemlerden bu yana Anadolu genelinde ve bölge özelinde güdülen “iskan politikaları”nın etkili olduğu düşünülebilir.

Rivayete göre her gün atına binip köye hakim bir tepeye çıkarmış. Orada oturarak, düşünürmüş (tefekküre dalarmış). Yine bir gün tepeye çıktığında yumruk büyüklüğündeki taşlarla mezar yerini belirlemiş ve orayı temizlemiş. Köye dönerek inssanlara, “Yarın ben öleceğim, beni bu tepeye gömün” demiş. Gerçekten de o gece ölür ve ertesi gün vasiyet ettiği yere gömerler. İnanışa göre ölümünden sonra da mezarını temizlemeyi sürdürmektedir ve atının ayak izleri de her sabah mezarının çevresinde görülür.[1]

Şarkışla'ya bağlı Alaman köyünde aynı adı taşıyan "Colü Dede" yatırı bulunur.

Köyün rakımı 1400 metredir. Yıldızeli’ne 26 km mesafededir.

• Yerelnet