Merînîler
Merini Sultanlığı, bugünkü Fas'ı ve aralıklı olarak 13. yüzyılın ortalarından 15. yüzyıla kadar Cebelitarık çevresindeki Kuzey Afrika ve güney İspanya'nın bazı bölümlerini kapsıyordu. Sultanlık, Berberî kökenli Zenate kabilesine mensup Merini hanedanı veya Beni Abdülhakk olarak bilinen sünni müslüman bir aile tarafından yönetildi.[1][2]
Meriniler | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1244-1465 | |||||||||
.svg.png.webp) Merini Bayrağı
 Arma
| |||||||||
 En geniş Merini sınırları(1347-1348) | |||||||||
| Başkent | Fes | ||||||||
| Yaygın diller | Arapça, Berberice | ||||||||
| Hükûmet | Sultanlık | ||||||||
| Sultan | |||||||||
• 1215–1217 | I. Abdülhak (ilk) | ||||||||
• 1420–1465 | II. Abdülhak (son) | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
• Kuruluşu | 1244 | ||||||||
• Dağılışı | 1465 | ||||||||
| Para birimi | Dinar | ||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu |
 İspanya Fas Cezayir | ||||||||
.svg.png.webp){kind=small}
| Merînîler | |
|---|---|
|
| |
| Ülke |
Fas |
| Milliyet | Berberî |
| Ana hanedan | Meriniler |
| Kuruluş | 1215 |
| Kurucu | I. Abdülhak |
| Yıkılış | 1465 |
| Son hükümdar | II. Abdülhak |
| Unvan(lar) | Müslümanların Emiri, Sultan |
| Alt kolları | Vattasiler |
1244'te Merini hükümdarları günümüz Fas'ını kontrol eden Muvahhidleri devirdi.[3] Merini hanedanlığı, 14. yüzyılın ortalarında tüm Mağriplerin üzerinde kısa bir süre egemen oldu. 13. ve 14. yüzyıllarda Endülüs'te Gırnata Emirliği'ni destekledi; ancak Cebelitarık Boğazı'nın Avrupa yakasında doğrudan bir yer edinme girişimi olan 1340'ta Tarif Muharebesi'nde yenildi ve 1344'te Algeciras'ın Kastilyalar tarafından fethinden sonra bu çaba sona erdi.[4]
Meriniler 1465 Fas isyanından sonra devrildi. Yönetimde olmak isteyen bir hanedan olan Vattasî hanedanı 1472'de iktidara geldi.
Tarih
Meriniler, Berberî kökenli Zenate kabilesine mensup olarak Tunus ve Sahra arasındaki bölgede göçebe veya yerleşik hayat sürmüş, hiçbir devlete bağlı kalmamış ve vergi de vermemiştir.[5] Eski grup lideri Mahyu'nun ölmesinin ardından I. Abdülhak döneminde tüm Merini kabilelerine çağrılar yapılmış ve Fas civarına 1213 yılında tam olarak yerleşilmiştir.[6]
Merini Hükümdarları
| Sıra | Hükümdar | Hüküm Süresi |
|---|---|---|
| 1 | I. Abdülhak | 1215-1217 |
| 2 | Ebû Said I. Osman | 1217-1240 |
| 3 | Muhammed bin Abdülhak | 1240-1244 |
| 4 | Ebû Yahya bin Abdülhak | 1244-1258 |
| 5 | Ömer bin Ebû Yahya | 1258-1259 |
| 6 | Ebû Yusuf Yakub el-Mansur | 1258-1286 |
| 7 | Ebû Yakub Yusuf en-Nasr | 1286-1306 |
| 8 | Ebû Sabit Amir | 1307-1308 |
| 9 | Ebü’r-Rebî Süleyman | 1308-1310 |
| 10 | Ebû Said II. Osman | 1310-1331 |
| 11 | Ali bin Osman el-Mansur | 1331-1351 |
| 12 | Ebû Faris İnan | 1348-1358 |
| 13 | Ebû Zeyyan I. Muhammed | 1357-1359 |
| 14 | Ebû Salim İbrahim el-Müstaîn | 1359-1361 |
| 15 | Ebû Ömer Taşfin el-Müvesves | 1361 |
| 16 | Ebû Zeyyan II. Muhammed | 1361-1365 |
| 17 | Ebû Faris Abdülaziz | 1365-1372 |
| 18 | III. Muhammed es-Said | 1372-1374 |
| 19 | Ebü’l-Abbas Ahmed el-Müstansır | 1374-1384 |
| 20 | Ebû Faris el-Mütevekkil | 1384-1386 |
| 21 | IV. Muhammed bin Ahmed Ebu Zeyyan | 1386 |
| 22 | V. Muhammed el-Vâsık | 1386-1387 |
| 23 | Ebü’l-Abbas Ahmed el-Müstansır (yeniden) | 1387-1393 |
| 24 | II. Abdülaziz el-Müstansır | 1393-1396 |
| 25 | Ebû Âmir Abdullah bin Ahmed | 1396-1397 |
| 26 | Ebû Saîd Osman | 1397-1420 |
| 27 | II. Abdülhak | 1420-1465 |
Kaynakça
- "Marinid dynasty (Berber dynasty) - Encyclopædia Britannica". Britannica.com. 21 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- Bosworth, C. E (1996). The New Islamic Dynasties. Columbia University Press. ss. 41-42.
- Fransızca: "Les Merinides" on Universalis
- Niane, D.T. (1981). General History of Africa. IV. s. 91. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- Bosworth, C.E. The Encyclopaedia of Islam: Vol 4. Brill Archives. s. 571.
- Yiğit, İsmail (19 Eylül 2017). Endülüs (Gırnata Sultanlığı) ve Kuzey Afrika İslam Devletleri. KAYIHAN YAYINLARI. s. 158. ISBN 9786059669245.