Korgan

Bölgenin ilk egemen halkı Halip (Kalip), Kolk ve Kokurlardır. Kalipler en kuvvetli çağlarında demir madenleri ile ilgiliydiler. Korgan‘da Tatarcık Köyü sınırları içerisinde bulunan ve günümüzde yine maden ormanı adı ile anılan mıntıkada, yine Korgan'ın bazı yaylalarında özellikle Yalman civarında demir cüruflarına, işletilmiş maden yataklarının izlerinin bulunması, Kaliplerin bu yerlerde MÖ 12. yüzyılda yaşadıklarını göstermektedir. MÖ 584–555 yılında Perslerin Korgan, bölgesinde yaşadıkları da bilinmektedir. Persler devrinde I. Darius'un (MÖ 522–485) bu toprakları idare edebilmek için satraplıklara ayırdığı ve dört adet birinci derecedeki satraplıktan biri olan “Pontus Kapadokyası” Korgan topraklarını içine almış oluyordu.

MÖ 331 tarihinde Pers Devleti tarih sahnesinden Büyük İskender‘in orduları tarafından silindi. Pontus Krallığı ve Roma, hakimiyetleri döneminden sonra Danışmend Gazi’nin orduları Korgan topraklarına girmişler ve 1083 tarihinde buraları ele geçirmişlerdir. Anadolu‘ya gelen Oğuz Boyları’ndan birçok topluluk, Korgan bölgesine yerleşmişlerdi. Ordu İli’nin yayla toprakları ile Korgan ve Kumru İlçe merkezlerini çevreleyen sahalar, tamamen Türkmenler tarafından yerleştirme sahaları yapılmış ve buralarda oturanlar da kısa zaman içinde Oğuz Boyları Oymakları arasında erimişlerdi. Esasında azınlıkta bulundukları için de, hiçbir güçleri kalmayarak ağırlıklarını kaybetmişlerdir. II. Kılıçarslan, zamanında Korgan ve çevresi Anadolu Selçukluları hakimiyetine girdi. (1178) Kösedağ Savaşı'ndan sonra (1243) Korgan topraklarının büyük bir bölümü Kadı Burhaneddin‘in idaresine geçmiştir.

1380'lerde ise Hacı Emir Oğulları Beyliği bu çevreye hükmetmiştir. Yıldırım Beyazıt 1398'e Ordu ve Samsun‘u Osmanlı Devleti topraklarına dahil etmiştir. Osmanlı idaresine geçen yöre, resmi kayıtlarda “Keşdere” olarak anılmaktadır. Keşdere, Bolaman Irmağı’nın bir koluna verilen isimdir. 1642'ye kadar Satılmış kazasına (Fatsa) bağlı olan Keşdere, bu tarihte kaza olmuştur. 1856'da Liva–i Canik’e (Canik Sancağı) bağlıdır. Bu tarihte yönetimi Akçay, Terme ve Cevizderesi İle birdir. 1860–65‘te Canik Sancağı’na, 1866–71'de ise Ünye Sancağı'na bağlı bir kazadır. 1882'de ise Fatsa kazasına bağlı bir nahiye merkezi, 1928'de Köy olmuştur. Korgan, Fatsa'nın bir bucağı olarak yıllarca varlığını devam ettirdikten sonra 1 Haziran 1958 tarihinde Belediye - 1 Nisan 1960 tarihinde ilçe merkezi haline getirilmiştir.

Korgan, kelime anlamı bakımından herhangi bir mana ifade etmemektedir. İlçeye bu adın verilişi hakkında çeşitli söylentiler ve ihtimaller vardır. Türklerin Müslüman olmaya başladığı dönemlerde, Hazar Denizinin güneyinde Horasan Bölgesinde Korgan adı verilen yerden kalkarak Korgan'a yerleşen aşiretler vardır. Buraya yerleştikten sonra geldikleri yer olan “Korgan” adını verdikleri ve bu adın buradan geldiği söylenmektedir. Koruyan - Kanını Koru - Kendini Koru anlamına gelen Korukan ve daha sonra da Korgan denildiği de söylenmektedir.

Tepealan, Çiftlik, Çamlı, Çayırkent, Tepe Mahalle, Dip Mahalle, Karakoyunlu Mahallesi, Yenipınar Mahallesi, Çayırkent Mahallesi, Yazıcı Mahallesi, Saraliç Mahallesi, Aşağı Yaylacık Mah., Yukarı Yaylacık Mah., Yazlık Mahallesi, Aşağı Kozpınar, Büyükakçakese, Belalan, Çitlice, Durali, Koçcuğaz, Soğukpınar, Tatarcık, Yeşildere, Yeniköy, Terzili, Yeşilyurt, Yeşilalan, Yukarı Kozpınar, Beypınarı, Karakışla

Korgan halkının fındık haricinde kayda değer bir gelir kaynağı yoktur. Fakat son zamanlarda hayvansal gıdalar bakımından arıcılık faaliyetleri gelişmiş, yerel sermaye girişimleriyle kurulan süt fabrikalarında peynir üretimi artmıştır. Yıllık ortalama 3.000 ton kadar fındık üretimi gerçekleşmektedir. Ancak ilçede kurulan süt tesisleriyle, günlük 15 ton süt işleme kapasitesini günümüzde 40 ton seviyesine yükseltmiş süt üretimini ana geçim kaynağı haline getirmiştir.

İlçede her gün yapılan bir pazar vardır. Bu pazara en çok Cumartesi günleri gelirler. Çünkü Korgan'da pazar Cumartesi günleri olur.

• Korgan Belediye İnternet Sitesi7 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Korgan Kaymakamlık İnternet Sitesi 28 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.