Keçiborlu

Keçiborlu, Batı Akdeniz Bölgesi Göller yöresinde Isparta ilinin bir ilçesidir.

Keçiborlu

Isparta'nın Türkiye'deki yeri
Ülke Türkiye
İl Isparta
Coğrafi bölge Akdeniz Bölgesi
İdare
  Kaymakam Okan LEBLEBİCİER [1]
  Belediye başkanı Yusuf Murat Parlak (AK Parti)
Yüzölçümü
  Toplam 562 km² (216 mil²)
Rakım 1.010 m (3.310 ft)
Nüfus
 (2018)
  Toplam 14,383
  Kır
-
  Şehir
-
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu 32700
İl alan kodu 246
İl plaka kodu 32

Coğrafya

Keçiborlu ilçesinin yüzölçümü 562 km² dir. Fiziki coğrafyası genellikle arızalı olup Batı Toros Dağlarının kuzey uzantıları ilçeye uzanmaktadırlar. İlçe merkezinin rakımı 1.010 metredir. İlçenin en yüksek noktası 1890 metre yükseklikle ile Akdağ'dır. Diğer önemli yüksek noktalar arasında Göktepe, Gözlek Tepe, Kemer Tepe sayılabilir. İlçenin çevrelerinde Kılıç, Senir, Baladız (Gümüşgün) ovaları bulunmaktadır.

İlçenin doğusunda Gönen ilçesi, güneyinde Burdur ili merkezi ilçesi, kuzeyinde Uluborlu, batısı Afyonhkarahisar iline bağlı Dinar ve Dazkırı ilçeleri bulunur.

İlçede önemli bir akarsu bulunmamaktadır ve yörede bulunan akarsular küçük dereler olup kış yağışları ile ortaya çıkıp yaz sıcaklari ile kurumaktadırlar. Burdur Gölü'nünün 22 km bir sahil şeridi Keçiborlu ilçesinin güneyinde ve ilçe sınırları içindedir. Bu göl, suyunda erimiş maden tuzlarının bulunması nedeniyle acı su golüdür. İlçenin kuzeydoğusunda tarımsal sulama amaçlı bir gölet kurulup 1989 yılından beri kullanılmaktadır.

Keçiborlu ilçesinin Akdeniz Bölgesi'nde olduğu kabul edilmekle beraber, ilçede kışları sert ve soğuk, yazları kurak ve sıcak olan karasal iklim hüküm sürmektedir. Yağışların yıllık ortalaması 615 m² olup genellikle yağışlar kış ve ilkbahar aylarında olmaktadır.

Tarihçe

Keçiborlu ilçesi tarihi genel olarak Isparta tarihi ile birlikte incelenmektedir. Isparta’da M.Ö. 6. yüzyıldan itibaren Baris Şehir Devleti'nin varlığı bilinmektedir. Keçiborlu tarihi dönemlerde sırası ile Hitit, İyon, Lidya, Pers, Helen, Roma-Bizans medeniyetlerine şahit olduktan sonra çevresi ile birlikte 1204 yılında Anadolu Selçuklu Devleti hakimiyetine katılmıştır. 8. yüzyılın başlarından itibaren yöreye yerleşen Teke Aşireti'ne bağlı Türkmenler, Anadolu Selçuklu Devleti’nin çökmesinden sonra Hamitoğulları Beyliği'ni kurdular. Merkezi ilk defa Uluborlu olan beyliğin bünyesinde Keçiborlu bucağı Hamitoğulları'ndan İlyas Bey zamanında Gönen'e bağlanmıştır. Bu durum Gönen Kadısı İsa Bin Hamza tarafından 1472 yılında verilmiş bir vakfiyeden anlaşılmaktadır.

Keçiborlu ismi mahallin küçük-kırık tepeciklerden meydana gelen coğrafi yapısına atfen küçük taşlık manasına gelen Keçiborlu adı verilmiştir. Oğuz şivesinde "keçi", küçük; "bor" ise taş, maden anlamına gelmektedir.

Nüfus

İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 4 belde ve 11 köy oluşmaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1965[2]17.6635.43012.233
1970[3]19.5365.86613.670
1975[4]20.5727.09613.476
1980[5]21.5227.70513.817
1985[6]23.5019.61013.891
1990[7]19.7668.95510.811
2000[8]23.12010.39012.730
2007[9]16.1317.2838.848
2008[10]15.8047.4198.385
2009[11]15.7907.1348.656
2010[12]15.1677.0498.118
2011[13]14.8946.9617.933
2012[14]14.8196.9247.895
2013[15]14.5567.0827.474
2014[16]14.3297.0487.281
2015[17]14.0516.9867.065
2016[18]14.2077.2816.926

Ekonomi

Günümüzde Keçiborlu ilçesinde en önemli ekonomik sektör tarım ve hayvancılıktır. İlçe içinde tarım için kullanılabilir arazi alanı 174.5 bin dekardır. Bunun 21 bin dekarı sulu tarım için kullanılabilir durumdadır. Sulu tarım alanlarında meyvecilik, sebzecilik, bağcılık ve gülcülük yapılmaktadır. Elma, kiraz, kayısı, vişne, ayva, erik gibi meyvecilik için 9.740 dekar arazi kullanılmakta ve bu sektörün gelirinin yaklaşık 43 milyar TL olduğu hesaplanmaktadır. Tarla sebzeciliği (yani domates, biber, patlıcan, soğan, kabak, fasulye, bamya, salatalık, ıspanak, marul gibi sebzeler) için 3.970 dekar arazı kullanılmakta ve yılda toplam 8,305 ton sebze üretimi yapılmaktadır. Bağ ürünleri ve gül çiçeği üretimi için 21.000 dekar arazi kullanılmaktadır. Çiftçilerin makineleşme oranı %30'dır. Tarım sayımlarına göre ilçede 7.382 baş sığır; 8.600 adet koyun, 37.170 kıl keçisi ve kanatlı olarak 250.000 civarında hayvan bulunmaktadır. Hayvancılıkta besi ve süt sığırcılığı gelişmektedir.[19]

Keçiborlu 1935 yıllarından itibaren Türkiye'de tek kükürt üreten fabrikanın bulunması dolayısı ile isim yapmıştır. İlçe merkezinde Etibank tarafından kurulan kükürt üretim fabrikası ilçe merkezinde önemli bir istihdam sağlayıcı kurum olmuştu. Ama kullanılan teknoloji (yani cevherinin kazılıp çıkartılması; çıkarılan cevherin fabrikada kömür ocaklarında yakılıp eriyen kükürdün soğutulup öğütülüp kullanılması) eski idi ve yeni teknoloji cevherin yeryüzüne çıkarılmadan süperkaynar su ile yer altında eritilmesi ve yeryüzüne çıkartılan içinde kükürt bulunan suyun işlenmesini içermekte idi. Eski teknolojiyi kullanan Keçiborlu kükürt fabrikası, ayrıca civarında çok büyük bir çevre kirliliği ortaya çıkartmaktaydı. Sonra da Keçiborlu'daki kükürt cevheri rezervleri de azalmıştı. Bu nedenlerle Keçiborlu kükürt fabrikasının maliyetleri yüksekti ve bu devlet maden işletmesi 1975'ten sonra sürekli olarak zarar etmeye başlamıştı. 1994'te hükûmet kararı ile Keçiborlu Kükürt Fabrikası üretim döneminde 1.200 kişinin çalıştığı ve 1993'te 612 kişinin bağlı olduğu kükürt fabrikası 1994'te kapatıldı. Fabrika yıkıldı; kükürt ocakları betonla kapatıldı.

Bu Keçiborlu ekonomisine büyük bir buhran yarattı. Keçiborlu merkez ilçesi belediyesine göre, bu fabrika ilçenin ekonomik ve kültürel yaşamına büyük katkı yapmakta idi. 1970'li yıllarda sadece çalışanların maaşları nedeni ile ilçenin ekonomisine giren yıllık para meblağı bugünkü rakamlarla 1 milyon dolar üzerinde olduğu; ilçe merkezine yılda 4-5 tiyatro grubunun geldiği; Burdur Gölüne yapılan plaja her hafta sonu 2 otobüs ile sürekli yolcu taşındığı büyük bir nostalji ile ifade edilmiştir. 1990'lı yılların ortasına 10 bine yaklaşın olan ilçe merkezi nüfusu devamlı bir düşüşe başlamış ve 2010'da 7 bin 100 kişi civarına düşmüştür. Bu istihdam buhranı hâlâ da devam etmektedir.[20]

2000'li yıllarda bazı özel girişimciler yeniden kükürt üretimi için ön araştırmalar yapsalar da bundan sonuç alamadılar.

Ulaşım

Keçiborlu ilçesinde ulaşım önemli rol oynamaktadır.

Türkiye içinde önemli bir karayolu olan E-24 Devlet karayolu üzerinde olan ilçeden İstanbul, Ankara, İzmir'den gelen Antalya'ya giden karayolu geçmektedir. Bu yol ile Isparta'ya giden karayolunun, Keçiborlu ilçesi sınırları içinde bir kavşak noktası bulunmaktadır. Böylelikle ilçe turizm merkezleri ile büyük şehirlere geçiş ve kavşak noktalarında bulunmaktadır ve karayolları ulaşımın ilçe içinde çok hareketlidir.

Ayrıca ilçeden tarihsel İzmir-Aydın Demiryolunun bir uzantısı olup (Baladız kavşağından Burdur'a günümüzde çalıştırılmayan bir yan hattı olan) Isparta ile Eğirdir'e giden bir demiryolu hattı geçmektedir. İlçe sınırlarında içinde birkaç Devlet Demiryolları İstasyonu bulunmakta ve yıllardır demir yolu taşımacılığında yük ve yolcu açısından ilçeye çok önemli bir ulaşım alternatifi sağlamıştı .Ancak ilçe merkezindeki Keçiborlu istasyonu kapatılmış olup bu hizmeti kullanmak için Isparta'ya gitmek gerekir. Bu demiryolu hattı üzerinde Isparta'dan tarifeye bağlı olarak Pamukkale Ekspresi, Göller Ekspresi, Posta Treni, Mototren çalıştırılmaktadır.

1997 yılında ilçe sınırları içinde Isparta il merkezine bir hizmet olarak Süleyman Demirel Havalimanı açılmıştır ve bu hava limanından özel sektör hava ulaşım şirketleri tarifeli yolcu seferleri yapmaktadırlar.

Kaynakça

  1. http://www.keciborlu.gov.tr/kaymakam-okan-leblebicier
  2. "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  3. "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  4. "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  5. "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  15. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  16. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  17. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  18. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
  19. http://www.ısparta.8k.com/keçiborlu.htm
  20. http://www.keçiborlu.bel.tr/mansethaber.asp?haber_id=208%5Bölü/kırık+bağlantı%5D Keçiborlu Belediyesi websitesi haberleri.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.