Kaa-Hem (il)

Bölge alanı — 25700 km² olup Tuva Cumhuriyetindeki ikinci büyük kojuunbölge. Ana akarsu Küçük Yenisey (Kaa-Hem). Başlıca kolları: Büren, Derzig. Bölge Tuva Cumhuriyetinin doğusunda yer alır.

• Güneyde Erzin ili ve Tere-Höl ili,
• Kuzeyde Toju ili, Piy-Hem ili,
• Kuzeybatıda Kızıl ili,
• Doğuda — Buryatya ve Moğolistan.

Yönetim, 14 ayrı köye bölünmüştür.

Bölgeye (kojuuna) bağlı köyler:

• Sarıg-Sep köyü;
• Sug-Bajı köyü;
• Büren-Hem köyü. (Ruslar Zubovka demektedirler);
• Kundustug köyü. (Ruslar Födorovka derler);
• Koptu-Aksı köyü. (Rusçası Boyarovka);
• Kök-Haak köyü. (Ruslar ayı anlamında Medvedevka der);
• Derzig-Aksı köyü. (Ruslar Danilovka der);
• Büren-Aksı köyü. (Ruslar Graznuha der);
• Büren-Bay-Haak köyü;
• İlinka köyü.
• Sizim köyü;
• Erjey köyü;
• Üş-Beldir köyü;
• Avıygan köyü;

1 Ocak 2009 nüfus sayımına göre bölge nüfusu 12.738 kişidir.

Sarıp-Sep , Kızıl tarafından köprü aracılığı ile ulaşım vardır. Kaa-Hem ve Sarıg-Sep, Balgazın ile ülkenin diğer bölgeleri ile bağlantısı olmaktadır. En büyük turistik merkez Toju için ise Toora-Hem yolu yapım aşamasındadır.

7 Ağustos 1945 tarihinde Kaa-Hem ili oluşmutur.

• Davaa, Kan-ool Timur (doğ. 1963 ) - Tuva Cumhuriyeti Uluğ Hural (Büyük Meclis) yönetim kurulu başkanı.

Tuva Cumhuriyetinin turistik açıdan en çok tanınan bölgesi şüphesiz ki Kaa Hem Bölgesidir. Küçük Yenisey akarsuyunun akımından Balıktıg-Hem rafting için uygundur. Küçük Yenisey ortalarında üst tarafta çeşitli güzelliklere sahip yerleşimler var. Sarıg-Sep, Erjey, Üjep, Ünjey, Şivey ve daha nice turistik küçük köy yerleşimleri vardır. Tabiat ve kültürel yaşam tutkunları buralarda yaşam tarzlarını değiştirmek için tatil yapmaktadırlar. Dışa kapalı bir konumdadır.

• Kaa-Hem bölgesi «Tuva Cumhuriyeti» Resmi Sitesi
• Tuva Kaa Hem Bölgesi
• Kaa Hem Bölgesi Kalkınma Programmı