Öök, Tıva

Öök (Rusça: Уюк , Uyük) - Tıva Cumhuriyetinde merkezi Turan şehri olan Piy Hem bölgesinde bir akarsu. Vadisi arkeolojik açıdan zengindir.

Öök akarsuyu
өөк (Tıvaca)
Ağız Büyük Yenisey, 678,6 m.
Havza ülkeleri 3000 km²
Uzunluk 143 km

Sözkökü

Tıva Türkleri'nin Öök dediği bu akarsu, Rusça'ya Uyuk olarak geçmiştir. Tıvaca'da düğme[1], buton anlamına gelir. Akarsu dolayı, tarihi yönden önemli arkeolojik buluntulara sahne olmuştur. Kollarından Turan akarsuyunun sağ tarafında yazılıtaş anıtları bulunmuştur. Taşlardaki tarihi bilgiler bu akarsuyun adının Egük Katun adından dolayı Egük akarsuyu olduğunu vermektedir. Eğük (veya Egök) sözü zamanla değişerek Öök halini almıştır. Kıvrımlı, dolambaçlı, eğimli, eğik, sarmal anlamlarına gelir[2]. Tıva Türkçesinde eeger (eek-) sözü eğrilmek, viraj, ; eetpek, kıvrım demektir[3].

Özellikler

Beğ akarsuyu manasındaki Biy-Hem'in kollarından Öök akarsuyu'nun uzunluğu — 143 km, havza alanı ise — 3000 km²[4]. Turan-Öök havzası olarak da bilinen akarsu bölgesi tabii peyzajı ile arkeolojik anıtları, Arjaan Öök kültürü, höyükler, runik yazılar, taş heykeller ve steller ile bilhassa Türk kültürü yönünden büyük bir öneme sahiptir[5].

Görünümler
  • Arjaan köyü, Tıva Cumhuriyeti
  • Hakanlar vadisi kurganı, Arjaan köyü, Tıva Cumhuriyeti

Kaynakça
  1. Tuvaca- Türkçe Sözlük, D.Monguş. 2005. Kızıl
  2. Tuva Toponomik Sözlüğü. B. Ondar. 2007 , Kızıl. s. 334
  3. Tuvaca Türkçe Sözlük, D. Monguş. Kızıl. s.310
  4. "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2016.
  5. "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2016.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.