Kürt aşiretleri ve aşiret konfederasyonları listesi

Kürt aşiretleri ve aşiret konfederasyonları listesi. Aşiretler batıdan doğuya doğru sıralanmıştır. Aşağıda, aşiret konfederasyonları ve konfederasyonlara dahil olmayan önemli aşiretler sıralanmıştır. Her konfederasyonun tüm üyeleri konfederasyon altında alfabetik sıraya göre verilmiştir. Alternatif aşiret isimleri, yerleşim yeri, dil, din vb. açıklamalar parantez içinde verilmiştir.

Suriye'nin 1976 yılındaki etnik nüfus dağılımı ve Suriye'nin Kürtleri.

Horasan Bölgesi

Şadlı (Şedad) Konfederasyonu

İran Horasan'ın tamamı

(Horasan bölgesinin güney çeyreğini kapsamaktadır.)

  • Alan
  • Bugan
  • Dirqan
  • Gerivan
  • Gurdan
  • İnran
  • Caban (Japa)
  • Cuyan
  • Kahan
  • Mitran
  • Kılıçhan
  • Karabaşlı
  • Kupran

Konfedere Olmayan Aşiretler

  • Lak (Abivard ile Çahçaha arasında. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Karaçurlu (Horasan bölgesinin daha küçük olan Kuzeybatı kesimleri ile batıdaki bazı küçük kesimlerde yaşamaktadırlar.)
  • Zend (Abivard ile Cahçaha arasında. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

B-Kohistan-Bircand Bölgesi

  • Bohluli (Kayn ile Taybet arasında Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Menavend (Menavend-Hoş ile Awa dağlık bölgesi, Bircand'ın kuzey doğusunda. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Ruşnavend (Raşawend. Tabas Masina bölgesi. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Topkanlı (Bircand'ın güneyindeki Keşmer ve Bakran Kuh bölgesi. Kuzey Kurmanci konuşurlar, Sunnidirler.)

Elbruz Dağları

A-Mazandaran Bölgesi

  • Hecavend Konfederasyonu (Nur, Kecur, Klardeşt ve Pul bölgelerinde Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Dilfan
  • Kekavend
  • Sultankulikhani

Konfedere Olmayan Aşiretler

(Çoğunluk Kurmanci konuşurlar, Sunnidirler (Azınlık Alevi , Şii'dir.).

  • Grili (Greyli; Neka nehri kıyısında yerleşiktirler. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Gulbadi (Behşehr ile Bender Gaz arasında, Kurmanci konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Laricani (Larican civarındaki dağlık bölgelerde)
  • Meshai (Bender Gaz yakınlarında)
  • Navai (Amul yakınlarında)
  • Neka (Neka nehri kıyısında)
  • Ümranlı (Galugah bölgesinde)

Konfedere Olmayan Aşiretler

  • Bacalan (Gorani Konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Bohtuyi (Bohtani,Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Çiğini (Şahrud Irmağı'nın Kuzeyi. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Celilvend (Celalewend.Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • İran Zencan Bölgesi
    Kelhur (Gorani konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Kakavend (Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Kirmani (Güney Kurmancisi konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Mafi (Kirmanşah Mafileri ile bağlantılıdırlar. Yâresâni konuşurlar ve Şiidirler.)
  • Kiyasvend (Komasi ve Silahur kollarından oluşurlar. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Reşwend (Reşvend.Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler)
  • Weliyari (Güney Kurmancisi konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Yemini (Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)

C-Zencan-Halhal Bölgesi

  • Delikan (Halhal bölgesi, Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Canpulat (Cumbalat, Halhalın doğusu ,kuzey kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Kilishani (Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Şatrani (Erdebil'in güneyi. Kuzey Kurmancisi ve Azerice konuşurlar, Şiidirler.)

Orta İran Platosu

İran Belucistan

A-Kaşan-Kum Bölgesi

  • Bağdadi (Anvilavend.Saveh'ın batısı.Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Kelhur (Saveh'in güneyide, Karaçay'da. Gorani ve Güney Kurmancisi konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Lak (Karkas Dağlarındanki Kohak ve Kurdakan bölgelerinde)
  • Pazuki (Paziki, Baziki. Tahran'ın doğusundaki Veramin dolaylarında. Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Şii ve Sunnidirler.)
  • Ossanlı (Germsar ve Veramin. Laki konuşurlar, Yâresâni ve Şiidirler.)
  • Zend (Kum'un güney batısı. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

B-Fars

  • Kakai (Şiraz'ın hemen kuzey batısında. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Kurdşıli (Marasurhi dağlık bölgesi. Şeri Naw ve Cehrom. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

C-Belucistan

  • Guran (Bampor, Gorani ve Laki konuşurlar. Yâresâni ve Şiidirler. Yelhani reislerinin işgücünü teşkil ederler.)
  • Zengena (Bampor. Güney Kurmancı konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Kelhur (Taftan Volkanik dağlık bölgeleri. Gorani konuşurlar, Yâresânidirler. Günümüzde Belucileşiyorlar.)
  • Yelhani (Bampor, Güney Kurmancisi konuşurlar. Sunnidirler, küçük çaplı elit bir aşirettir.)

Doğu Kürdistan

(Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler)

Kürdistan Eyaleti (Senendec ve Bicar bu sınırlar içerisindedir.)

Bilbas Konfederasyonu

(Urmiye Gölü'nün Güneybatısı)

  • Mamaş
  • Mangur
  • Ocak (Uşak)
  • Piran
  • Sinn

Gülbahi Konfederasyonu

(Bicar'ın Batı ve Kuzeybatı kesimleri)

  • Çukareşi (Çukareşti)
  • Gameli
  • (Cucareş)
  • Kalkeni (Qalqalı)
  • Kakawend (Kalkaswendi)
  • Kamili
  • Murad Gorani
  • Pitawasari
  • Qomri
  • Sinduli
Caff Kürtleri 1914

Caf Konfederasyonu

(Cewanrud ile Senendec arasında. Irak'taki Orta Kürdistan'da yaşayan Caf Aşiretinin bir koludur.)

  • Basugi
  • Gelali
  • Haruni
  • İnaki
  • İsmail Ezizi
  • Keleşi (Keleşin)
  • Kemali
  • Mandumi
  • Mikaili
  • Qobadi (Kowa)
  • Ruhzadi
  • Şatiri
  • Tarhani
  • Veladbegi

Mandumi Konferedasyonu

(Bicar'ın güneydoğu kesimleri)

  • Tarimuradi
  • Alimuradi
  • Lewlerzi

Mukri Konfederasyonu

(Urmiye Gölü'nün güneyi ile Mehabad ve Diwandara arasında. Bu konfederasyon günümüzde büyük ölçüde çözülmüştür)

  • Begzade
  • Behbokri
  • Caf (Mehabad bölgesindeki)
  • Kasımlı

Konfedere Olmayan Aşiretler

(Bunların çoğu, Büyük Ardelan konfederasyonu parçalanmadan önce bu konfederasyonun üyesiydi. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunni , Alevi , Şii'dirler.)

  • Ahmedi (Bana yakınlarında)
  • Alan (Serdeşt yakınlarında)
  • Ardelan (Senendec'in kuzeybatı kesimlerinde. Eski Ardelan adını kullanan görece yeni bir aşiret.)
  • Babacani (Gorani konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Behrambegi (Bana yakınlarında, Dizli ve Çemşeman'da)
  • Balawend (Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Başuki
  • Baskula (Serdeşt'in batı kesimleri)
  • Biryahi (Serdeşt yakınlarında)
  • Bistarawend
  • Burakay
  • Dorraci
  • Feyzullahbegi (Burakn, Takab ve Sakız yakınlarında)
  • Geşki (Keşki, Kamyaran yakınlarında)
  • Gargei
  • Gawurka (Gehrg, Serdeşt ile Sakız ve Mahabad arasında)
  • Hamaweysi
  • Heyderbegi (Merivan yakınlarında)
  • Celali (Senendec'in doğu kesimlerinde)
  • Kelali (Gelali, Celali, Sakız dolaylarında)
  • Kelasi (Serdeşt yakınlarında)
  • Kemanger (Kamyaran yakınlarında)
  • Koli (Guli, Senendec'in kuzeydoğu kesimlerinde)
  • Komasi (Merivan ile Senendec arasında)
  • Lak (Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Lütfullahbegi (Bana yakınlarında)
  • Meriwani (Merivan ile Pencwin arasında)
  • Osmanbegi (Mehabad'ın güneyinde)
  • Kobadi
  • Sursuri
  • Serşiv
  • Zend (Qurwa dolaylarında. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Weladbegi

Güney Kürdistan

Kirmanşah Eyaleti

Atkuvazi Konfederasyonu

(Mehran, Badra ve Çıwar. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Benserda (Benzerda)
  • Banviza
  • Bi
  • Keşvend
  • Kurdel
  • Malikeşvend
  • Maysami
  • Mir
  • Muma
  • Murt
  • Qaytuni
  • Qruşvend

Hewreman Konfederasyonu

(Hewraman bölgesinde.Yâresânidirler, Gorani'nin Hewremani lehçesini konuşurlar.)

  • Lahuni (Cafersultani)
  • Tehti
  • Behrambegi
  • Hasansultani
  • Mustafasultani

Ayvan (İvan) Konfederasyonu

(Nefti Şah, Nefthane ve Mendali. Güney Kurmancisi konuşurlar. Sunnidirler.)

  • Benseyre
  • Çulak

Bacalan (Bacarwan) Konfederasyonu

(Kasr-ı Şirin, Xenıqin, Quratu, Şerwan, Dergezin [Süleymaniye yakınlarında], Horin ve Cİzani. Gorani Lehçesini konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Comur
  • Kazanlı
Zend Aşireti (Kerim Han Zend)

Beyranvend (Silakur) Konfederasyonu

(Ortaçağdaki Beravend, Hemedan'ın güneyinde, Luristan'ın Silakur bölgesine doğru. Laki konuşurlar, Yâresânidirler, bir kısmı Şii'dir.)

  • Alayno
  • Çeqelvend
  • Daşeyno
  • Komasi
  • Reşvend
  • Zend

Goran Konfederasyonu

(Kirmanşah ile Pawa arasında.Gorani lehçesini konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Bibiyan
  • Biwanic
  • Daniyali
  • Gewera (Gewhera)
  • Heyderi
  • Nirzi
  • Halkani Behrami
  • Halkani Speri
  • Şabankara
  • Tufangçi
  • Yasami

Holaylan Konfederasyonu

(Kirmanşah'ın doğusunda, Sonqor dolaylarında. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Belawend
  • Celalawend
  • Osmanawend
  • Tarhan
  • Zerdalan

Comir (Comur,Combur) Konfederasyonu

(Hemedan'ın güneyinde,Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Abdali
  • Berazi
  • Guma
  • Şahweysi
Kelhur Aşireti (Kayhan Kalhor)

Kelhur Konfederasyonu

(Hanekin ile Kirmanşah arasında. Muhtemelen günümüzdeki en büyük Kürt aşiret konfederasyonu, Yâresânidirler, çoğunuluğu Gorani, bir kısmı Güney Kurmancı konuşur.)

  • Ebulmuhamedi
  • Alirızawend
  • Alwendi
  • Berga
  • Budağbegi
  • Çillai
  • Faruki
  • Gelladar
  • Harunabadi
  • Celowgir
  • Kelapa
  • Kellacub
  • Kemar
  • Kerempana
  • Kazımhani
  • Kerga
  • Halidi
  • Homan
  • Kırbiyan
  • Mansuri
  • Maydeşti (Mahideşti)
  • Mirezizi
  • Mumini
  • Muğira
  • Muşgir
  • Papiran
  • Qulami
  • Qumci
  • Receb
  • Remezani
  • Rızawend
  • Seydnaza
  • Seyyedan
  • Selka
  • Şeybeni
  • Şahini
  • Şirzadi
  • Şiwankara
  • Siya Siya
  • Teleş
  • Zeynelhani

Hızır Konfederasyonu

(Mendali ve Sumer. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Hızırvend
  • Murşidvend
  • Qolivend
  • Şemsivend

Pehla (Feyli) Konfederasyonu

(Bağdat'ın kuzeydoğusundaki Bakuba ile Kuzistan arasındaki. Laki konuşurlar, Yâresâni ve Şiirdirler.)

  • Bapirvend
  • Braspi
  • Şeydarvend
  • Dustalivend
  • Goran
  • Heywari
  • Cebirvend
  • Cugi
  • Kelkuh
  • Hızırvend
  • Kowlivend
  • Mamasivend
  • Mami
  • Mamus
  • Maral
  • Mraverzi
  • Muradhani
  • Nowruzvend
  • Osivend
  • Papi
  • Şakarbegi
  • Şaraka
  • Süleymanhani
  • Zerguş

Kalhani (Kalkan) Konfederasyonu

(Kirmanşah'ın kuzeybatısında, Kuzaran dolaylarında. Halkanlar ile bağlantılı. Gorani konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Eynawend
  • Baçahali
  • Berawli
  • Bizirabadi
  • Dengi
  • Divaka
  • Malgi (Maliki)
  • Necefi
  • Peştmala
  • Kelazenciri (Kolozenciri)
  • Kari
  • Kerka
  • Rüstem
  • Sebza
  • Serewaza
  • Wistali

Karalos Konfederasyonu

(Mendali ile Tengi - Sumer arasında. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)

  • Çermawend
  • Grew Sewari
  • Geş
  • Keytun
  • Kakawend
  • Neftçi

Salas Konfederasyonu

(Kirmanşah'ın batısı ile Kerend arasında. Güney Kurmancisi konurlar, Sunnidirler. Üç küçük konfederasyondan oluşurlar.)

  • 1-Babacani
  • Begzade
  • Zemkani
  • 2-Kobadi
  • Bezani
  • Begzade
  • Miraki
  • Texta
  • Tengi İzdaha
  • Zilani
  • 3-Weladbegi
  • Aliağay
  • Derwiş
  • Delazihiri
  • Durul
  • Keleka
  • Halwan (Halkan ile bağlantılı)
  • Reşid

Sencadi Konfederasyonu

(Pawa ile Maydeşt arasında.Gorani konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Abbaswend
  • Aliwend
  • Allahyarhani (İlahiani)
  • Baği
  • Bawan
  • Çelawi
  • Dataca
  • DDewletmend
  • Derhawar
  • Heqnazarhani
  • Celalawend
  • Kelalwend
  • Keka
  • Hoşrawi
  • Kolkol
  • Nezka/Terga
  • Siminwend
  • Sufi
  • Surhaki
  • Surhawend

Şerefbeyani Konfederasyonnu

(Şiwaldir dağları, Şirvan nehri ve Şexan dolaylarında)

  • Kuraki
  • Emirhanbegi
  • Eziz Begi
  • Gahari
  • Nadiri

Swarameyri Konfederasyonu

(Hanekin, Şehreban ve Ebu Cisra. Laki ve Güney Kurmancisi konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Kelhur
  • Tutik
  • Mamakan
  • İnantir

Tirkaşvend Konfederasyonu

(Asadabad ile Hemedan ve Tusirkan arasında. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Alicani
  • Alimurşid
  • Rahmeti
  • Süleymani
  • Zend

Zend Konfederasyonu

(Hemedan'ın güney ve kuzeybatı kesimleri. Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Aliyan
  • Mamed
  • Kani
  • Salih Ağa
  • Tahir Hani

Konfedere Olmayan Aşiretler

  • Babani (Hanekin ve Kerkük'ün kuzey kesimlerinde. Güney Kurmancisi konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Benzerda (Sarpoli Kasrı Şirin'in kuzey Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Bawend (Dinaver ve Şahabad. Gorani konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Dinarvend (Dehluran, Daalperi ve Dinar sıradağlarında. Laki konuşurlar, Yâresâni ve Şiidirler.)
  • Dun (Dum; Dinaver ve Kandula dolaylarında. Gorani konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Geşki (Kirmanşah'ın kuzeyi. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • İmami (Eskiden Caf konfederasyonuna bağlıydılar. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • İraki (Eskiden Caf konfederasyonuna bağlıydılar. Güney Kurmancisi Konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Cewanrudi (Eskiden Caf konfederasyonuna bağlıydılar. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Keyd (Musiyan ve Dehluran. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Keyhurda (Dehluran Varoşları. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Kerend/Krind (Kerend Şehri dolaylarında. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Kolyai (Sunkor ile Korva arasında. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Mafi (Kirmanşah'ın doğusunda, Laki konurlar, Yâresâni ve Şiidirler.)
  • Ossanlı (Osivend ile bağlantılı. Laki konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Peyrawend (Kirmanşah'ın kuzeyi. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)
  • Wercawend (Sahna ile Kengevar arasına . Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Zengena (Kirmanşah'ın güneybatısı.Gürani ve Güney Kurmancisini konuşurlşar, Yâresânidirler.)
  • Zerdalan (Belawend... Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)
  • Zula (Kirmanşah'ın güneydoğusu. Güney Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler.)

Orta Kürdistan

(Hemawend aşireti hariç tutulursa,buradaki aşiretlerin önemli bir kısmı eskiden, bu yüzyılın başında dağılan büyük Baban (Ortaçağdaki Bavemd) konfederasyonuna bağlıydı. Güney Kurmancisi konuşurlar ve Sunnidirler)

Baban Aşireti (Ömer Ağa)

Delo Konfederasyonu

(Kuş dağları ile Serkela ve Hanekin arasında)

  • Geş
  • Cemrezi
  • Karez
  • Pencankuşti
  • Selim Weysi
  • Terkawend

Hermawend Konfederasyonu

(Çemçermal ile Şirvan nehri arasında ve Bezayn bölgesinde. Gorani konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Begzade
  • Çingini
  • Kefruşi
  • Mamend
  • Piriyai
  • Remawend
  • Reşwend
  • Serefawend
  • Şitabisar
  • Sfiyawend

Caf Konfederasyonu

(Süleymaniye ile Klar ve Halepçe arasında, büyük öbekler hâlinde Güney ve Doğu Kürdistan'a dek uzanmaktadır. Güney Kurmancisi konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Amela
  • Badği
  • Baseri
  • Başki
  • Haruni
  • İsai
  • İsmail Üzeyri
  • Celali (Gelala)
  • Cewanrudi
  • Kemali
  • Mikaili
  • Muradi
  • Naweoli
  • Piştmale
  • Reşubari
  • Rogal
  • Sedani
  • Safiyawend
  • Şetri
  • Şex İsmaili
  • Terikhani
  • Tewgozi
  • Yezdanbexş
  • Yarweysi
  • Yusifcani

Keza (Kaza) Konfederasyonu

(Kifir ile Çinçaldan arasında)

  • Sendula Begi
  • Koha Behram
  • Serkela

Şwan Konfederasyonu

(Kerkük'ün kuzeyinde, Hasa ile Zeh nehirleri arasında)

  • Bezeyni
  • Hasa

Zend Konfederasyonu

(Kifri ile Şirvan nehri arasında.Laki konuşurlar, Yâresânidirler.)

  • Alyan
  • Geni
  • Mamasalih
  • Tayer Hani

Konfedere Olmayan Aşiretleri

  • Ako (Ranya dolaylarında)
  • Baban (Babani. Kerkük'ün kuzeyi ile Hanekin dolaylarında)
  • Belikan (Belikiyan... Rewanduz ile Balik dağlık bölgesinde bulunan Rayat arasında)
  • Berzenci (Hanekin, kısmen Yaresani)
  • Bayati (Tuz Hurmatu ile Kifri arasıında)
  • Bezeyni (Erbil ile Kerkük arasında)
  • Boli (Bilek'in güneyinde)
  • Çigini (Süleymaniye'nin kuzeyi)
  • Dumbuli (Dümbeli, Şekhan'da)
  • Daudi (Dwde, Teqw, Kifri ile Tuz Hurmatu arrasında)
  • Gahır (Karatepe)
  • Homermil (Serkela, Koçaçiyan arrasında)
  • Cebbari (Kerkük'ün güney ve güneydoğu ile Çemçemmal ve Leylan arasında)
  • Kakai (Kerkük ile Tuz Hurmatu arasındda)
  • Halkan (Belik dağlarının kuzey kesimleri ve Erbil'in kuzeydoğusu)
  • Hoşnaw (Saklava dolaylarında)
  • Kura (Erbil ile Saklava arasında)
  • Leylani (Leylan'da)
  • Palhani (Zenabed ile Kara Tepe arasında)
  • Pizdar (Kela Diza dolaylarında)
  • Salhi (Kerkük ile Kara Tepe arasında)
  • Şerwan (Revanduz'un kuzeyi)
  • Siyan (Kerkük'ün kuzeyi)
  • Surçi (Büyük Zap ırmağının,Rewanduz'a kadar)
  • Talabani (Kerkük'ün güney doğusunda ve Klar'ın kuzeydoğusunda öbekler hâlinde)
  • Talşani )Kifri ile Zerdawa arasında)
  • Zengena (Güney Kürdistan'daki Zengenaların devamı)
  • Zerari (Basturiça'nın kuzeyi)
  • Zudi (Revandiz bölgesi)

Kuzey Kürdistan

Piran Aşireti (Şeyh Said Pirani)

(Kuzey Kurmancisi konuşurlar,Sunnilerdir.Türkiye'de yaşayan batı aşiretlerinin çoğu bitim olan -kan/an veya -van/vend/wend yerine Türkçe bitim olan -li-lu bitimini benimsemişlerdir.Bazen de Türkçe bitim Kürtçe bitimine eklenmiştiir.

  • Ertoşi
  • Alan
  • Ezdinan
  • Gevdan
  • Graviyan
  • Heviştan
  • Huleylan (halilan)
  • Qeşuran
  • Piran
  • Şerefan
  • Sidan
  • Zewkan
  • Jirki(Ertoşi)
  • Zeydan

Barzani Konfederasyonu

(Büyük Zap nehrinin yukarı yakaları ile Hakkâri arasında)

  • Beruşni
  • Dolameyri
  • Mizuri
  • Nerva
  • Reykani
  • Şerwani

Botan Konfederasyonu

(Botan nehrinin her iki yakasında.Van Gölü'nün güneyinde.Bu bir zamanlar Baban ve Ardelan konfederasyonları kadar büyük bir konfederasyondu:her üçü de 19.yy sonlarında ve 20 yy başlarında çözüldü.şüva ve eruh aşiretleri şimdiki adı hâlen (eruh) olan siirt ilçesinde yer almaktadır dıderan ve garısi iki büyük koçer aşiretidir kurmançı konuşurlar sunnidirler

  • Şırnax
  • Tiyan
  • şüva
  • eruh
  • dıderan
  • garısi
  • keccan
  • batuyan

Herki Konfederasyonu

(Shnu ile Hakkâri ve Revanduz arasında incelikli giysi ve süslemeleriyle ünlüdürler)

  • Mendan (Menda)
  • Seheddi
  • Seydan (Zeydan)

Celali Konfederasyonu

(Maku ve Beyazid ve Kars arasında.Güney Kürdistan'daki Celalwendler ve İslam öncesi dönemlerde güney Zagroslar'da yerleşik olan Gelular ile bağlantılıdır)

  • Alimohawi
  • Belikan
  • Hasow Halef
  • Çenikani
  • Halkan (Celali reisleri çoğu zaman bu aşiretten çıkar)
  • Hesesori
  • Misrikan
  • Otablı
  • Kadikan
  • Qızılbaş
  • Sekan
Cibran Konfederasyonu (Cibranlı Halit Bey)

Cibran Konfederasyonu

(Bingöl 'ün kuzeydoğu kesimlerinde.Bu isim Guranlarla bağlantılı olabilir)

  • Aliki
  • Aqa
  • Ezdinani
  • Mamakan
  • Muhli
  • Şeyhakan
  • Şaderi
  • Torini

Milan Konfederasyonu

(Urmiye Gölü'nün kuzeybatısı,Salmas'tan Koy'a kadar.Bu,Batı Kürdistan'daki eski Milan ya da Milli Konfederasyonunun farklı bir koludur,Alevi ve sünnidirler.)

  • Dilmakan (Dimilikan)
  • Dolan
  • Dudakan
  • Halkan
  • Mamakan
  • Mamdulakan
  • Serman
  • Şeyhakan
  • Hıdrekan

Pinyanişi (Piniyan) Konfederasyonu

Aşiretin nüfusu 3 milyondan fazladır Iran ırak ve Türkiyede geniş bir nüfusu vardır Zeydan ve Piruzbeyoğlu aileleri tarafından yönetilmektedir. (Kuzey Hakkâri bölgesi. Bu konfederasyonun yaklaşık 5 bin üyesinin 20yy başlarında Hristiyan olduğu belirtilmiştir. Bugünkü sayıları bilinmemektedir.)

  • Berkoşan
  • Bilican
  • Sılehi
  • Zébari
  • Şipiran
  • Zédan
  • Kewiji
  • Musanan
  • Coleyi
  • Piroyi
  • Masiroyi
  • Xaşkani
  • Kénarberoji
  • Xani
  • Çeli

Şekak (Rivend) Konfederasyonu

(Urmiye Gölü'nün kuzeybatısı ile Van Gölü arasında,Dustan ve Qotur bölgelerinde,Eski isimleri olan Şah Kak.Onları Orta Kürdistan'daki Kakailer ve Güney Zagroslar'daki Kaukiler ile ilişkilendirilmektedir.)

  • Abdawi
  • Butan
  • Dari
  • Dolan
  • Evari
  • Fenak
  • Gurik
  • Honara
  • Karker
  • Helef
  • Hedri
  • Movakari
  • Nemati
  • Nisan
  • Otomani
  • Paçik
  • Pas Ağa
  • Şapirani (Dilmakani)
  • Şukri

Spikan Konfederasyonu

(Van Gölü'nün kuzeybatı kesimleri.Nüfus olarak kalabalık,fakat üye aşiretler anlamında küçük)

  • Mamakan
  • Spikan
  • dawudi(salih oğlu nurullah keleş).

Konfedere Olmayan Aşiretler

  • Adıyaman (Beyazid'in kuzeyi)
  • Bradost (Revanduz ile Hakkâri arasında)
  • Baz (Çukurca ile Oramar arasında.Tarihi Badh aşiretini çağiriştiran modern bir isim)
  • Bazeyni (Erzurum'un doğusu,Ağrı'nın kuzeyi,rihi Badh aşiretinin çağiriştiran modernn bir isim)
  • Begzade (Urmiye'nin batısı)
  • Brukan (Van'ın kuzeydoğusu ve Koy'un batısı)
  • Dozki (Duhok'un kuzeyi ve Hakkâri bölgesinde)
  • Gerdi (Ağrı'nın kuzeyi)
  • Goyan (Uludere'nin kuzeyi)
  • Helaci (Bitlisin güneydoğusu)
  • Hemdikan (Ağrı ile Kağızman arasında)
  • Hemoyi(Muş Bulanık, Bitlis Adilcevaz,Van Erciş ve Ağrı'nın Hamur, Taşlıçay ve Patnos ilçeleri)
  • Hesenan (Malazgirt,Hınıs ve Varto bölgeleri)
  • Hewatan (Bitlisin güneydoğusu)
  • Haydaranlı (Malazgirtin kuzeyi,ağrı dersim,patnos diyadin maku,erivan)
  • Haruni (Cizre ilçesinin kuzeybatısı)
  • Keka (Hakkâri)
  • Geylani (Revanduz yakınları)
  • Haniyan (Ehmedé Hani'nin aşireti)
  • Kurasonni (Hoy'un batısı)
  • Mamakan (Hoy'un batısı)
  • Manuran (Ağrı'nın güneyi)
  • Miran (Bitlis'in doğusu)
  • Nuşiyan (Hakkâri, Oramar)
  • Oramar (Hakkâri)
  • Paziki (Eruzurmun güneydoğusu)
  • Reşwend (Erzurumun güneydoğusu)
  • Rewaandok (Revanduz)9
  • Sindi (Zaho'nun kuzeyi)
  • Slopi (Cizre'nin doğusu)
  • Surçi (Erbil'in kuzeydoğusu ve Akre yakınları)
  • Takuli (Van'ın doğusu)
  • Zerza (Shnu dolaylarında,kısmen Dimili konuşurlar)
  • Zibari(Büyük zapp ırmağinin orta kolu)
  • xîyan(diyarbakır,muş ve siirt bölgelerinde yaşarlar kurmanci konuşurlar)

Batı Kürdistan

(Türkiye'de yaşayan batı aşiretlerinin çoğu, Kürtçe bitim olan -kan/an veya van/vend/wend yerine, Türkçe bi olan -lı-/lu bitimini benimsemişlerdir. Bazen de Türkçe ile Kürtçe bitimler berâber kullanılmıştır; bakınız Modanlı)

Beraz Konfederasyonu

  • Dina
  • Didan
  • Qeregeçi
  • Keytkan
  • Meafen
  • Mir
  • Okiyan
  • Pijan(bican)
  • Şedadan (Şeddadi)
  • Şexan
  • Zerwan

Berwari Konfederasyonu

(Amediye ile Uludere arası)

  • Berwari Bala
  • Berwari Jir

Çavreş Konfederasyonu

(Adıyaman'ın kuzey ve kuzeybatı kesimleri. Dimili ve Kuzey Kurmancisi konuşurlar. Alevidirler)

  • Brimsan
  • Teşik
  • Zıravkan (Ziroskan)

Haverka Konfederasyonu

(Tur Abidin, Mardin bölgeside. Kuzey Kurmancisi konuşurlar, sunnidirler)

  • Aliyan
  • Dasinan
  • Gerger
  • Mahalimi
  • Mizidağ
  • Mizizah
  • Moman
  • Metinan Not:Metinan aşiretin merkezi arısu köyü(golagüle)dir.Aşiret ağasıda Ahmet ışık ağaydı.

Koçgiri Aşireti

(Fırat'ın batısından Sivas'a doğru. Çoğunluk Kurmanci Bir Kısmı Dimili konuşurlar, Alevidirler)

  • Baliki
  • Gerniyan
  • İbiki
  • Sarıki

Milan Konfederasyonu

(Fırat'tan Mardin ve Cebel Sincar'a kadar. Kuzey Kurmancisi konuşurlar. Sunnidirler)

  • Alia
  • Badıllı
  • Barguhaan
  • Beski (Baziki)
  • Bucax
  • Çekali
  • Çemikan
  • Çiya Reş
  • Danan
  • Deşi
  • Direjan
  • Heci Bayramm
  • Hoşiyan
  • İsi Adat
  • İzoli
  • Canbeki
  • Kelandilan
  • Kewat
  • Keliş
  • Halkan
  • Kuma Reş
  • Mendan
  • Merd
  • Matmiya
  • Manli
  • Mersavi
  • Meşkan
  • Nasıran
  • Porğa
  • Sartan
  • Şarkan
  • Şwan
  • Tirkan
  • Zeydan
  • Zirafkan

Motikan (Modki,Moti) Konfederasyonu

(Ağırlıklı olarak Bitlis,Muş ve Siirt'Te yaşarlar. Bitlisin Mutki ilçesi bu aşiretten ismini almıştır.Eski Çemişgezek konfederasyonuun çekirdeğini oluşturuyordu. Ağırlıklı olarak Dimili konuşan Sunnilerdir. İsimlerinin Medlerle bir bağlantısı olabilir.)

  • Ariki
  • Boban
  • Mezray
  • Zenderi
  • Keyburan
  • Kusan
  • Pirmusi
  • Ruçaba
  • Zeydan

Silvan Konfederasyonu

(Silvan,Cizre ile Zaho ve Duhok arasında. Kuzey Kurmancisi konuşulur, Sunnidirler)

  • Dudwadta
  • Guli
  • Seydahr
  • Sina
  • Sindi

Yezidi Konfederasyonu

(Musul ile Antakya arasında öbekler hâlinde,en önemli yoğunlaşmaları Cebel Sincar bölgesidir. Bu standart aşiret konfederasyonundan ziyade, Kuzey Kurmancisi konuşan ve üyeleri Yezdiliği benimsemiş olan aşiretler arasındaki bir koalisyondur. Bu aşiretler, aynı zamanda en üst düzey dinsel liderler işlevi gören Çol kraliyet ailesine sadakatlerini bildirmişlerdir)

  • Aliyan
  • Anidi
  • Balad
  • Dasen
  • Basikan
  • Dorkan
  • Haliti
  • Mendikan (Ortaçağdaki Ermeni kaynaklarıında geçen Mandukianlar)
  • Samuğa
  • Saşili

Konfedere Olmayan Aşiretler

(Kuzey Kurmancisi ve Dimili konuşurlar,Sunni ve Alevidirler)

  • Alikan (Elaziğ'ın güneybatısından Diyarbakır'a kadar. Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Alevidirler)
  • Atmalı (Geneli Kahramanmaraş ve Güneydoğu bölgesinde yaşar. Kuzey Kurmancisi konuşurlar. Alevi kültürünü ve inancını yaşarlar.)
  • Aşita (Suriye'de Cezire bölgesinde)
  • Atmanikan (Diyarbakır ile Hakkâri arasında öbekler hâlinde)
  • Belikan (Bingöl'ün kuzeyi)
  • Besni (Adıyaman ve yakınlarında)
  • Dahori (Diyarbakır'ın güney batısından Suriye'deki Amuda'ya kadar)
  • Dudari (Mardin'in kuzeydoğusu
  • Dumbuli (Dünbeli, Cebel Sincar bölgesinde.Dimili konuşurlar)
  • Cebbara (Suriye'de, Amuda dolaylarında)
  • Goyan (Silopi'nin kuzeydoğusunda, Kilaban'da. Bir kısım Dimili konuşur)
  • Guli (Zaho ile Peşhabur ırmaği arasında)
  • Hawerka (Suriye'de Cezire bölgesinde)
  • İzoli (Adıyaman, Urfa arasında)
  • Canbegi (Adıyaman ile Siverek arasında)
  • Kiki (Anteb'in güneyinden Halep'e kadar)
  • Koti (Malatya'nın güneydoğusu)
  • Lak Kurdi (Ceyhan ırmaği havzası.Adana'nın doğu ve kuzeydoğu kesimleri. Bir kısmı Laki,bir kısmı Kurmanci konuşur Alevidirler)
  • Mendukan (Tall Afar'da Kuzey Kurmancisi konuşurlar. Ağırlıklı olarak Yezididirler. İlk Ermeni tarihi kayıtlarında sık sık bahsedilir)
  • Mardas (Narince ile Fırat Kuzey Kurmancisi konuşulur, Sunnidirler)
  • Miran (Cizre'de)
  • Mirsinan (Diyarbakır'ın güneyinde)
  • Mizuri (Duhok bölgesinde)
  • Paziki (Samsat dolaylarında Kuzey Kurmancisi'ni konuşurlar, Alevidirler)
  • Pişnik (Adıyaman'ın kuzey batısında Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Alevidirler)
  • Porka (Adıyaman'ın güneyi, Dimili ve Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Alevidirler)
  • Suweyş (Suriyede Amuda dolaylarında)
  • Sinamini (Malatya'nın güney, kuzey ve kuzeybatı kesimleri ve Anteb'in kuzey kesimleri. Laki konuşurlar, Alevidirler)
  • Sindi (Zaho ile Peşhabur nehri arasında)
  • Tirikan (Diyarbakır'ın kuzeybatıssı)
  • Zaydan (Bingöl'ün doğusu,Muş'un kuzeyi. 19yy'da çözülen eski Rozhaki konfederasyonunun bir üyesi

Anadolu Bölgesi

(Kuzey Kurmancisi konuşurlar, Sunnidirler)

A-Güney Öbeği

  • Canbeki (Bu öbeğin yarısı, Yunak ile Polatlı arasında)
  • Cudikan (Tuz Gölü'nün kuzeyinde)
  • Halkan (Cihanbeyli dolaylarında)
  • Motki (Tuz Gölü'nün güneydoğusunda.Dimili konuşurlar, Sunnidirler)
  • Nasırlı (Bala kasabası dolaylarında)
  • Seyfkani (Haymana ilçesi dolaylarında)

B-Kuzey Obeği

  • Atmanikan (Ankara'nın kuzeydoğusu)
  • Badeli (Yozgat'ın güneyi ve güneybatısı)
  • Bereket (Nevşehir'in kuzeyi Kızılırmak'ın karşısı)
  • Hecibani (Hadhabani, Kayseri'nin kuzeyinde)
  • Hatunoğlu (Yozgat'ın güneyi)
  • Mahani (Kırşehir içinde ve etrafında)
  • Milan (Çorum'un kuzeyi)
  • Şeveli (Çorum'un batısı)
  • Tirikan (Ankara'nın batısı ve Çankırı'nın güneyi)
  • Ökçecemi (Sivas'ın kuzeybatısı)
  • Urukçu (Tokat'tan Amasya ve Yozgat'a kadar)
  • Zirikan (Çankırı'nın güneydoğusu ve Samsun'un batısı)
İran, Irak, Suriye ve Türkiye'de yoğun Kürt nüfus ihtiva eden yöreler.

Ayrıca bakınız

Bibliyografya

  • Mehrdad Izady,Kürtler, Aşiretler ve Konfederasyonlar, Sayfa:162-177 arası

Kaynakça

  • Arsitova,T.F. ve G.P. Vasilyeva,"Türkmen SSCB'ninn Kürtleri",Central Asian Review 13-4(1965)
  • Bazin,Marcel ve Christian Bromberger ortak çalışması,Gilan et Azarbayjan Oriental:Carres et Documents Ethnographic (Paris: ...ditions Recherce sur les civilisations,1982);
  • Bitlisi,Şerefettin-i,Şerefname ou Fastes de la nation Kourde,Fransizca çevirii ve çağdaş yorum: F.B. Charmony ,4.cilt (St.Petersburg,1868-75),4 cilt olarak basıldı.
  • Çelebi,Evliya,Seyahatname:Avrupa,Asya ve Avrupa'da yapılan seyahatlerin öyküsü,kısaltılaraak çeviiren Joseph von Hammer,3 cilt .1932
  • Haay,W.R.Two Years in Kurdistan (Londra,1921),Iraktaki Erbil vilayetinde yaşayan Kürt klanları hakkında ayrıntılı açıklamalar .
  • İvanov.W."Horasan etimolojisi üzerine notlar"
  • H.L."Mazandaran'da reşt ile sarı arasında bir seyahat" The Geographical Journal 42 (1913)
  • Soveremenni İran:Spravochnik (Çağdaş İran:Bir El Kitabı) Moskova 1957
  • Sykes Mark,"Osmanlı İmparatorluğun'daki Kürt aşiretleri" The Journal of the Royal Anthro pological instite of Great Britain and İreland XXXVIIII (1908)
  • Wigram,W.A. The Cradle Of Mankind :..Life in eastern Kurdistan (Londra 1914),Van ile Urmiye gölleri arasında kalan bölge ve Dicle ile Büyük Zap Nehirlerinin kuzey-Orta Kürdistan'da birleştikleri bölgelerde yaşayan Kürt klanları hakkında açıklamalar ve (1:2000000 ölçekli) bir harita içermektedir.
  • Sykes,Mark,The Caliph's Last Heritage (New York:Arno Press,1973,1915'teki Londra baskısının yeni basımı)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.