Gümüşyaka, Silivri

Gümüşyaka’nın ilk ismi Herakliapolis idi. Zamanla bu isim Heraklia, Eraklia ve sonunda Ereğli olmuştur. Bizans döneminde Silibreç adıyla Megeralılar tarafından kurulan Gümüşyaka köyü, Atina ve Edirne üzerinden gelen, karayollarının birleştiği, deniz kıyısında kervancıların konakladığı küçük bir yerleşim merkeziydi. Tarihi değere sahip, zamanın tüccarları tarafından kullanıldığı sanılan büyük hanlar, önemli sayıda insanın kaldığını kanıtlayan su sarnıcı, su dehlizleri hala gözlenebilmektedir.

Osmanlılar döneminde “Eski Ereğli” olarak bilinen belde, 1860’lardan sonra sadrazam olan Mahmut Şevket İnci Paşa tarafından Belkıs Hanım’a düğün hediyesi olarak verilmiştir. Ancak yerleşim halindeki halkın tutumu, ileride tehlikeli olur endişesiyle köyün bulaşıcı hastalık bahanesiyle boşaltıldığı, denizden topa tutularak yerle bir edildiği ve daha sonra buraya çiftliklerin kurulduğu söylenir. Dışarıdan gelenlerle beraber, 1938 yılında Mazlum Ağa ve Bozkurt Mehmet adlı kişilerin önderliğinde 60-70 kişi 26 bin dönüm olan Kınalı ve Sultanköy arasındaki sahil boyunca uzanan araziyi 52 bin liraya, 8 yıl vadeyle Ziraat Bankasına borçlanarak satın almışlardır. 1946 yılında köye tapu verilmiş, 1959 yılında tüm köy halkı özel tapularına sahip olmuşlardır.

Gümüşyaka, yukarıda belirtildiği şekilde şahısların eline geçerek çiftlik olmuş ve buraya “Eski Ereğli Çiftliği” adı verilmiş. Daha sonra “Şakir Bey Çiftliği” olarak isimlendirilip Çorlu’ya bağlanmış. Bu çiftlik bir zaman sonra varislerden Belkıs Hanım’ın eline geçmiş.

Sonuç olarak daha önce mübadelede gelen Yunanistan’ın aynı yöre halkından, Silivri, Çatalca ve Kırklareli’nde oturan bir kısım göçmen vatandaş birleşerek Belkıs Hanım’a ait bu çiftlik arazisini köy kurmak şartıyla 1938 yılında 52 bin liraya satın almıştır.

Bugüne kadar gelen bazı söylentilere göre 1950’lere kadar gelen bu köyün, o yıllarda bir salgın hastalık sebebiyle terk edildiğine inanılır. İkinci bir söylentiye göre, İstanbul – Tekirdağ arasında devlet hazinesinin parası nakledilirken, bu köyün bulunduğu kısımda paranın gasp edilmesine kızan hükümetin, bu köyü denizden topa tutarak ortadan kaldırdığına ve bir müddet sonra da şahıslara sattığına inanılır.

Köye 1963 yılında Gümüşyaka ismi verildi ve 1970 yılında Silivri’ye bağlandı. Kasaba halkının çoğunluğu patriyot denilen Yunanistan göçmenidir. Az bir kısmını ise Bulgaristan göçmenleri ve Anadolu’nun çeşitli yörelerinden gelenler oluşturur.

31 Aralık 1987 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[2]

Belde, İstanbul’a olan ulaşım kolaylığı nedeniyle hızlı nüfus artışının gözlendiği bir yerleşim yeridir. Beldede turizm nedeniyle yaz ve kış mevsimi arasında büyük nüfus farklılıkları yaşanmaktadır. 1997 sayımlarında 4414 olan nüfus, 2000 yılı sayımında 5406 olarak değişmiştir.