Fritz Zwicky
Fritz Zwicky (d. 14 Şubat 1898, Varna, Bulgaristan – ö. 8 Şubat 1974, Pasadena, Kaliforniya, ABD), süpernova kuramına ve bu yıldızların daha iyi tanınması çalışmalarına değerli katkılarda bulunan İsviçreli fizikçi ve astronom.
Fritz Zwicky | |
---|---|
Doğum |
14 Şubat 1898 Varna, Bulgaristan |
Ölüm |
8 Şubat 1974 (75 yaşında) Pasadena, Kaliforniya, ABD |
Mezun olduğu okul(lar) | ETH Zürih |
Kariyeri | |
Dalı | Astronomi |
Çalıştığı kurumlar | Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü |
Akademik hayatı
1922’de Zürih’teki Federal Teknoloji Enstitüsü’nde fizik doktorasını tamamladı. 1925'ten 1972’ye değin Pasadena’daki Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü Fizik Fakültesi’nde görev yaptı. 1930’ların başlarında katkılar fiziği, gaz iyonlaşması ve termodinamik alanlarında katkılar bulunduktan sonra çalışmalarını süpernovalar ve kozmik ışınlar üzerinde yoğunlaştırdı. 1934'te Walter Baade ile birlikte süpernovaların normal novalardan tamamiyle farklı bir patlayan yıldızlar sınıfı olduğunu ve süpernovalardaki patlamaların çok daha seyrek (Galaksimizde bin yılda iki üç kez) oluşturduğunu ortaya koydu. Daha sonra süpernovaların komşu galaksilerine ilişkin kapsamlı araştırmalar yapmaya başladı. 1937’den 1941’e değin 18 galaksi keşfetti. Bunların yalnızca 12’sinin adı daha önce astronomi tarihinde geçmişti.
İş hayatı
Zwicky, Kaliforniya’da Azusa’daki Aerojet Mühendislik Şirketi’nin 1943’ten 1946’ya değin araştırma müdürü, daha sonra da teknik danışmanı olarak ilk jet motorlarından bazısını geliştirdi. Bu motorlar arasında ağır uçakların kısa pistlerden kalkmasına olanak sağlayan jet yardımlı kalkış (JATO) motorları da vardı.
Zwicky'in çalışmaları
Zwicky kariyeri boyunca süpernova, Kara delikler, Nötron yıldızları ve kozmik ışıklar üzerine yüzlerce makale ve tez yayınlamıştır. Bunlardan en önemlileri, 1929’da yayınlanan ve Hubble’in Kanunları’nı anlatan "On the Red Shift of Spectral Lines through Interstellar Space: Yıldızlar arasındaki kızıl değişim". 1934'te yayınlanan süpernova ve nötron yıldızlarını tanımlayan "Süpernova’nın kozmik ışınları: Cosmic Rays from Super-novae”. 1938’de fizikte devrim sayılacak kütle yoğunluğu ve Karadelikler üzerinde fikirler sunan "Nötron yıldızlarındaki çöküşler: On Collapsed Neutron Stars" sayılabilir.[1][2]
Kaynakça
- AnaBritannica Genel Kültür Ansiklopedisi, Basıldığı Yıl: 1994, Cilt no: 32, Sayfa: 435.
- Wilson, A. (1975), "Fritz Zwicky’in mirası (Fritz Zwicky obituary)", Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society, Cilt: 16, Sayfalar: 106–108
Dış bağlantılar
- Richey, T., Fritz Zwicky (PDF), 28 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 10 Temmuz 2007
- Maurer, S.M. (2001), "Idea Man" (PDF), Beamline, SLAC, 31 (1), 10 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 10 Temmuz 2007
- Knill, O. (1998), Supernovae, an alpine climb and space travel (biographical notes), 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 10 Temmuz 2007