Faturan

Faturan, Fenol ile Formaldehitin polimerleşmesiyle elde edilen, ve ilk renginden bağımsız olarak zamanla yüzeyi vişne rengi alan Termosetlerden -ısı ve kalıplama ile son şekli verilebilen, içine başka maddeler katılarak değişik görüntülü çeşitleri bulunan- bir reçinedir; bakalit ve Catalinin akrabası, ilk plastiklerdendir.

Ebrulu bir osmanlı faturan kehribar tespihi

Özellikleri

Yüzeyindeki vişne rengi kazındığında içi ve asıl rengi görünür.

  • 1930 yılları üretimi bir faturan vites kolu tutanağı
  • faturan vites kolu tutanağının alt yüzü
  • faturan vites kolu tutanağının asıl renklerini gösteren taze kesitleri
  • İçinde altın yaprak karışık faturan çubuk (tespih hammaddesi)

Tarihi

Traun & Son of Hamburg firması tarafından ikinci dünya savaşı öncesi üretilip pazarlanmıştır.[1][2]

Kullanımı

Kehribar'a çok benzediği için onun kullanıldığı yerlerde kullanılagelmiştir. Kolayca kehribar sanılır. Türkiye'de ilk 1909-1911 yıllarında avrupa mobilyalarda çekmece tokmağı olarak görülüşünün hemen peşinden bakalitden tespihler yapılmaya başlamışken daha kehribara benzeyen faturan tespih üretiminde kullanılmaya ve her ustaya has gizli yöntemlerle daha özel görüntüler verilmeye başlamıştır. Avrupada oraların hem günlük kullanım hem süs veya ziynet eşyası olarak kullanılan birçok eşyanın yapımında kullanılmıştır.[3][4] Afrika'da evlilik hediyesi olarak faturan çubuk (ziynet hammaddesi) verilmesi geleneği vardı.

İkinci dünya savaşı yüzünden üretimi ve ithalatı duran, stoklar bitince bulunmaz bir madde halini alan faturan, savaştan sonra da önce sıkıntılar yüzünden sonra başka sebeplerden aynı şekilde üretilmemiştir. Bu yüzden savaş öncesi üretimi faturan, ziynet eşyası özellikli eşyalar koleksiyoncuların ilgi konusu olmuş, hem özel hem kurumsal alıcılar tarafından yüksek rağbet görmeye başlamıştır. Bu yüzden taklitleri vardır.

İçinde altın tozu ve erimiş altın ebrusu olan 1940 öncesi faturan çeşitleri ile üretilmiş eşyalar yüksek fiyatlara alıcı bulur.

Kaynakça
  1. Baekeland, L. H.; Bender, H. L. (1925). "Phenol Resins and Resinoids". Industrial and Engineering Chemistry. 17 (3). ss. 225-237. doi:10.1021/ie50183a002.
  2. "Trade Names E–H". Plastics Historical Society. 10 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2017.
  3. An investigation into a mythical material (2015) Plastic Historical Society. Ian Holdsworth and Ibrahim Faraj
  4. http://Amber-Island.com 30 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Burada kullanılan resimlerin kaynağı
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.